Η αξία της Ελλάδας έναντι της Τουρκίας – Η οπτική της δυτικής συμμαχίας
της Δρ Άννας Κωνσταντινίδου*
Ιστορικός- Διεθνολόγος
Παρατηρώντας, πώς ο Ερντογάν από τον Μάρτιο λειτουργεί διπλωματικα προσπαθώντας να επαναπροσεγγίσει συγκεκριμένες χώρες, καταλαβαίνουμε ότι φοβάται την Αμερικανική Διπλωματία.
- Οι ΗΠΑ μετά από την απόφαση του Τραμπ το 2018 να μην πουλήσει το οπλικό σύστημα που ζήτησε η Αίγυπτος να προμηθευτεί, το τωρινό Κογκρεσο έχει άρει την συγκεκριμένη απόφαση και προέβη στην πώληση που της ζητήθηκε από τους Αιγυπτίους. Η Τουρκία προσπαθεί με κάθε τρόπο να προσεγγίσει την Αίγυπτο, εδώ και δύο μήνες
- Οι ΗΠΑ επιδιώκουν να θέσουν σε νέα δεδομένα τις σχέσεις τους με το Ιράν, ιδίως μετά τη Συμφωνία Μαρτίου ανάμεσα σε Κίνα και Ιράν.Η Τουρκία, καθώς έφερε σχέσεις με το Ιράν, προσπαθεί να τις συσφίξει περαιτέρω.
- Αν και οι ΗΠΑ με τη Σαουδική Αραβία πέρασαν μία κρίση στις μεταξύ τους σχέσεις, εξαιτίας της υπόθεσης Κασόγκι, ωστόσο οι σχέσεις ανάμεσα στα δύο κράτη είναι δύσκολο να φτάσουν σε ακραία πόλωση κι αυτό δείχνει η τηλεφωνική επικοινωνία Μπάιντεν με Σαλμάν. Η Τουρκία παρά το ράπισμα που έφαγε από το Ριαντ, καθώς της έκλεισε εκπαιδευτικά ιδρύματα, ωστόσο προσπαθεί διακαώς, με συνεχόμενη επικοινωνία Τούρκων αξιωματουχων με Σαουδαραβες να θέσουν σε νέα πλαίσια τις μεταξύ τους σχέσεις.
- Και φυσικά η Λιβύη που παρά τον Πρόεδρο Ντμπεϊμπά δείχνει να είναι το φερεφωνο της τουρκικής πολιτικής, η σχεδόν εβδομαδιαίες επισκέψεις Τούρκων αξιωματουχων στο λιβυκό κατεστημένο, είναι μία συνθήκη που δείχνει ότι η Λιβύη δεν είναι υπό τον έλεγχο της γειτονικής χώρας. Αντίθετα, η στάση της Ευρώπης και μετά την χθεσινή ανακοίνωση Μπλίνκεν ότι πρέπει άμεσα να αποχωρήσουν τα μισθοφορικα στρατεύματα, αποδεικνύουν, και θα έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον να δούμε, σε ποιο πολωτικό σημείο θα φτάσουν οι αμερικανοτουρκικες σχέσεις.
Θεωρώ ότι πρέπει μία χώρα να την αντιμετωπίζουμε στη βάση της αξίας που έχει, όπως επίσης, αν είναι μέλος ενός Διεθνού Οργάνου, μιας Ένωσης κτλ
Και φυσικά, η Τουρκία λόγω γεωγραφικής θέσης έχει αξία. ΟΜΩΣ, θεωρώ ότι στη Διπλωματία η ήττα είναι ήττα για έναν Οργανισμό, είτε χάσει μία χώρα, όπως είναι η Τουρκία είτε αν χάσει πχ μία χώρα όπως είναι η Αλβανία. Και αυτό φαίνεται από τον τρόπο που ενήργησε το Διεθνές Σύστημα μετά την Πτώση του Υπαρκτού Σοσιαλισμού. Τα μικρά κράτη και οι συμπλεκτικές σχέσεις που δημιουργούν έχουν πολύ μεγάλη αξία
Ομως, να πούμε και αυτό, που ενδεχομένως μόνο οι υπηρετούντες στις ΕΔ θα μπορούσαν να αξιολογήσουν. Τώρα, η Τουρκία ως κακομαθημένη παίζει με όλους και ειδικά το ΝΑΤΟ θέλει να την επαναφέρει στην κανονικότατα. Όμως, αν και αποτελεί σενάριο και μόνο, η Ελλάδα έκανε τα “τσαλίμια” της και απειλούσε κάτω από το ίδιο πρίσμα και την ίδια χρονική περίοδο με την Τουρκία να βγει από τη Συμμαχία, τότε πραγματικά θα καταλαβαίναμε την αξία της Ελλάδας.
Και αυτό γιατί, η Ρωσία αν και αποτελεί το αντίπαλο δέος των ΗΠΑ, ωστόσο δεν παύει να δημιουργεί συγκεκριμένες συνθήκες που μπορεί και ελέγχει το μουσουλμανικό περιβάλλον. Συγχρόνως δε, υφίσταται και το κραταιό στρατιωτικά και εξοπλιστικά Ισραήλ που και αυτό μπορεί να επιβάλλει την τάξη.
Αντίθετα, η Ελλάδα για την Ευρώπη και γενικά τη Δύση είναι πολύ μεγάλο χαρτί για τα Βαλκάνια. Η Πολιτική και η Διπλωματική Ιστορία έχουν αποδείξει ότι τα Βαλκάνια λόγω Εθνολογιας είναι η πιο δύσκολη και απρόβλεπτη περιοχή.
Φυσικά, η Τουρκία είναι ένα κράτος που εξοπλίζεται και αυτό έχει ιδιαίτερη σημειολογία για την ίδια τη Συμμαχία. Αλλά αυτό, το ότι δηλαδή εμείς κρατήσαμε λόγω νομικού πλαισίου και με την καραμέλα της οικονομικής κρίσης τους εξοπλισμούς μας σε χαμηλά επίπεδα, η ευθύνη αυτή βαρύνει το ελληνικό πολιτικό σύστημα που νομοθετεί. Είναι σίγουρο ότι οι καθ’υλην αρμόδιοι που είναι μόνο αυτοί που έχουν σχέση με τις ΕΔ αντιλαμβάνονται ποια είναι η πραγματική αξία της χώρας μας για την ίδια τη Συμμαχία (καθώς η Ελλάδα διαθέτει από τους καλύτερους αξιωματικούς στο ΝΑΤΟ).
Όπως επίσης ο ρόλος της Ελλάδας επανατοποθετήθηκε στη Διπλωματία των Ισχυρών, όχι μόνο γιατι είναι υποψήφιοι προμηθευτές, αλλά η Ελλάδα είναι το μόνο κράτος που για πολλούς λόγους, που έχουν αναλυθεί πολλές φορές, είναι ο αξιόπιστος σύμμαχος του ΝΑΤΟ στη νοτιοανατολική περιφέρεια. Φαντάζεστε ένα κράτος όπως είναι η Ελλάδα, να διαθέτει ισάξιο στρατιωτικό εξοπλισμό με το έμψυχο προσωπικό που υπηρετεί στις ΕΔ της; Θέλουν τίποτα περισσότερο, άραγε, οι Ισχυροί για να παγιώνουν τη δυναμική παρουσία των Διεθνών Οργάνων τους σε μία γεωγραφική περιοχή από δυνατά, αξιόπιστα μέλη;
*Η Δρ Άννα Κωνσταντινίδου είναι Ιστορικός- Διεθνολόγος, Διδάκτωρ Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης της Νομικής Σχολής ΑΠΘ, ερευνήτρια της ίδιας Σχολής, Εξωτερική Συνεργάτιδα της Ανώτατης Διακλαδικής Σχολής Πολέμου και μέλος και ερευνήτρια του Ελληνικού Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών (ΕΛ.Ι.Σ.ΜΕ.).
