19/03/2024

CNBC: Γιατί οι Ιρανοί βγήκαν στους δρόμους

Why Iran protesters hit the streets

 

Το Ιράν απείλησε με σκληρή καταστολή ενάντια στους διαδηλωτές, που αποτελούν μία από τις πιο τολμηρές προκλήσεις για τους θρησκευτικούς ηγέτες του μετά τις εθνικές αναταραχές που συγκλόνισαν την ισλαμική δημοκρατία το 2009.

Πόσο σοβαρές είναι οι διαμαρτυρίες;

Οι πολιτικές διαμαρτυρίες είναι σπάνιες στο Ιράν, όπου οι υπηρεσίες ασφαλείας είναι παντού.Παρόλα αυτά δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι διαμαρτύρονται σε όλη τη χώρα από την Πέμπτη.Οι διαδηλώσεις είναι οι μεγαλύτερες από τις αναταραχές του 2009 που ακολούθησαν την αμφισβητούμενη επανεκλογή του τότε προέδρου Μαχμούντ Αχμαντινεζάντ.

Ξεκίνησαν στη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη του Ιράν, Μασάντ, την Πέμπτη και εξαπλώθηκαν στην Τεχεράνη και σε άλλα αστικά κέντρα.Οι Ιρανοί εξέφρασαν την οργή τους για μια απότομη αύξηση στις τιμές βασικών ειδών όπως τα αυγά και μια κυβερνητική πρόταση για αύξηση των τιμών των καυσίμων στον προϋπολογισμό του επόμενου έτους.

Ορισμένοι διαδηλωτές εξέφρασαν επίσης την οργή τους για την υψηλή ανεργία και τις αποταμιεύσεις που χάθηκαν αφού οι επενδύσεις σε μη αδειοδοτημένα πιστωτικά και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα κατέρρευσαν. Οι διαδηλώσεις, που επικεντρώθηκαν αρχικά στις οικονομικές δυσκολίες και στη φερόμενη διαφθορά, μετατράπηκαν σε πολιτικές συγκεντρώσεις.Ο θυμός κατευθύνθηκε σύντομα στην θρησκευτική ηγεσία που βρίσκεται στην εξουσία από την επανάσταση του 1979, συμπεριλαμβανομένου του Ανώτατου ηγέτη Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, την ανώτατη εξουσία στο περίπλοκο σύστημα θρησκευτικού και δημοκρατικού καθεστώτος του Ιράν.

Πώς θα απαντήσει η κυβέρνηση;

Η κύρια πρόκληση της κυβέρνησης είναι να βρει έναν τρόπο να καταστείλει την εξέγερση χωρίς να προκαλέσει περισσότερη οργή. Μέχρι στιγμής, ενώ οι αρχές απειλούν να λάβουν ισχυρά μέτρα, στην πράξη έχουν περιοριστεί σε μεγάλο βαθμό.Αν και δεκάδες διαδηλωτές σκοτώθηκαν και εκατοντάδες συνελήφθησαν, πολλοί πιστεύουν ότι η αστυνομία έχει δείξει κάποιο αυτοέλεγχο στις περισσότερες από τις διαδηλώσεις.

Το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας του Ιράν διεξήγαγε επειγόντως συναντήσεις και μέχρι στιγμής αποφάσισε να αποκλείσει τα κοινωνικά μέσα και τις εφαρμογές ανταλλαγής μηνυμάτων, περιορίζοντας τη ροή των πληροφοριών και τις εκκλήσεις για διαδηλώσεις.Το κράτος έχει έναν ισχυρό μηχανισμό ασφαλείας στον οποίο μπορεί να βασιστεί.Μέχρι στιγμής, όμως, απέφυγε την αποστολή της ελίτ της Επαναστατικής Φρουράς, της πολιτοφυλακής Μπασίζ και των δυνάμεων ασφαλείας με πολιτικά που κατέστειλαν την εξέγερση του 2009 και σκότωσαν δεκάδες διαδηλωτές.

Εν τω μεταξύ, η κυβέρνηση υποχώρησε στα σχέδιά της για την αύξηση των τιμών των καυσίμων και υποσχέθηκε να αυξήσει τα χρήματα για τους φτωχούς και να δημιουργήσει περισσότερες θέσεις εργασίας τα επόμενα χρόνια.

Ποια είναι τα κύρια αιτήματα των διαδηλωτών;

Οι Ιρανοί σε ολόκληρη τη χώρα επιθυμούν υψηλότερους μισθούς και να δοθεί τέλος στην διαφθορά. Πολλοί αμφισβητούν επίσης την εξωτερική πολιτική του Ιράν στη Μέση Ανατολή, όπου παρενέβη στη Συρία και το Ιράκ σε μια μάχη για επιρροή με την αντίπαλη Σαουδική Αραβία.

Η οικονομική στήριξη της χώρας στους Παλαιστινίους και στην λιβανέζικη σιιτική ομάδα Χεζμπολάχ εξόργισε επίσης τους Ιρανούς, οι οποίοι θέλουν η κυβέρνησή τους να επικεντρωθεί στα εγχώρια οικονομικά προβλήματα. Το ευρύ φάσμα των συνθημάτων έδειξε ότι το κύμα διαδηλώσεων καλύπτει μια σειρά κοινωνικών τάξεων που έχουν διαφορετικές απαιτήσεις.

Σε αντίθεση με την αναταραχή του 2009, οι τελευταίες διαμαρτυρίες φαίνεται να είναι πιο αυθόρμητες, χωρίς σαφή ηγέτη.Αυτό μπορεί να είναι ένα πιο επικίνδυνο σενάριο για τις αρχές, επειδή σημαίνει ότι δεν μπορούν να έχουν μία συγκεκριμένη άποψη για τον αριθμό των διαδηλωτών, όπως το 2009. Μερικοί διαδηλωτές φώναζαν ακόμη και “ο Ρεζά Σαχ να ευλογεί την ψυχή σας”, αναφερόμενοι στον βασιλιά που κυβερνούσε το Ιράν από το 1925 έως το 1941 και τη δυναστεία Παχλαβί που ανατράπηκε από τον Αγιατολάχ Ρουχολάχ Χομεϊνί, τον πρώτο ηγέτη της Ισλαμικής Δημοκρατίας.

Υπήρξαν παρόμοιες εξεγέρσεις στο Ιράν;

Την τελευταία δεκαετία, το Ιράν αντιμετώπισε μικρής κλίμακας διαδηλώσεις ενάντια στις οικονομικές δυσκολίες ή τις τοπικές περιβαλλοντικές κρίσεις και μια εθνική πολιτική εξέγερση το 2009 εναντίον μιας εικαζόμενης απάτης σε εκλογές. Αλλά μια εκτεταμένη εξέγερση κατά των μεγάλων πολιτικών και οικονομικών ζητημάτων θα ήταν ανησυχητική για την Ισλαμική Δημοκρατία και πολύ πιο δύσκολο να περιοριστεί.

Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν κατόρθωσε να ελέγξει την εξέγερση του 2009, η οποία συνέπεσε με τις αραβικές εξεγέρσεις στην περιοχή, αφού έθεσε τους ηγέτες της αντιπολίτευσης σε κατ’ οίκον περιορισμό, αλλά το νέο κύμα διαδηλώσεων στο Ιράν δεν φαίνεται ενορχηστρωμένο. Αυτό θα μπορούσε να το κάνει πιο απειλητικό από τις προηγούμενες αναταραχές σε μια χώρα που συχνά απεικονίζει την επανάσταση του 1979 ως εξέγερση των φτωχών ενάντια στην εκμετάλλευση και την καταπίεση.Οι εκκλήσεις για να δοθεί τέλος στις οικονομικές δυσκολίες είναι ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα, ακριβώς για τον λόγο αυτό.

Είναι η οικονομική κατάσταση χειρότερη από πριν;

Ο Ιρανός πρόεδρος Χασάν Ρουχανί υποστήριξε μια πυρηνική συμφωνία με τις παγκόσμιες δυνάμεις το 2015 για να περιορίσει το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, παίρνοντας ως αντάλλαγμα την άρση των περισσότερων διεθνών κυρώσεων. Ωστόσο, οι Ιρανοί δεν έχουν ακόμη αποκομίσει οφέλη.

Η ανεργία ανήλθε σε 12,4% αυτό το οικονομικό έτος, σύμφωνα με τη Στατιστική Υπηρεσία του Ιράν, σημειώνοντας άνοδο 1,4 μονάδων από το προηγούμενο έτος.Η ανεργία των νέων έφθασε το 28,8% φέτος. Οι οικονομικοί δείκτες βελτιώθηκαν κάτω από την κυβέρνηση Ρουχανί και η οικονομία δεν είναι πλέον σε άσχημη κατάσταση. Ο πληθωρισμός υποχώρησε για πρώτη φορά μετά από περίπου 25 χρόνια τον Ιούνιο του 2016. Ο ρυθμός αύξησης του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος αυξήθηκε σε 12,5 τοις εκατό κατά τη διάρκεια του έτους μέχρι τις 20 Μαρτίου, αν και αυτό σχεδόν εξ ολοκλήρου οφείλεται σε ένα άλμα στις εξαγωγές πετρελαίου.

Ωστόσο, η ανάπτυξη ήταν πολύ αργή για έναν συντριπτικώς νεανικό πληθυσμό, που ενδιαφέρεται πολύ περισσότερο για θέσεις εργασίας και αλλαγή παρά για τον ισλαμιστικό ιδεαλισμό και την αντι-Σαχ ρεπουμπλικανισμό της επανάστασης του 1979 που κρατά γερά η παλιά φρουρά. Η ανάκαμψη του Ιράν έχει επιβραδυνθεί από τις εντάσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες.Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει εγείρει το ενδεχόμενο να επαναληφθούν οι κυρώσεις ή να εισαχθούν νέες.

Πώς αντιδρά η Δύση;

Ο Τραμπ, ο οποίος ανέλυσε μια πιο επιθετική προσέγγιση στην Τεχεράνη για το πυρηνικό της πρόγραμμα, έγραψε στοTwitterότι οι Ιρανοί “επιτέλους αρχίζουν να αναρωτιούνται για το πώς τους κλέβουν και σπαταλούν τα χρήματά τους και τον πλούτο τους στην τρομοκρατία” και “δεν θα το ανεχθούν άλλο”. Ο Καναδάς δήλωσε αισιόδοξος για τις διαδηλώσεις.Ο βρετανός υπουργός Εξωτερικών Μπόρις Τζόνσον δήλωσε στο Twitter ότι ήταν “ζωτικής σημασίας να έχουν οι πολίτες το δικαίωμα να διαμαρτύρονται ειρηνικά”.

antinews.gr 

Facebooktwitterredditpinterestlinkedinmail
Geopolitics & Daily News Copyrights Reserved 2023