29/03/2024

Το Brexit και η ευρωπαϊκή αμυντική πολιτική

της Sophia Besch
Center For European Reform 

Τόσο η ΕΕ όσο και το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν συμφέρον να συμφωνήσουν σε μια μετά το Brexit αμυντική σχέση το συντομότερο δυνατό, για να αποτρέψουν τη Βρετανία να βγει εκτός της ευρωπαϊκής αμυντικής συνεργασίας.

Αλλά αυτό δε σημαίνει πως θα είναι εύκολο να γίνει. Η ΕΕ είναι πρόθυμη να προστατεύσει την αυτονομία της στη λήψη αποφάσεων για τις αμυντικές επιχειρήσεις και αποστολές. Αναπτύσσει νέες αμυντικές πρωτοβουλίες και δεν έχει ακόμη καθορίσει τους όρους συμμετοχής τρίτων. Και η μετά το Brexit αμυντική βιομηχανική συνεργασία θα εξαρτηθεί εν μέρει από την ευρύτερη εμπορική και οικονομική σχέση μεταξύ της Βρετανίας και της ΕΕ.

Το Ηνωμένο Βασίλειο και η ΕΕ θα πρέπει να λάβουν σειρά μέτρων για να αποφύγουν τη διακοπή της αμυντικής συνεργασίας μετά το Brexit, και να διασφαλίσουν ότι η Βρετανία δεν αποκλείεται από νέα πολυμερή projects ανάπτυξης των δυνατοτήτων που επωφελούνται από πρόσθετη χρηματοδότηση της ΕΕ.

Πρώτον, η Βρετανία και η ΕΕ θα πρέπει να διαπραγματευτούν μια συμφωνία για να καθορίσουν τον τρόπο με τον οποίο το Ηνωμένο Βασίλειο μπορεί να συμμετάσχει σε στρατιωτικές επιχειρήσεις στην ΕΕ μετά το Brexit. Η Βρετανία θα μπορούσε να δεσμευτεί να προμηθεύσει ένα σημαντικό αριθμό στρατευμάτων ή assets, υπό την προϋπόθεση στενής εμπλοκής του Ηνωμένου Βασιλείου στην ανταλλαγή πληροφοριών, τη δημιουργία ισχύος και το σχεδιασμό.

Το Ηνωμένο Βασίλειο θα μπορούσε επίσης να προσφερθεί να συνεχίσει να πληρώνει για το Athena, το κοινό χρηματοδοτικό πρόγραμμα της ΕΕ για στρατιωτικές επιχειρήσεις. Και θα πρέπει να συνάψει μια συμφωνία τρίτης χώρας για τη συμμετοχή σε ομάδες μάχης της ΕΕ, αν και όχι ως ηγετικό έθνος. Το Ηνωμένο Βασίλειο και η ΕΕ θα πρέπει επίσης να οργανώσουν ανταλλαγές προσωπικού, έτσι ώστε οι διπλωμάτες και οι στρατιωτικοί αξιωματούχοι της ΕΕ να περάσουν χρόνο στα βρετανικά υπουργεία και το αντίστροφο.

Δεύτερον, για να προστατεύσει τη συμμετοχή της στην αμυντικό-βιομηχανική εκστρατεία, μια βασική προτεραιότητα για τη Βρετανία θα πρέπει να είναι η διαπραγμάτευση μιας συμφωνίας για την ανταλλαγή πληροφοριών. Το Ηνωμένο Βασίλειο επίσης θα πρέπει να επιδιώξει μια διοικητική συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Αμυντική Υπηρεσία (EDA), παρόμοια με αυτή της Νορβηγίας. Και θα πρέπει να συμφωνήσει με την ΕΕ τις διευθετήσεις ώστε να επιτρέπεται σε οργανισμούς του Ηνωμένου Βασιλείου να συμμετέχουν σε διαγωνισμούς για projects της ΕΕ εντός του αμυντικού ταμείου και του επόμενου προγραμματικού πλαισίου για την ανάλυση και την καινοτομία. Η Βρετανία θα πρέπει επίσης εγγυηθεί ένα βαθμό κανονιστικής ευθυγράμμισης με τις αμυντικές οδηγίες της ΕΕ.

Αναφορικά με την διαστημική ασφάλεια, η Βρετανία θα πρέπει να υπογράψει μια συμφωνία για τη συνεργασία δορυφορικής πλοήγησης και για την πρόσβαση στη δημόσια κανονιστική υπηρεσία του Galileo, καθώς και για μια διμερή συμφωνία με το Δορυφορικό Κέντρο της ΕΕ.

Μεσοπρόθεσμα, είναι πιθανό το Brexit να ενθαρρύνει την ΕΕ να επανεξετάσει τις σχέσεις της με τρίτα κράτη. Πρώτον, για να διασφαλίσει ότι το Ηνωμένο Βασίλειο συνεχίζει να διαδραματίζει πλήρες ρόλο στις αποστολές κι επιχειρήσεις της ΕΕ. Και δεύτερον επειδή η συζήτηση με τη Βρετανία θα αποκαλύψει τις ελλείψεις στις υφιστάμενες συμφωνίες.

Ενώ συνεχίζουν οι διαπραγματεύσεις, η Βρετανία θα πρέπει να δείξει την καλή της θέληση και την επιθυμία της να συνεχίσει να εμπλέκεται στην αρχιτεκτονική της ευρωπαϊκής άμυνας. Ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο είναι ακόμη κράτη-μέλος, είναι τεχικά ελεύθερο να ασκήσει βέτο σε αμυντικές πρωτοβουλίες της ΕΕ, αλλά θα πρέπει να μην το κάνει.

Ορισμένοι στην ΕΕ φοβούνται ότι η Βρετανία θα προσπαθήσει να χρησιμοποιήσει τη συμμετοχή της στο ΝΑΤΟ Κατά της ΕΕ. Εντός του ΝΑΤΟ, η Βρετανία θα πρέπει, αντιθέτως, να δώσει προτεραιότητα να συνάψει μια στενή εταιρική σχέση μεταξύ της συμμαχίας και της ΕΕ.

Εάν η ΕΕ αποκλείει το Ηνωμένο Βασίλειο από την αμυντική υποδομή της ΕΕ, όχι μόνο θα χάσει την βρετανική εξειδίκευση και τα βρετανικά assets, αλλά θα μπορούσε ενδεχομένως να υπονομεύσει τις προσπάθειες της ΕΕ. Η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Παρέμβασης της Γαλλίας ήδη κινδυνεύει να υποβαθμίσει την εμβληματική πρωτοβουλία της ΕΕ, τη μόνιμη δομημένη συνεργασία (PESCO).

Εάν οι διακυβερνητικές δομές εκτός της ΕΕ καταλήξουν να είναι ο μόνος τρόπος ώστε η ΕΕ να συνεργάζεται με τις αμυντικές εταιρείες του Ηνωμένου Βασιλείου σε projects δυνατοτήτων, θα αμφισβητηθεί επίσης και η χρησιμότητα του αμυντικού ταμείου. Οι αμυντικές δομές της ΕΕ χρειάζονται την εμπλοκή του Ηνωμένου Βασιλείου να είναι αξιόπιστη.

Η ΕΕ δεν θα πρέπει να βασίσει την προσφορά της σε μια μελλοντική αμυντική σχέση αναφορικά με την ιστορία της Βρετανίας να παρεμποδίζει τις αμυντικές πρωτοβουλίες της ΕΕ. Η Theresa May και η κυβέρνησή της έχουν, μετά το Brexit, επανειλημμένως δηλώσει τη δέσμευσή τους στην ευρωπαϊκή άμυνα. Η ΕΕ θα πρέπει να λάβει σοβαρά υπόψη το λόγο τους.

Capital.gr 

Facebooktwitterredditpinterestlinkedinmail
Geopolitics & Daily News Copyrights Reserved 2024