Το όραμα του Modi για την περιοχή Ινδίας-Ειρηνικού
Επιτέλους, είναι επίσημο –η περιοχή “Ινδίας-Ειρηνικού” βρίσκεται στο επίκεντρο της εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας της Ινδίας, όπως ανέφερε ο πρωθυπουργός της Ινδίας Narendra Modi στην ομιλία του στο συνέδριο IISS Shangri-La. Με τη δήλωση αυτή ουσιαστικά λήγει κάθε επιφύλαξη μπορεί να έχει η ινδική κυβέρνηση στο παρελθόν για να χρησιμοποιήσει τον όρο –ο Modi τον χρησιμοποίησε δέκα φορές στην ομιλία του- είτε για να κατευνάσει την Κίνα ή για να περιορίσει τον αμερικανικό ενθουσιασμό.
Είναι σημαντικό ότι ο Modi καθόρισε την περιοχή που εκτείνεται από τις ακτές της Αφρικής προς αυτές της Αμερικής, ως εκ τούτου ενσωματώνοντας την περιοχή του Κόλπου και τις πολιτείες-νησιά του Ινδικού Ωκεανού, που έχουν μείνει εκτός δημοφιλών ορίων. Καθώς αυτή πρόκειται να είναι μια “ελεύθερη, ανοιχτή περιοχή”, που θα επιδιώξει την πρόοδο και την ευημερία, η χρήση του όρου δεν απευθύνεται σε κάποια χώρα, ούτε πρέπει να θεωρείται ως μια ομάδα που θέλει να κυριαρχήσει. Σε αυτό το πλαίσιο, ο Modi σκοπίμως δεν χρησιμοποίησε τον όρο quad, την ομαδοποίηση των ΗΠΑ, Ινδίας, Ιαπωνίας και Αυστραλίας.
Για την Ινδία, ο πυρήνας της περιοχής Ινδίας-Ειρηνικού θα είναι η ASEAN και η πολιτική “Act East” της Ινδίας, ακόμη και όταν ο Ινδικός Ωκεανός έχει το “κλειδί για το μέλλον της Ινδίας”. Για πρώτη φορά, ο Modi δήλωσε πως το όραμά του με την ονομασία SAGAR (Security and Growth for All in the Region) για τον Ινδικό Ωκεανό που αποκαλύφθηκε το 2015, θα ισχύει επίσης και στην Ανατολή. Και από αυτή την άποψη, η σχέση με τις ΗΠΑ είναι κρίσιμη.
Ο Modi υποστήριξε ότι η Ινδία και οι ΗΠΑ μοιράζονται ένα όραμα για μια “ανοιχτή, σταθερή, ασφαλή και ευημερούσα περιοχή Ινδίας-Ειρηνικού”. Είναι σημαντικό πως η ομιλία έλαβε χώρα λίγες ημέρες αφότου οι ΗΠΑ συμβολικά μετονόμασαν την με έδρα στη Χαβάη Διοίκηση Ειρηνικού, ως την “Διοίκηση Ινδίας-Ειρηνικού”: σημειώνεται πως η μοναδική διμερής συνάντηση που είχε ο Modi στο περιθώριο του συνεδρίου ήταν με τον Αμερικανό υπουργό Άμυνας, James Mattis.
Ο Modi έστειλε ένα μήνυμα δημοσίως επιδιώκοντας να συνεχίσει την δέσμευσή του με την Κίνα –αναφερόμενος στην πρόσφατη άτυπη Σύνοδό του με τον πρόεδρο Xi πριν από πέντε εβδομάδες, εν τω μέσω της επόμενης επίσκεψής του στην Κίνα στο τέλος του μήνα για τη σύνοδο SCO- δίνοντας έμφαση παράλληλα στο ότι “οι ισχυρές και σταθερές διμερείς σχέσεις” ήταν σχηματικές για την ασιατική και παγκόσμια ασφάλεια. Δεν υπήρξε αναφορά των ινδικών ανησυχιών για την διεκδικητική στάση της Κίνας στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας.
Ωστόσο, σε μια ελαφρώς συγκαλυμμένη κριτική για την Κίνα, ο Modi τόνισε έντονα τη σημασία των εταιρικών σχέσεων στη βάση των κοινών αξιών και συμφερόντων. Είναι σημαντικό ότι ο Modi χρησιμοποίησε τον όρο “διεθνής τάξη βασισμένη σε κανόνες” για την περιοχή, η οποία υποστήριξε πως “πρέπει να εφαρμοστεί εξίσου για όλους ατομικά καθώς και για τα παγκόσμια κοινά”. Αυτοί οι κανόνες πρέπει να βασίζονται στη συναίνεση όλων, όχι στην εξουσία των λίγων. Έδωσε επίσης έμφαση στην ελευθερία της ναυσιπλοΐας και των υπερπτήσεων και την ειρηνική διευθέτηση των διαφωνιών σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.
Αυτό έρχεται σε έντονη αντίθεση με την τελευταία συνάντηση των αξιωματούχων quad στη Μανίλα τον περασμένο Νοέμβριο, όταν η δήλωση της Ινδίας ήταν αξιοσημείωτη για την απουσία της, αν και το Νέο Δελχί είχε στο παρελθόν δηλώσει τακτικά τη στήριξή της για αυτές της αρχές. Ο Modi επίσης άσκησε κριτική στα projects υποδομής που δεν βασιζόταν στο σεβασμό της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας, της καλής διακυβέρνησης, της διαφάνειας, της βιωσιμότητας. Σε άλλη μία αναφορά του για αυτό που αποκαλεί “διπλωματία παγίδας του χρέους” της Κίνας, δήλωσε πως τέτοια projects “πρέπει να δυναμώνουν τα κράτη, να μην τους επιβαρύνουν με χρέος”.
Τέλος ο Modi επικεντρώθηκε στη σημασία της ναυτικής διπλωματίας, επαινώντας το ινδικό ναυτικό για τη δημιουργία εταιρικών σχέσεων στην περιοχή μέσω της εκπαίδευσης, των ασκήσεων και τη διεξαγωγή αποστολών καλής θέλησης, μαζί με αποστολές ανθρωπιστικής βοήθειας και ανακούφισης από καταστροφές. Ξεχώρισε τη Σιγκαπούρη για τη φιλοξενία της μεγαλύτερης μη διακοπτόμενης κοινής ναυτικής άσκησης με τη χώρα του, στο 25ο έτος τώρα, και ανέφερε τη διεύρυνσή της σε μια τριμερή άσκηση. Σε μια εξέλιξη που δεν έτυχε μεγάλης προσοχής, και ασυνήθιστη για τις ινδικές πρωθυπουργικές επισκέψεις, ο Modi επισκέφθηκε το λιμάνι Changi στη Σιγκαπούρη. Εκεί ανέβηκε σε μια φρεγάτα της Σιγκαπούρης και επισκέφθηκε μια ινδική φρεγάτα, δίνοντας έμφαση στους αμυντικούς δεσμούς της Ινδίας στην περιοχή Ινδίας-Ειρηνικού.
