Οικονομικός ραγιαδισμός και πολιτική δίχως ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα
Γράφει ο δρ Δημήτρης Γκίκας
Το «παιχνίδι» που παίζεται – μέσω των χρηματιστηριακών πιέσεων που δέχονται τις τελευταίες ημέρες οι Ελληνικές τράπεζες – με τα λεγόμενα κόκκινα δάνεια, δηλαδή τα δάνεια που βρίσκονται σε οριστική καθυστέρηση λόγω αδυναμίας αποπληρωμής από τους δανειολήπτες είναι ενδεικτικό μιας, ολοφάνερης τα τελευταία χρόνια, κυριαρχίας της πολιτικής δίχως ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα.
Ήδη από το ξεκίνημα της κρίσης, η προσπάθεια των πολιτικών αρχών εστιάστηκε στο να αποδοθούν ευθύνες για την κατάσταση στον ίδιο τον πολίτη-καταναλωτή. Η τακτική αυτή βόλευε όλες τις πολιτικές αρχές – εγχώριες και ξένες – καθώς δημιουργούσε συμπλέγματα ενοχών στον πολίτη (η μεγάλη πλειοψηφία των οποίων είχε πάρει κάποια στιγμή στη ζωή τους δάνειο), εμφάνιζε τους ξένους ως «σωτήρες» και «από μηχανής θεούς» που θα σώσουν τη χώρα, αναμορφώνοντας την οικονομία και μεταρρυθμίζοντας τον δημόσιο τομέα (οι μεταρρυθμίσεις και οι αναμορφώσεις αποδείχτηκαν προφάσεις εν αμαρατίαις των ίδιων των πολιτικών αρχών) και, εν τέλει, «ευλόγησαν» το ξεπούλημα δημόσιας και ιδιωτικής περιουσίας, βαφτίζοντάς το «επενδύσεις».
Έτσι, αυτή τη στιγμή το κράτος βρίσκεται σε καθεστώς οικονομικής κατοχής με τις υποδομές να έχουν σχεδόν ξεπουληθεί στο σύνολό τους έναντι τιμημάτων που «όζουν» καθεστώς Αφρικανικής χώρας και τις ιδιωτικές περιουσίες να κινδυνεύουν να χαθούν εν μια νυχτί, αφού τα κόκκινα δάνεια θα περάσουν, όπως φαίνεται κι από τις πιέσεις προς τις Ελληνικές Τράπεζες, σε ξένα funds – τα πραγματικά «κοράκια» της Παγκόσμιας Αγοράς.
Από την αρχή της κρίσης, όταν όλοι εμφανίστηκαν είτε μουδιασμένοι, είτε αγνοούντες, είτε δήθεν έκπληκτοι, είχε αρχίσει να γίνεται εμφανές σε όσους το «έψαχναν» λίγο παραπάνω ότι η κρίση ήταν τεχνητή: οι πολιτικές και νομικές αρχές της ΕΕ υποχρέωναν τις Ελληνικές Τράπεζες να αγοράζουν τοξικά ομόλογα, οδηγώντας τις σε κρίση λόγω της σημαντικής μείωσης του αποθέματός τους, ενώ από την άλλη οι ίδιες πολιτικές και νομοθετικές αρχές έβαζαν ιδιαίτερα σκληρούς όρους για τα αποθέματα αυτά. Με άλλα λόγια, ο ίδιος ο πολιτικός οργανισμός της Ε.Ε. έβαζε τα θεμέλια της κρίσης και τοποθετούσε και την ταφόπλακα – ερχόμενη ύστερα να διαρρηγνύει τα ιμάτιά της για το «κακό παιδί» της Ευρώπης. Στο μεταξύ εμφανίστηκαν κι άλλα «μαύρα πρόβατα» – περιέργως όταν μέχρι ενός σημείου όλοι έδειχναν με το δάκτυλο μόνο την Ελλάδα και, επίσης περιέργως, όλα τα «μαύρα πρόβατα» βρίσκονταν στη Νότια Ευρώπη. Η κρίση αυτή οδήγησε την κυβέρνηση σε «δύσκολες αποφάσεις» – οι οποίες, βέβαια, μέσω των υπόλοιπων ενεργειών, είχαν ήδη παρθεί στα κέντρα αποφάσεων εκτός της χώρας – να μειώσει μισθούς και, άρα, να οδηγήσει την τοπική αγορά σε παρατεταμένη ύφεση και τους καταναλωτές σε αδυναμία πληρωμών των υποχρεώσεών τους, των δανειακών τους συμπεριλαμβανομένων. Όμως, ο «ανεξάρτητος» τύπος της εποχής εκείνης βοούσε για τους κακούς Έλληνες καταναλωτές που έφταιγαν γιατί υπερδανείζονταν (ρίξτε μια ματιά στις εφημερίδες εκείνης της εποχής και θα θυμηθείτε τι έλεγαν…).
Η πολιτική «λύση» στο πρόβλημα απλά δεν υπάρχει ως ενδεχόμενο. Για τον απλούστατο λόγο ότι η πολιτική πλέον έχει παραδώσει τα ηνία στους οικονομικά ισχυρούς. Η πολιτική έχει χάσει την ανθρωποκεντρική της διάσταση, την οποία από τη γέννησή της διέθετε εξ ορισμού. Η πολιτική πάντα αφορούσε και πάντα είχε να κάνει με τον άνθρωπο – όχι με τα νούμερα ή τους αριθμούς. Ακόμα κι όταν τα πολιτικά καθεστώτα ήταν βασιλείες ή ολιγαρχίες, η ανάθεση στον ηγεμόνα της εκάστοτε εξουσίας θεωρούνταν οικειοθελή παραχώρηση και αποσκοπούσε στην εξυπηρέτηση του κοινού καλού. Οποιοσδήποτε άλλος τρόπος εξουσίας που δεν ακολουθούσε αυτή την οδό συνιστούσε “παρέκβαση”, παρέκκλιση από το σωστό – αυτό ακριβώς δίδαξε ο Αριστοτέλης.
Σήμερα, όμως η πολιτική καταστρατηγεί σκανδαλωδώς αυτή τη θεμελιώδη αρχή. Δηλώνει ως πρωταρχικό της σκοπό την εξυπηρέτηση των οικονομικών αναγκών των λίγων. Τοποθετεί ως κέντρο της δραστηριότητάς της την οικονομία και δηλώνει τα σέβη της όχι στην κοινωνία, αλλά στα οικονομικά συμφέροντα. Γι’ αυτό ακριβώς θεωρώ ότι πολιτική λύση δεν διαφαίνεται. Εκτός αν επιστρέψουμε στις πηγές της πολιτικής σκέψης και φιλοσοφίας και αντιληφθούμε πού ακριβώς «στρίψαμε» λάθος στο δρόμο της Ανθρώπινης προόδου και ανάπτυξης. Αλλιώτικα, θα παραμείνουμε σκλάβοι, ραγιάδες των οικονομικών συμφερόντων. Ραγιάδες εμείς, ραγιάδες και τα παιδιά μας, ραγιάδες και τα παιδιά των παιδιών μας…
