28/03/2024

Χορεύοντας με την “αρκούδα”: Ο Macron στην Κίνα

του Francois Godement

European Council On Foreign Relations

ΤΟ ταξίδι του Macron στην Κίνα την προηγούμενη εβδομάδα ήταν μια απρόβλεπτη συνάντηση δό μεγάλων χαρακτήρων από διαφορετικά σενάρια: Ο George Valentiin (Jean Dujardin) του Artist συναντά τον Tony Soprano (James Gandolfini). Ο ένας άνδρας είναι υπερκινητικός -ένας βιρτουόζος ρήτορας. Ο άλλος είναι ένας σχεδόν ακίνητος βράχος με ένα μόνιμο ελαφρύ χαμόγελο, του οποίου η δύναμη δεν χρειάζεται να προβληθεί.

Ο Xi έχει εξοντώσει αποφασιστικά τους πολιτικούς του αντιπάλους, πραγματικούς ή εν δυνάμει, ενώ ο Macron έχει διαλύσει το γαλλικό πολιτικό παιχνίδι με γοητεία. Με διαφορετικούς τρόπους, υποδεικνύουν την άνοδο της ατομικής εξουσίας και της προσωπικής αύρας έναντι των κομματικών πολιτικών.

Ως εκ τούτου, οι δύο άνδρες θα πρέπει να έχουν συμφέρον ο ένας από την πορεία της καριέρας του άλλου, αλλά ενώ ο George Valentin έχει περιέργεια και ενδιαφέρον για τους πάντες, ο Tony Soprano δεν έχει μεγάλη ανάγκη να δείξει έντονο ενδιαφέρον για οποιονδήποτε.

Η επίσκεψη του Macron στην Κίνα έχει αποτελέσει επομένως μια ενδιαφέρουσα παράσταση. Ήταν μια εκπληκτική επικοινωνία, τόσο για τους Κινέζους ηγέτες όσο και για το ευρωπαϊκό κοινό πίσω στο σπίτι. Αλλά επίσης εμφάνισε την γαλλικού τύπου “τέχνη της συμφωνίας” στην οικονομική διπλωματία, ακόμη και αν ορισμένα αποτελέσματα παραμένουν αμφιλεγόμενα.

Με την βρετανική κυβέρνηση να διχάζεται για το Brexit, και τη Γερμανία να προσπαθεί να σχηματίσει κυβέρνηση, είναι ο Macron με την πενταετή του εντολή, την ενέργειά του και τις ικανότητές του, που τώρα βγαίνει στην πρώτη γραμμή για την Ευρώπη. Η Κίνα στο μεταξύ, ανταπεξέρχεται σε πραγματικά εμπόδια στην προσπάθειά της να κατακτήσει με ήπιο τρόπο την Ευρώπη. Ενσωματώστε και την ευελιξία πολλών από τις πολιτικές στάσεις του Macron, και μπορείτε να δείτε γιατί η Κίνα θα θελήσει να δημιουργήσει αμοιβαία συμφέροντα με αυτόν τον άνθρωπο.

Να επισημάνουμε ωστόσο ότι οι περισσότερες φιλοφρονήσεις για τον Macron και για τη Γαλλίας που ηγείται της Ευρώπης, δόθηκαν από Κινέζους think tankers και μέσω ΜΜΕ. Είναι μεν κοντά στην πηγή της εξουσίας για να είναι αξιόπιστα, αλλά όχι τόσο κοντά ώστε να μην μπορούν να τα διαψεύσουν αργότερα.

Αναφορικά με τις τακτικές του Macron, έχει δημιουργήσει μια σχεδόν αψεγάδιαστη δημόσια εικόνα, κάτι το οποίο θα πρέπει να συνηθίσουμε ότι έρχεται πάλι από τη Γαλλία. Πρώτον ήταν o φόρος τιμής: η επίσκεψη στον στρατό Xian, η έκφραση “ταπεινοφροσύνης” απέναντι στα επιτεύγματα των Κινέζων αυτοκρατόρων, και το δώρο ενός αλόγου, εξομοιώνοντας την παραδοσιακή προσφορά των Μογγόλων στον Κινέζο ηγέτη.

Σε ό,τι αφορά τα τρέχοντα ζητήματα, ο Macron εξέφρασε επίσης ένα βαθύ (αν και αφηρημένο) ενδιαφέρον για την Πρωτοβουλία Ζώνη και Δρόμος (BRI), και επαίνεσε την Κίνα για τη συμβολή της στην πολυμερή δράση για την αλλαγή του κλίματος (σε αντίθεση με -ξέρετε ποιος).

Αλλά δεν ήταν όλα μόνο συναίσθημα από το Γάλλο πρόεδρο. Υποστήριξε ότι η Ζώνη και Δρόμος θα πρέπει “να λειτουργεί και με τους δύο τρόπους” και να αποφύγει να εκμεταλλευτεί άλλες χώρες. Οι κινεζικές επενδύσεις είναι ευπρόσδεκτες, δήλωσε, αλλά με κανόνες, εντός ορίων και με “αμοιβαιότητα”, την οποία ανέφερε περισσότερες φορές και από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

“Η Ευρώπη επέστρεψε” και “δεν πρέπει να είμαστε διαιρεμένοι” ήταν άλλο ένα βασικό μήνυμα. Υπό αυτή την έννοια ο Macron επανέλαβε τη δήλωση Juncker για “αέρα στα πανιά μας” και τη δήλωση του Sigmar Gabriel ότι “υπάρχει μία Ευρώπη”, όπως υπάρχει “μία Κίνα”, κάτι που ασφαλώς, είχε ενοχλήσει την επίσημη Κίνα.

Με αυτόν τον τρόπο, η επίσκεψη αφορούσε επίσης την τέχνη της συμφωνίας. Αλλά για να μετρήσουμε εμείς τα αποτελέσματα της οικονομικής διπλωματίας του Macron, πρέπει να στηριχτούμε κυρίως στα λόγια του. Οι δύο βασικές συμφωνίες -πώληση 187 Airbus 320 στην Κίνα και η μεταφορά της τεχνολογίας για την διαχείριση πυρηνικών αποβλήτων της Γαλλίας- δεν έχουν ακόμη επιβεβαιωθεί με τελικές συμβάσεις.

Εάν ο ίδιος ο πρόεδρος δεν μας είχε διαβεβαιώσει ότι αυτές οι δύο συμφωνίες είναι σε εξέλιξη, μπορεί να υπήρχαν σχόλια ότι επέστρεψε σχεδόν με άδεια χέρια. Οι άλλες συμφωνίες που έχουν τελικά οριστικοποιηθεί είναι πολύ χαμηλότερου προφίλ, αν και η διασφάλιση μιας δέσμευσης για την άρση των φραγμών στις γαλλικές εξαγωγές βοείου κρέατος στην Κίνα δεν είναι ασήμαντη: Η Κίνα έχει δυσκολευτεί να επιλύσει αυτό το ζήτημα με πολλές από τις ευρωπαϊκές χώρες εξαγωγής.

Ίσως η πιο ενδιαφέρουσα συμφωνία η οποία έχει υπογραφεί, είναι αυτή που ξεκινά η συνεργασία μεταξύ της Dassault, μιας γαλλικής κορυφαίας εταιρείας σε 3D σχεδιασμό, με την αεροναυπηγική βιομηχανία της Κίνας. Αυτό στην πραγματικότητα, είναι μια μεγάλη μεταφορά τεχνολογίας που θα μπορούσε να είχε έρθει υπό την ταμπέλα των “κρίσιμων τεχνολογιών” τις οποίες η ΕΕ επιδιώκει να εποπτεύσει και τελικά να ελέγξει…

Η Κίνα και ο Xi Jinping βελτίωσαν την εικόνα τους στη διάρκεια της επίσκεψης. Σε ένα ζήτημα, ο Macron ξεπέρασε σαφώς τη γραμμή μεταξύ ρεαλισμού και κυνισμού. Το τελευταίο θέα στο κοινό ανακοινωθέν των δύο ηγετών, υπογραμμίζει τη δέσμευση και των δύο χωρών στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των βασικών ελευθεριών, αφήνοντας εκτός κριτικής την Κίνα για τις μαζικές τις εγχώριες πράξεις καταστολής των βασικών ελευθεριών. Αυτό αναπόφευκτα θα οδηγήσει σε διαδηλώσεις όταν η Γαλλία (και η Ευρώπη) μιλήσει δημοσίως εναντίον των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, από ηγέτες λιγότερο ισχυρών κρατών.

Σε αυτή τη μόνη περίσταση, ο καλλιτέχνης “γλίστρησε”. Και η αρκούδα -ένα από τα ψευδώνυμα του Xi στην Κίνα, αν και απαγορευμένο- σίγουρα παρακολουθούσε. Ο Macron κράτησε τη στάση του σε βασικά οικονομικά ζητήματα, ιδιαίτερα όσον αφορά την αμοιβαιότητα. Αλλά ενέδωσε σε βασικές ευρωπαϊκές αξίες σε αυτή τη μία περίσταση. Ένα πραγματικό αποτέλεσμα από την παρασκηνιακή διπλωματία θα ήταν ο μόνος τρόπος να το αρνηθεί αυτό. Ο Macron θα παραμείνει υπό παρακολούθηση, όπως ήταν και οι προκάτοχοί του. Αυτές οι καθυστερημένες υπογραφές συμβάσεων είναι εκεί ως υπενθύμιση για το ποιος κρατάει τα ισχυρότερα χαρτιά σε αυτό το Game of Thrones.

 

Capital.gr 

Facebooktwitterredditpinterestlinkedinmail
Geopolitics & Daily News Copyrights Reserved 2024