Ο επόμενος Καγκελάριος της Γερμανίας
Της Judy Dempsey
Carnegie Europe
Ένα από τα καλά της απόφασης της Angela Merkel να μην είναι ξανά υποψήφια για Καγκελάριος της Γερμανίας, είναι ότι το κόμμα της, Χριστιανοδημοκρατική Ένωση (CDU) προχωρά επιτέλους σε μια πραγματική συζήτηση για το μέλλον του. Καλά, περίπου.
Από το 2000 που η Merkel ανέλαβε την ηγεσία του CDU, ήταν πανταχού παρούσα. Σπανίως έχανε τις τακτικές συνεδριάσεις της κοινοβουλευτικής ομάδας του συντηρητικού μπλοκ. Είχε τα πάντα υπό έλεγχο. Αυτοί που την αμφισβήτησαν, εξαφανίστηκαν. Οι συζητήσεις δεν ενθαρρυνόταν και σίγουρα όχι οι διαφωνίες.
Αλλά τώρα, μετά από την απόφαση της Merkel να μην είναι υποψήφια για τέταρτη θητεία, έχουν εμφανιστεί τρεις βασικοί διεκδικητές. Μία εξ αυτών είναι η Annegret Kramp-Karrenbauer. Η 56χρονη επελέγη τον περασμένο Φεβρουάριο από τη Merkel για τη θέση της γενικής γραμματέως του CDU, που είναι μια αρκετά ισχυρή θέση. Πρώην πρωθυπουργός του Σααρλαντ, η ίδια έχει το χάρισμα να προσεγγίζει τους ψηφοφόρους και ανήκει στην φιλελεύθερη πτέρυγα του κόμματος, αλλά είναι πιο συντηρητική από ό,τι η Merkel όταν πρόκειται για τη μετανάστευση και τον γάμο των ομοφυλοφίλων.
Μετά, είναι ο Jens Spahn,, Στα 38 του, ο Spahn είναι γνωστός για την μεγάλη φιλοδοξία του. Η Merkel τον έβαλε στο υπουργικό συμβούλιο ως υπουργό Υγείας πέρυσι. Είναι πολύ στα “δεξιά” του CDU. Είναι επικριτικός στις μεταναστευτικές πολιτικές της Merkel και επικρίνει την διπλή υπηκοότητα.
Τέλος, υπάρχει ο πρώην εχθρός της Καγκελαρίου, ο 63χρονος Friedrich Merz. Ήταν κάποτε επικεφαλής της συντηρητικής κοινοβουλευτικής ομάδας, μια θέση με μεγάλη επιρροή. Εκείνη την εποχή είχε φιλοδοξίες να είναι υποψήφιος, αντίπαλος της Merkel -μέχρι που η ίδια ασυνείδητα τον ξεφορτώθηκε. Τώρα σχεδιάζει ένα comeback, ελπίζοντας να κερδίσει την στήριξη της επιχειρηματικής κοινότητας.
Ενώ και οι τρεις φαίνονται διαφορετικοί σε χαρακτήρα, όλοι ξέρουν πως αν κάποιος από αυτούς θέλει να γίνει ο επόμενος Καγκελάριος, πρέπει να κερδίσουν πίσω τις πολλές εκατοντάδες χιλιάδες ψηφοφόρους που προσχώρησαν είτε στο ακροδεξιό AfD είτε στους Πράσινους.
Ο Spahn θα οδηγούσε το κόμμα προς τα δεξιά. Είναι δύσκολο να ξέρουμε πώς ο Mrz, ο οποίος δεν είναι δημοφιλής μεταξύ των νέων, θα προσέλκυε πίσω τους δυσαρεστημένους ψηφοφόρους. Σε ό,τι αφορά στην Kramp-Karrenbauer (AKK), η οποία είναι μέχρι στιγμής η πιο δημοφιλής εκ των υποψηφίων, θα προσπαθούσε να ενισχύσει το κέντρο του κόμματος αντί να γείρει προς το AfD. Αυτό θα σήμαινε ότι θα παρουσιαζόταν νέες πολιτικές για το πώς να αντιμετωπιστεί το δημογραφικό της Γερμανίας, η ολοκλήρωση, η στέγαση, η εκπαίδευση και η αυξημένη έλλειψη δεξιοτήτων που πλήττει τη βιομηχανία.
Αλλά καθώς τοποθετούνται εν όψει του ετήσιου συνεδρίου του CDU στο Αμβούργο στις 7-8 Δεκεμβρίου, όποιος κερδίσει την κούρσα για την ηγεσία του κόμματος, βρίσκεται αντιμέτωπος με τρομακτικές προκλήσεις. Ο άνθρωπος που θα διαδεχθεί τη Merkel και ελπίζει να γίνει ο επόμενος Καγκελάριος, πρέπει να εξετάσει σοβαρά το ρόλο της Γερμανίας στην Ευρώπη. Εάν η ΕΕ θέλει να πετύχει ως μια οικονομική, εμπορική και πολική ένωση, η Γερμανία πρέπει να της δώσει μια στρατηγική κατεύθυνση. Ο ρυθμός της ψηφιοποίησης, της παγκοσμιοποίησης και η άνοδος της Κίνας, έχουν γίνει τόσο έντονα που ούτε η ΕΕ ούτε η Γερμανία μπορούν να πιστέψουν ότι το σημερινό status quo είναι επαρκές.
Το status quo βασίστηκε στην ιδέα ότι η δυτική φιλελεύθερη τάξη, που σφυρηλατήθηκε μετά από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και της οποίας επικεφαλής ήταν οι ΗΠΑ, ήταν μόνιμη. Αυτό δεν ισχύει πλέον. Δεν οφείλεται μόνο στις πολιτικές του Αμερικανού προέδρου Trump. Είναι επειδή η Ευρώπη, και κυρίως η Γερμανία, είναι απρόθυμες να αναγνωρίσουν την πτώση της μετά το 1945 εποχής. ΟΙ πολυμερείς θεσμοί που ιδρύθηκαν είναι εκτός επαφής με τις σημερινές μεταβαλλόμενες γεωστρατηγικές συμμαχίες. Η εμφάνιση νέων περιφερειακών και παγκόσμιων δυνάμεων, όπως η Κίνα, και οι νέες απειλές, ιδιαιτέρως οι κυβερνοαπειλές.
Η πιθανότητα αναταραχής που προκαλείται από την ψηφιοποίηση, έχει ήδη επιφέρει αποτελέσματα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στις παραδοσιακές δημοκρατικές πρακτικές που για πολύ καιρό θεωρούνταν δεδομένες. Υπάρχει επίσης η επίδραση στις παγκόσμιες εφοδιαστικές αλυσίδες που θα πρέπει να αποτελούν μεγάλη ανησυχία για το ρόλο της Γερμανίας ως ο κυρίαρχος εξαγωγέας και για την ΕΕ συνολικά.
Πρόκειται για περίπλοκα ζητήματα τα οποία οι Γερμανοί πολιτικοί ούτε καν έχουν αντιμετωπίσει. Ίσως επειδή το όλο ζήτημα της παγκοσμιοποίησης, της προστασίας του τεράστιου δικτύου των αλυσίδων εφοδιασμού και της συμμόρφωσης με την ψηφιοποίηση, περιλαμβάνει μια νέα προσέγγιση στην εξωτερική και αμυντική πολιτική, και στην πολιτική ασφάλειας. Τέλος, αφορά την προστασία αξιών και δημοκρατικών θεσμικών οργάνων που τώρα δέχονται ισχυρές πιέσεις.
Η Merkel βρέθηκε αντιμέτωπη με αυτά τα ζητήματα. Καθώς προετοιμάζεται να αφήσει την κληρονομιά της, δεν είναι βέβαιο ότι κάποιος από τους διεκδικητές της είναι έτοιμος να μεταφέρει τη συζήτηση στην σφαίρα της στρατηγικής.
