28/03/2024

Ευκαιρίες και παγίδες για την Τουρκία στη Συρία

Οι 5 στόχοι της, γιατί η Συνθήκη της Λωζάνης γίνεται “σουρωτήρι” και οι νέοι συσχετισμοί

Γράφει ο δρ Κωνσταντίνος Φίλης 

Η πρόθεση Τραμπ να αποσύρει τις αμερικανικές δυνάμεις από τη Συρία δημιουργεί ευκαιρίες αλλά κρύβει και παγίδες για την Τουρκία:
Η γείτονα έχει μεγαλεπήβολα σχέδια για τη Συρία. Αρκεί να αναφέρουμε ότι η επικείμενη αποχώρηση των ΗΠΑ τής έχει ανοίξει σε τέτοιο βαθμό την όρεξη, που αναλυτές κάνουν λόγο για την ανάπτυξη ζώνης ελέγχου επί ενός γεωγραφικού διπόλου μεταξύ Jarablus-Abu Kamal (το τελευταίο βρίσκεται σχεδόν 300 χλμ από τα τουρκικά σύνορα στην ανατολική Συρία, δίπλα στο Ιράκ). Και αν αυτός κρίνεται ως απώτερος στόχος, στο προσεχές χρονικό διάστημα η Τουρκία θέλει:

1)να ελέγξει απόλυτα μία περιοχή που εκτείνεται από την Αλ Μπαμπ μέχρι και τη Ροτζάβα (de facto πρωτεύουσα του YPG-PYD) και τον αυτοκινητόδρομο Α4 μέχρι τα σύνορα με το Ιράκ (σε βάθος τουλάχιστον 30 χλμ εντός της συριακής επικράτειας) 
2)να ενισχύσει εδαφικά και διαπραγματευτικά την αντιπολίτευση (ειδικότερα τον Free Syrian Army), αν και ο διαχωρισμός μεταξύ μετριοπαθών και εξτρεμιστών είναι επισφαλής, καθώς έχουν εισχωρήσει σε αυτή τζιχαντιστικά στοιχεία (αν και μάλλον προϋπήρχαν) 
3)να ενισχύσει τα ερείσματά της στη κυρίαρχο πληθυσμιακά σουνιτικό στοιχείο, αναπτύσσοντας θύλακες επιρροής εντός της Συρίας
4)να δημιουργήσει μία ισχυρή αντίρροπη δύναμη (πολιτικά/επιχειρησιακά) έναντι του καθεστώτος Άσαντ, που θα είναι και εδαφικά ισχυρή 
5)να “πουλήσει” στις μεν ΗΠΑ ότι χάρη στην Άγκυρα ενδυναμώνεται μία αντι-ασαντική/αντι-ιρανική συμμαχία στη Συρία, ενώ η ίδια δήθεν εξουδετέρωσε και τους τελευταίους θύλακες τρομοκρατίας (βέβαια σε αυτούς η Τουρκία ηθελημένα συγχέει τις κουρδικές πολιτοφυλακές/YPG-PYD με τους τζιχαντιστές του Daesh και της Αλ Νούσρα), στη δε ΕΕ ότι, συμβάλλοντας στη σταθεροποίηση της κατάστασης στη Συρία μέσω της “ζώνης ανθρωπιστικής βοήθειας” που η ίδια θέλει να ελέγξει απόλυτα, θα επιστρέψει Σύρους πρόσφυγες από το έδαφος της και θα μετριάσει σημαντικά τυχόν νέες εισροές.

Εδώ, πάντως, δεν υποκρύπτεται αλλά φανερώνεται η πρόθεση της Τουρκίας, σε μία ακόμη παραβίαση της Συνθήκης της Λωζάνης (με την ανοχή, αν όχι υποστήριξη Δυτικών και Ρωσίας- δύναμη εισβολής τη χαρακτήρισε η νομική επιτροπή του Γερμανικού Κοινοβουλίου), να διαμορφώσει τις συνθήκες για νέες Αλεξανδρέτες ή τελοσπάντων μακράς παραμονής της στη συριακή επικράτεια. Η Τζαραμπλούς είναι το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα (όλες οι υπηρεσίες, από αυτές της υγείας μέχρι και την αστυνομία, όπως βέβαια και η ανοικοδόμησή της φέρουν τουρκική σφραγίδα).

Πέρα από τα προφανή ρίσκα, έχει ενδιαφέρον να δούμε αν και πως ο Ερντογάν θα καταφέρει να ισορροπήσει μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας-Ιράν- έχοντας (μόνο υποχρεωτικά;) συμπράξει με τις δύο τελευταίες για να ανασχέσει τον κουρδικό κίνδυνο. Πλέον, όσο παρορμητικός και αν παρουσιάζεται ο Τραμπ, αποκλείεται να μην συναλλάχθηκε με τον Ερντογάν, ζητώντας ανταλλάγματα και δεσμεύσεις από τον τελευταίο. Άραγε, είναι σε θέση να τις τηρήσει ο Τούρκος πρόεδρος και πως θα κινηθεί αν ο Αμερικανός ομόλογός του έχει θέσει ως προϋπόθεση την πάση θυσία αναχαίτιση της ιρανικής επιρροής, εφόσον η Τεχεράνη είναι ο υπ’αριθμόν 1 “εχθρός” της Ουάσιγκτον. Και πως θα αντιδράσουν Ισραήλ και Σαουδική Αραβία στη διαφαινόμενη επαναπροσέγγιση ΗΠΑ-Τουρκίας και κυρίως στο ελευθέρας που φέρεται να προσφέρεται στην Άγκυρα επί του συριακού ζήτήματος και ενώ αυτή συνεργάζεται με το Ιράν;

Facebooktwitterredditpinterestlinkedinmail
Geopolitics & Daily News Copyrights Reserved 2024