Μπάιντεν vs Τραμπ – Το νέο «House of Cards»

Γράφει ο Θεόδωρος Γιαννόπουλος*

Habemus Presidentem! Το απόγευμα του Σαββάτου, ανακοινώθηκε πώς ο Τζο Μπάιντεν κέρδισε στην πολιτεία της Πενσυλβάνια, συγκεντρώνοντας τους απαραίτητους εκλέκτορες για να γίνει ο 46ός Πρόεδρος των ΗΠΑ. Και με αυτό τον τρόπο οι «εκλογές θρίλερ» (οι οποίες θύμισαν αρκετά επεισόδιο της σειράς House of Cards) έφτασαν στο τέλος τους. Μόνο που ο, απερχόμενος πλέον,  Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ επικαλείται νοθεία στις εκλογές και κατηγορεί τους Δημοκρατικούς πως «έκλεψαν» την επανεκλογή του, σε σημείο μάλιστα να απαιτεί την παρέμβαση του Ανώτατου Δικαστηρίου.

Γιατί όμως ο Τράμπ επιμένει τόσο έντονα σε αυτή του την θέση ; Σίγουρα σχετίζεται με την ιδιάζουσα ψυχοσύνθεση του (είναι βέβαιο πως οι ψυχολόγοι θα γράφουν για αρκετά χρόνια σημαντικά συγγράμματα γύρω απο την περίπτωση Τραμπ), αλλά ο Τράμπ κάθε άλλο παρά ανόητος είναι. Όταν μιλάμε για τον Ντόναλντ Τραμπ, πρέπει να έχουμε στο νου μας μια σημαντική λεπτομέρεια : Ο Τραμπ δεν είναι πολιτικός, αλλα  επιχειρηματίας, και ώς επιχειρηματίας, προσπαθεί να βρει το οποιδήποτε κέρδος, ακόμα και στην ήττα. Ίσως ο Τραμπ φιλοδοξεί, μέσα απο την φασαρία και την αναστάτωση που προκαλεί, να δημιουργήσει την δική του «πολιτική οικογένεια» , κατά το παράδειγμα των Κλίντον ή των Ομπάμα, για να μπορεί να σταθεί μελλοντικά σαν αντίπαλο δέος απέναντι στους Μπάιντεν. Ή ίσως επιθυμεί να προωθήσει τον μεγαλύτερο γιο του στην πολιτική σκηνή, έτσι ώστε να είναι ακόμη πιο δραστήριος.

Εν πάση περιπτώσει, το αποτέλεσμα των εκλογών έχει κριθεί. Η αποτυχία του Τραμπ στη διαχείριση της κρίσης του κορονοϊού, καθώς και η γενικότερη στάση του απέναντι σε ευαίσθητα κοινωνικά ζητήματα, του στέρησαν την επανεκλογή του. Αρκετοί θεώρησαν τις εκλογές στις ΗΠΑ, τις πιο σημαντικές των τελευταίων δύο δεκαετιών, καθώς θα καθορίζοταν όχι μόνο το μέλλον της Αμερικής, αλλά και των σχέσεων της με τους συμμάχους και τους αντιπάλους της.

Όσον αφορά την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ, είναι σχεδόν βέβαιο πως η διακυβέρνηση Μπάιντεν θα είναι πιο δραστήρια απο εκείνη του Τραμπ. Ο Μπάιντεν έχει τονίσει αρκετές φορές πως θεωρεί την Ρωσία έναν αντίπαλο των ΗΠΑ, ενώ ο Τραμπ έβλεπε τον Πούτιν ως έναν ιδιόμορφο «συνεργάτη». Ενδεχομένως, η ελαστική στάση του Τραμπ ήταν αυτή που επέτρεψε στον «Τσάρο» της Ρωσίας να αυξήσει την επιρροή στην ευρύτερη περιοχή.

Όσον αφορά τα Ελληνοτουρκικά, ο ανερχόμενος Πρόεδρος φαίνεται πως θα επιδιώξει να διατηρήσει την παρουσία στρατιωτικών δυνάμεων στη Ελλάδα και θα αναβαθμίσει την βάση στη Σούδα. Πρέπει να θυμόμαστε πως ο Μπάιντεν ανέκαθεν προωθούσε την ελληνική ομογένεια και είχε μια ιδιαίτερη σχέση με την Ελλάδα (μάλιστα είχε υιοθετήσει περιπαικτικά το επώνυμο “Bidenopoulos”, όταν επισκεπτόταν τις περιοχές που υπήρχε πυκνό ελληνικό στοιχείο). Από την άλλη, η φιλική σχέση του Τραμπ με τον Τούρκο ομόλογό του, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν , είναι γνωστή. Το τελευταίο τρίμηνο μάλιστα, ο Αμερικανός Πρόεδρος ήταν απών στις εξελίξεις στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, αφήνωντας την Γαλλία και την Γερμανία να παίξουν τον ρόλο του τοποτηρητή. Το ερώτημα όμως είναι, θα σταθεί ο Μπάιντεν στο πλευρό της Ελλάδας ή θα τηρήσει μια πιο ουδέτερη στάση για να κρατήσει ισορροπίες; Διότι αν ο Μπάιντεν τηρήσει την φιλοελληνική του προσέγγιση, ο Ερντογάν θα αναγκαστεί να υποχωρήσει, έστω και για λίγο. Απο την άλλη όμως, υπάρχει και το σενάριο να δράσει ο Ερντογάν πριν την είσοδο του Μπάιντεν στο Λευκό Οίκο, δημιουργώντας ένα κατεστήμενο το οποίο ο Αμερικανός Πρόεδρος θα πρέπει να δεχθεί.

Όμως, πόσο θα επιτρέψει η υγεία του Μπάιντεν να ηγηθεί μιας υπερδύναμης και να υλοποιήσει το πρόγραμμα του; Δεν θεωρήθηκε ενθαρρυντικό το γεγονός πως την ημέρα των εκλογών,  παρουσίασε την εγγονή του ως τον νεκρό γιο του, γεγονός που έκανε γρήγορα το γύρο του διαδικτύου. Δεν είναι κρυφό πως ο Μπάιντεν είναι μιας προχωρημένης ηλικίας και αυτό δημιουργεί εύλογους προβληματισμούς για την ικανότητα του να λαμβάνει κρίσιμες αποφάσεις. Ένα σενάριο, θέλει τους Δημοκρατικούς να εφαρμόζουν το άρθρο 25 του Αμερικανικού Συντάγματος, με το οποίο θα κάνουν τον Μπάιντεν να παραιτηθεί και τα ηνία της χώρας θα τα αναλαβει η αντιπρόεδρος του, κάνοντας την Καμάλα Χάρις, την πρώτη γυναίκα Πρόεδρο των ΗΠΑ.

Ο Τραμπ θα παραμείνει στο Οβάλ Γραφείο μέχρι τον Ιανουάριο του 2021. Εφόσον δεν συμβεί κάποια συνταρακτική ανατροπή, θα παραδώσει τα κλειδιά του Λευκού Οίκου στον Μπάιντεν, όσο και αν δεν θέλει να το παραδεχτεί. Εξάλλου, όπως θα έλεγε και ο Frank Underwood «Η εξουσία είναι σαν τα ακίνητα. Τα πάντα κρίνονται απο την τοποθεσία. Όσο πιο κοντά είσαι στο κέντρο, τόσο πιο μεγάλη είναι η αξία σου». Και ο Μπάιντεν έχει πλέον μεγαλύτερη αξία απο τον Τραμπ.

Καλώς ήρθατε στην Ουάσιγκτον, κύριε Πρόεδρε.

*φοιτητής του τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς