Ουκρανική Κρίση: Παιχνίδια Νεύρων & Blame Game
του Ηλία Σολωμού,
δημοσιογράφου και διεθνολόγου
Αυτή την στιγμή στην Ουκρανία βλέπουμε να εξελίσσεται ένα παίγνιο όπου η κάθε πλευρά επιθυμεί να επιρρίψει στην αντίπερα όχθη το κόστος της κλιμάκωσης (blame game). Απο την μία, οι ΗΠΑ γνωρίζουν ότι δεν είναι σε θέση να προστατεύσουν αποτελεσματικά την Ουκρανία (η οποία δεν είναι καν μέλος του ΝΑΤΟ) σε περίπτωση ρωσικής επίθεσης λόγω γεωγραφικής απόστασης αλλά και της καχυποψίας της αμερικανικής κοινής γνώμης για επεμβάσεις στο εξωτερικό μετά τις τραυματικες εμπειρίες του Ιράκ και του Αφγανιστάν. Οι Ηνωμενες Πολιτείες είναι αναγκασμένες ωστόσο να αντιτεθούν στον παραδοσιακό τους γεωπολιτικό αντίπαλο κυρίως για λόγους γοήτρου ενώ η κυβέρνηση Biden επιδιώκει με την στάση της να φανεί πιο ισχυρή στην εσωτερική πολιτική σκηνή όπου κατακρημνίζεται στις δημοσκοπήσεις.
Η Ρωσία, από την άλλη, έχει βρεθεί σε μια κατάσταση όπου ο,τι και αν επιλέξει να κάνει θα της κοστίσει. Αν κλιμακωσει εισβαλοντας στην Ουκρανία θα δεχθεί ισχυρές οικονομικές κυρώσεις. Εάν δεν κλιμακωσει, ο Putin θα φανεί υποχωρητικος και ενδεχομένως οι Δυτικοί να το εκλάβουν ως ένδειξη αδυναμίας επιδιώκοντας στο μέλλον να συμπεριλάβουν την Ουκρανία στην δυτική αρχιτεκτονική ασφαλείας. Μια τέτοια εξέλιξη θα ήταν καταστροφική για την Μόσχα καθώς ενδεχόμενη εγκατάσταση νατοϊκών πυραυλικων συστημάτων στην Ουκρανία θα μείωνε την δυνατότητα της ρωσικής αεράμυνας να αναχαιτίσει μια τέτοια απειλή σε περίπτωση γενικευμένης σύρραξης.
Υπό αυτό το πλαίσιο, μια «μικρή» εισβολή φαντάζει το πιθανότερο σενάριο. Η Ρωσία είναι πιθανό ότι θα επιδιώξει την προσάρτηση των ανατολικών ρωσόφωνων επαρχιών της Ουκρανίας στέλνοντας μήνυμα στους Δυτικούς ότι επιθυμεί να προστατέψει τον μετασοβιετικό χώρο. Εξάλλου μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να δικαιολογηθει ευκολότερα από τις δυτικές κυβερνήσεις αφού ήδη de facto η ουκρανική κυβέρνηση έχει απωλέσει τον έλεγχο σε αυτές τις περιοχές. Οι ΗΠΑ όποιο σενάριο και αν τελικά συμβεί θα έχουν ένα αφήγημα να προτάξουν. Σε περίπτωση εισβολής θα υπογραμμίσουν τον αναθεωρητικο και κακόβουλο τρόπο δράσης της Μόσχας. Σε περίπτωση αποκλιμάκωσης θα ισχυριστούν ότι κατάφεραν να συνετίσουν τους Ρώσους.
Στο τέλος της ημέρας, εντούτοις, γεννάται το ερώτημα εάν η προσέγγιση των Δυτικών μπορεί να είναι βιώσιμη σε βάθος χρόνου με δεδομένο ότι η αναβίωση ενός ψυχροπολεμικού κλίματος στην σχέση με την Ρωσία ενδέχεται να ωθήσει την τελευταία στην αγκαλιά της Κίνας, η οποία δημογραφικά, οικονομικά και ιδεολογικά είναι ο πραγματικός αντίπαλος της Δύσης.
