Το πέρασμα της Ράφα και γιατί αποτελεί το σωσίβιο της Γάζας
Οι Παλαιστίνιοι συγκεντρώνονται στο συνοριακό πέρασμα της Ράφα με την Αίγυπτο στη νότια Λωρίδα της Γάζας με την ελπίδα να φύγουν πριν από μια αναμενόμενη ισραηλινή χερσαία επίθεση.
Τα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι θα ανοίξει για την έξοδο διπλών υπηκόων και για την είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας, χωρίς να δώσουν χρονοδιάγραμμα.
Ωστόσο, το σημείο διέλευσης παρέμεινε κλειστό το απόγευμα της Δευτέρας.
Τι είναι το πέρασμα της Ράφα;
Είναι ο νοτιότερος σταθμός εξόδου από τη Γάζα και συνορεύει με τη χερσόνησο του Σινά της Αιγύπτου.
Υπάρχουν μόνο δύο άλλες συνοριακές διελεύσεις από και προς τη Λωρίδα της Γάζας – το Ερέζ, ένα πέρασμα για τους ανθρώπους με το Ισραήλ στη βόρεια Γάζα, και το Κερέμ Σαλόμ, ένας αποκλειστικά εμπορικός κόμβος εμπορευμάτων με το Ισραήλ στη νότια Γάζα. Και τα δύο περάσματα είναι κλειστά.
Γιατί είναι σημαντικό;
Τρομοκράτες από την οργάνωση Χαμάς, η οποία κυβερνά τη Γάζα, επιτέθηκαν στο πέρασμα του Ερέζ στις 7 Οκτωβρίου κατά τη διάρκεια μιας άνευ προηγουμένου τρομοκρατικής επίθεσης στο Ισραήλ που σκότωσε περισσότερους από 1.300 ανθρώπους.
Μέρες αργότερα, το Ισραήλ κήρυξε το Ερέζ και το Κερέμ Σαλόμ κλειστά μέχρι νεωτέρας, αφήνοντας τα σύνορα της Ράφα ως τον μόνο τρόπο εισόδου και εξόδου από τη Λωρίδα της Γάζα
Η Ράφα είναι επίσης το μόνο σημείο διέλευσης για ανθρωπιστική βοήθεια.
Την περασμένη εβδομάδα, το αιγυπτιακό υπουργείο Εξωτερικών δήλωσε ότι κατευθύνει πτήσεις διεθνούς βοήθειας για τη Γάζα προς το αεροδρόμιο El-Arish στο βόρειο Σινά και δεκάδες φορτηγά που μεταφέρουν καύσιμα και ανθρωπιστικά αγαθά είναι σταθμευμένα στην αιγυπτιακή πλευρά της διάβασης της Ράφα.
Τι συμβαίνει στη διάβαση;
Το πρωί της 16ης Οκτωβρίου κυκλοφόρησαν αντικρουόμενες αναφορές για την κατάσταση στη Ράφα. Η Χαμάς και η Αίγυπτος ελέγχουν ποιος μπορεί να περάσει, αλλά οι επιχειρήσεις έχουν διακοπεί από τότε που το Ισραήλ άρχισε να πραγματοποιεί κύματα αεροπορικών επιδρομών στη Γάζα ως αντίποινα για την τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς.
Τα αιγυπτιακά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι η διάβαση έκλεισε μετά από τρία ισραηλινά πλήγματα στις 9 και 10 Οκτωβρίου, τα οποία, όπως είπαν, προκάλεσαν τραυματισμούς στην αιγυπτιακή και στην παλαιστινιακή πλευρά των συνόρων.
Στις 12 Οκτωβρίου, η αιγυπτιακή κυβέρνηση ζήτησε από το Ισραήλ να σταματήσει τα πλήγματα κοντά στο συνοριακό πέρασμα της Ράφα, ώστε να μπορέσει να χρησιμεύσει ως «σωσίβιο υποστήριξης» για τους ανθρώπους στη Γάζα και κατέστησε σαφές ότι δεν θα ανοίξει τη δίοδο έως ότου υπάρξουν εγγυήσεις για την ασφάλεια του προσωπικού της.
Οι δυτικές χώρες εμπλέκονται επίσης για να εξασφαλίσουν την ασφαλή διέλευση από τη Ράφα τόσο για τους κατόχους ξένων διαβατηρίων στη Γάζα όσο και για την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας.
Ο υπουργός Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου Τζέιμς Κλέβερλι και ο αμερικανός ομόλογός του, Άντονι Μπλίνκεν, δήλωσαν αμφότεροι ότι συνεργάζονται με το Ισραήλ, την Αίγυπτο και «άλλες ηγετικές πολιτικές φωνές στην περιοχή» για να ανοίξουν εκ νέου το πέρασμα.
Την περασμένη εβδομάδα, ένας εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ είπε στους Αμερικανούς πολίτες να κινηθούν προς τη Ράφα επειδή «μπορεί να υπάρξει πολύ μικρή ειδοποίηση εάν ανοίξει η διάβαση και μπορεί να ανοίξει μόνο για περιορισμένο χρονικό διάστημα».
Το πρωί της δευτέρας, πλήθη συγκεντρώθηκαν στη Ράφα μετά από αναφορές ότι η διάβαση θα άνοιγε ξανά προσωρινά κατά τη διάρκεια σύντομης εκεχειρίας, αλλά τόσο το Ισραήλ όσο και Χαμάς αρνήθηκαν ότι ισχύει η εκεχειρία.
Γιατί έκλεισε το πέρασμα;
Το Ισραήλ και η Αίγυπτος έχουν περιορίσει την κυκλοφορία αγαθών και ανθρώπων μέσα και έξω από τη Γάζα από τότε που η Χαμάς ανέλαβε τον έλεγχο του εδάφους το 2007. Οι δύο χώρες λένε ότι ο αποκλεισμός είναι απαραίτητος για λόγους ασφαλείας.
Ως μέρος της απάντησής του στην τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς, ο υπουργός Άμυνας του Ισραήλ διέταξε μια «πλήρη πολιορκία» της Γάζας στις 9 Οκτωβρίου, προσθέτοντας πως «Δεν θα υπάρχει ηλεκτρισμός, ούτε τρόφιμα, ούτε καύσιμα, όλα είναι κλειστά».
Και παρόλο που η Αίγυπτος φαίνεται να είναι έτοιμη να ανοίξει ξανά το πέρασμα της Ράφα για να επιτρέψει την έξοδο ξένων κατόχων διαβατηρίων και την είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας, φοβάται μια μαζική εισροή Παλαιστινίων προσφύγων.
Ο πρόεδρος της Αιγύπτου προειδοποίησε στις 12 Οκτωβρίου ότι μια έξοδος από τη Γάζα κινδύνευε να «ρευστοποιήσει» την παλαιστινιακή υπόθεση και κάλεσε τους Παλαιστίνιους «να παραμείνουν σταθεροί στη γη τους».
Ανησυχεί επίσης για την πιθανότητα εισόδου ισλαμιστών μαχητών στη χώρα, έχοντας αντιμετωπίσει μια εξέγερση τζιχαντιστών στο Σινά για σχεδόν μια δεκαετία.
Πώς χρησιμοποιείται συνήθως η διάβαση της Ράφα;
Δεν είναι εύκολο για τους Παλαιστίνιους να εγκαταλείψουν τη Γάζα μέσω της Ράφα. Οι Παλαιστίνιοι που επιθυμούν να χρησιμοποιήσουν τη διάβαση πρέπει να εγγραφούν στις τοπικές παλαιστινιακές αρχές δύο έως τέσσερις εβδομάδες νωρίτερα και ενδέχεται να απορριφθούν είτε από τις παλαιστινιακές είτε από τις αιγυπτιακές αρχές με ελάχιστη προειδοποίηση ή εξήγηση.
Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, τον Αύγουστο του 2023, οι αιγυπτιακές αρχές επέτρεψαν 19.608 εξόδους από τη Γάζα και απαγόρευσαν την είσοδο σε 314 άτομα.
