Η παρακμή του αμερικανικού ονείρου
Γράφει ο Γεώργιος Αθανασίου
Φοιτητής στη Νομική Σχολή του ΑΠΘ
Ακόμη και ο πλέον απαισιόδοξος πολιτικός αναλυτής δεν θα μπορούσε να είχε προβλέψει προ μίας τετραετίας, όταν ο Ντόναλντ Τραμπ αναλάμβανε τα ηνία της ισχυρότερης χώρας στον κόσμο, τις στιγμές απείρου κάλους που διαδραματίζονται μπροστά στα έκπληκτα μάτια της παγκόσμιας κοινής γνώμης τις τελευταίες ώρες. Υποστηρικτές του απερχόμενου προέδρου, ορισμένοι από αυτούς μάλιστα οπλισμένοι, εισέβαλαν στο Καπιτώλιο σε μια απόπειρα διακοπής της επικείμενης ψηφοφορίας για την επικύρωση της εκλογής από το Κογκρέσο, που συναπαρτίζεται από την βουλή και την Γερουσία, του εκλεγμένου υποψηφίου με το δημοκρατικό κόμμα, Τζο Μπάιντεν, στο ανώτατο αξίωμα της χώρας.
Αυτό που διαδραματίζεται τις τελευταίες ώρες όμως στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού, είναι η τελευταία – ας ελπίσουμε – πράξη ενός δράματος που ξεκίνησε καιρό πριν, κορυφώθηκε δε τόσο με την ανάδειξη του Τραμπ στην προεδρικό θώκο, όσο και με την γιγάντωση του κινήματος Black lives matter. Ο λόγος για την αμερικάνικη κοινωνία που, όντας πιο διχασμένη από ποτέ, φαίνεται να αποσυντίθεται στα εξ ων συνετέθη. Οι γιγαντωμένες οικονομικές ανισότητες, ο βαθιά χαραγμένος στην καθημερινή ζωή των Αμερικάνων ρατσιστικός λόγος, ιδίως στις πολιτείες της πρώην συνομοσπονδίας, και το διαρκώς επιδεινούμενο υγειονομικό πρόβλημα του κορονοϊού που έφερε στην επιφάνεια με τον πλέον βίαιο τρόπο όλες τις παθογένειες του αχαλίνωτου κορπορατικού καπιταλιστικού μοντέλου που εδώ και δεκαετίες οι Η.Π.Α. έχουν υιοθετήσει, συνθέτουν ένα βίαιο μίγμα, καθιστώντας απλώς θέμα χρόνου την κοινωνική έκρηξη.
Εντούτοις, η σημερινή διαδήλωση και εισβολή στο κτήριο-σύμβολο της Αμερικανικής δημοκρατίας δεν ήλθε ως κεραυνός εν αιθρία. Είχαν προηγηθεί δηλώσεις τόσο του Τραμπ όσο και άλλων αξιωματούχων του Ρεπουμπλικανικού κόμματος σχετικά με το κύρος και την διαδικασία της εκλογικής αναμέτρησης, κάνοντας λόγο για νοθεία του αποτελέσματος και υποστηρίζοντας πως εκλάπη μια δεύτερη θητεία του προέδρου Τραμπ. Ακολούθησαν συγκεντρώσεις και αντισυγκεντρώσεις εκατέρωθεν των παρατάξεων, πλαισιωμένες από πολιτοφυλακές με βαρύ οπλισμό και συγκρούσεις σώμα με σώμα σε πολλές πολιτείες. Υπό αυτές τις συνθήκες θα τολμούσε να πει κανείς ότι ήταν μάλλον ευτύχημα το γεγονός ότι η χώρα δεν οδηγήθηκε σε ένοπλες συγκρούσεις ή ακόμη και σε εμφύλιο πόλεμο, με καταστροφικές συνέπειες για την μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη.
Το βασικό ερώτημα όμως που αναδύεται υπό το πρίσμα των τρεχουσών εξελίξεων δεν είναι τόσο το αν θα παραδώσει ο πρόεδρος Τραμπ τα κλειδιά του Λευκού Οίκου την επομένη της 20ης Ιανουαρίου. Αυτό είναι εν πολλοίς προδιαγεγραμμένο, από το πολιτικό κατεστημένο και την γραφειοκρατία της Ουάσιγκτον. Το μείζον ζήτημα είναι το πως θα κατορθώσει ο νέος πρόεδρος να επανενώσει αυτό το βαθιά διχασμένο έθνος, το οποίο βρίσκεται πρόσωπο με πρόσωπο με μία από τις μεγαλύτερες κρίσεις που η δημοκρατία του έχει κληθεί να αντιμετωπίσει στην μακρόχρονη ιστορία της.
Είναι γεγονός πως μετά τους πολυδάπανους πολέμους στην Μέση Ανατολή κατά την πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνος και κατόπιν, με την οικονομική κρίση που έπληξε το χρηματοπιστωτικό σύστημα, οι Η.Π.Α. έχουν εισέλθει σε μια σταδιακή και μακρόσυρτη φάση παρακμής. Τα έντονα κοινωνικά προβλήματα τα οποία ο υφέρπων ρατσισμός διογκώνει κάθε άλλο παρά συμβάλλουν στα σταθεροποίηση της αμερικανικής οικονομίας και κοινωνίας. Το δόγμα ‘Πρώτα η Αμερική’ αποτελεί το αναπόφευκτο απότοκο μιας παρακμάζουσας κοινωνίας που αναζητεί υπαίτιους έξω από αυτήν, επιζητώντας παράλληλα την εσωστρέφεια και την επίπλαστη ασφάλεια που η απομόνωση προσφέρει. Σε τίποτα δεν θυμίζει η σημερινή Αμερική την άλλοτε κραταιά υπερδύναμη που αποτελούσε τον θεμέλιο λίθο και την εγγυητική ασπίδα του λεγόμενου ελεύθερου κόσμου.
Εν κατακλείδι, η εκλογή νέου προέδρου στην ηγεσία των Η.Π.Α. δεν θα λύσει ως δια μαγείας τα σοβαρά προβλήματα τα οποία ταλανίζουν την χώρα και των οποίων τα τρομακτικά αποτελέσματα της διόγκωσης τους βιώνει σήμερα η δημοκρατία της. Αυτό που μένει, προϊόντος του χρόνου, να φανεί είναι αν θα καταφέρει το δημοκρατικό κόμμα να αποκαταστήσει το κύρος της χώρας σε διεθνές επίπεδο καθώς και να επανενώσει το διχασμένο αυτό έθνος.
