Όταν η βιομηχανία του θεάματος προβάλλει σκηνές του δυστοπικού μέλλοντος της ανθρωπότητας
Γράφει η Γιώτα Χουλιάρα
Πολιτικός Συντάκτης
Στα μέσα Ιανουαρίου προβλήθηκε στην Ελληνική τηλεόραση η ταινία επιστημονικής φαντασίας «Snowpiercer» του Μπονγκ Γιουν-Χο, η οποία βασίζεται στο μέχρι πρότινος άγνωστο γαλλικό κόμικ «Le Transperceneige» των Ζακ Λομπ και Ζαν Μαρκ Ροσέτ.
Η ιστορία του μας μεταφέρει στο κοντινό μέλλον, το 2031, όπου ένα πείραμα, προορισμένο να αναστρέψει την υπερθέρμανση του πλανήτη, προκαλεί τελικά παγκόσμιο παγετό και αφανίζει σχεδόν κάθε ζωντανό οργανισμό. Η ταινία δεν δίνει λεπτομέρειες για το είδος του πειράματος, αλλά κατά την εισαγωγή του έργου, οι εικόνες παρουσιάζουν αεροπλάνα που ψεκάζουν την ατμόσφαιρα. Έμμεσα, αλλά σαφέστατα, αναφέρεται στη Γεωμηχανική η οποία στο κινηματογραφικό σενάριο έφερε τελικά, αντίθετα από το αναμενόμενο αποτελέσματα.
Μάλιστα, αρκετοί από τους θεατές της συγκεκριμένης ταινίας στις ΗΠΑ βλέποντάς την, δήλωσαν πως έκαναν συνειρμούς με άρθρο της εφημερίδας Guardian το οποίο δημοσιεύτηκε το 2012. Ο τίτλος του άρθρου ήταν:«Bill Gates Backs Climate Scientists Lobbying for Large-Scale Geoengineering».
Στην αρχή του άρθρου αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι μια ομάδα κορυφαίων επιστημόνων, που υποστηρίζεται από δισεκατομμυριούχους, ανάμεσα στους οποίους είναι και ο Μπιλ Γκειτς, πιέζει τις κυβερνήσεις και τους διεθνείς οργανισμούς να στηρίξουν-επιτρέψουν τα πειράματα ελέγχου των κλιματικών αλλαγών, προκειμένου να αποφύγουν το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Οι συγκεκριμένοι επιστήμονες υποστηρίζουν μεθόδους γεωμηχανικής, όπως ο ψεκασμός εκατομμύρια τόνων ανακλαστικών σωματιδίων του διοξειδίου του θείου 30 μίλια πάνω από τη γη.
Στο «Snowpiercer» όπως και σε άλλες ταινίες που προβάλλονται τα τελευταία χρόνια (για παράδειγμα η τριλογία ταινιών του Hunger Games και του Divergent) η ελίτ δείχνει το γνωστό απάνθρωπο πρόσωπο της, καθώς αποφασίζει να «σώσει» κάποιους από τους πολίτες, αλλά υπό όρους:
Να είναι, δηλαδή, κάτω από τον πλήρη έλεγχο της ελίτ
Να είναι εξαρτώμενοι από αυτήν και
Να εξαρτώνται αποκλειστικά από το τραίνο, το οποίο συμβολίζει πλέον τη γη και τη ζωή, αφού ο υπόλοιπος πλανήτης είναι αδύνατον να κατοικηθεί λόγω του ψύχους.
Οι μοναδικοί επιζώντες διαμένουν στη τεράστια αμαξοστοιχία που ταξιδεύει ατέρμονα πάνω στη παγωμένη Γη, όπου οι μεν φτωχοί είναι στοιβαγμένοι στα πίσω βαγόνια, ενώ οι πλούσιοι ζουν με όλες τις ανέσεις στα μπροστινά. Η ανθρώπινη ζωή έχει χάσει κάθε αξία και ο άνθρωπος θεωρείται ένα γρανάζι στη μηχανή του άψυχου, αιώνιου και παγκόσμιου οικοσυστήματος, όπως αυτό παρουσιάζεται μέσα από τη μηχανή ενός τραίνου.
Η Νέα Τάξη Πραγμάτων και η Παγκόσμια Διακυβέρνηση μοιάζουν να είναι πανταχού παρούσες κατά τη διάρκεια όλης της ταινίας. Ο κυβερνήτης-αρχηγός και αρχιτέκτονας του τραίνου, όπως αποκαλείται στη ταινία, είναι ο κ. Wilford. Το W,μάλιστα, είναι το σύμβολο του τραίνου,το οποίο εμφανίζεται διαρκώς και θα μπορούσε να σημαίνει και World, ενώ η λέξη Τάξη αναφέρεται αρκετές φορές.
Την ώρα που η επανάσταση ετοιμάζεται, η αδικία βράζει το αίμα στις φλέβες των καταπιεσμένων και η εξέγερση είναι γεγονός. Οι αποκαλύψεις, όμως, καθώς οι πρωταγωνιστές προχωρούν από βαγόνι σε βαγόνι, μας παρουσιάζουν το σκοτεινό χαρακτήρα του συστήματος. Αλύγιστες πολιτικές πεποιθήσεις που παραπέμπουν σε αυταρχικά καθεστώτα, κατήχηση μέσω σχολικών προγραμμάτων, προπαγάνδα, τάξη και ασφάλεια, αλλά όχι ελευθερία, και πειθαρχημένες ελεγχόμενες μάζες με μαλθουσιανές τακτικές.
Τρομακτική είναι η στιγμή της αποκάλυψης της σίτισης των κατώτερων τάξεων με έντομα, τη στιγμή που ήδη έχει συζητηθεί κάτι ανάλογο από τον ΟΗΕ και στην πραγματική ζωή. Αρκεί να υπενθυμίσουμε ότι το Μάιο του 2013, ο ΟΗΕ σε έκθεση του, την οποία είχε παρουσιάσει στη Ρώμη με στόχο να ενισχύσει την επισιτιστική ασφάλεια, δημιούργησε ένα πρόγραμμα, για να ενθαρρύνει την εκτροφή – σε μεγάλη κλίμακα- εντόμων.
« Όλα τα ζώα είναι ίσα αλλά μερικά ζώα είναι πιο ίσα από τα υπόλοιπα»
George Orwell, Η φάρμα των ζώων
Η εποχή που η βιομηχανία του θεάματος παρουσίαζε ταινίες γεμάτες από μηνύματα αγάπης, τρυφερότητας και αλληλεγγύης, ταινίες γεμάτες από κοινωνικά μηνύματα, ταινίες που εκτυλίσσονταν στο φως και την ηρεμία της φύσης έχει περάσει.
Κυρίες και κύριοι, καθίστε αναπαυτικά στις θέσεις σας,απολαύστε το παγωμένο αναψυκτικό σας, αυτό που με τις εκατομμύρια πωλήσεις σε όλο τον πλανήτη και βουτήξτε στις ταινίες που καθηλώνουν τη νέα γενιά. Στις ταινίες που παρουσιάζουν ένα δυστοπικό μέλλον (δυστοπία, από το ελληνικό δυς+τόπος ονομάζεται η περιγραφή ενός φανταστικού κόσμου απόλυτης δυστυχίας ) γεμάτο ωμή βία και απόλυτο έλεγχο.
Στις ταινίες που η Νέα Τάξη Πραγμάτων κυριαρχεί και οι άνθρωποι είναι πλέον τα πράγματα. Βρισκόμαστε στην εποχή που προφητικά είχε περιγράψει ο George Orwell: «Αν θες μια εικόνα του μέλλοντος, φαντάσου μια μπότα να πατάει ένα ανθρώπινο πρόσωπο, για πάντα»
« Κινηματογράφος: Τι υπέροχο εργαλείο προπαγάνδας για πώληση προϊόντος κάθε είδους». Georges Méliès
Στο ίδιο μήκος κύματος δυστοπικών ταινών, ανήκουν και οι ταινίες (τέσσερα μέρη) του Hunger Games. Πρωθούμενα από μια τεράστια εκστρατεία διαφήμισης και προβολής, τα μέρη της ταινίας έγιναν παγκόσμια επιτυχία και ιδιαίτερα αγαπητά, κυρίως σε θεατές της εφηβικής και μετεφηβικής ηλικίας. Το πρώτο μέρος, όταν προβλήθηκε το 2012, είχε σημειώσει ρεκόρ καλύτερου ανοίγματος ημέρας (67,3 εκατομμύρια) ενώ υπήρξε η πρώτη ταινία μετά το Άβαταρ που παρέμεινε στη πρώτη θέση στο box office της Βόρειας Αμερικής για τέσσερις συνεχόμενες εβδομάδες.
Τη προώθηση της ταινίας έχουν αναλάβει οι εβραϊκής καταγωγής Nina Jacobson και Jon Kilik. Η Jacobson εργάστηκε για πολλά χρόνια στη Disney, ενώ το 2005, το περιοδικό Forbes την περιέλαβε ανάμεσα στις «100 πιο ισχυρές γυναίκες του κόσμου».
Η εταιρεία παραγωγής είναι η Lion Gate, μια καναδο-αμερικάνικη εταιρεία ψυχαγωγίας που ιδρύθηκε το 1997. Η εταιρεία, αν και μικρό διάστημα στο χώρο του θεάματος, είδε τις μετοχές της να ανεβαίνουν, καθώς μετείχε στη ταινία Twilight, στα τέσσερα μέρη του Hunger Games, ενώ αποτελεί και την εταιρεία διανομής της νέας κινηματογραφικής τρέλας στις ΗΠΑ, Divergent Trilogy.
Στις 18 Νοεμβρίου του 2012, η εταρεία ανακοίνωσε πως τα κέρδη της ξεπέρασαν το ένα δισεκατομμύριο δολάρια μετά την επιτυχία του Hunger Games και του δεύτερου μέρους του Twilight. Κέρδη που παρέμειναν στα ίδια υψηλά επίπεδα και το 2013 με το δεύτερο μέρος των Αγώνων Πείνας, (The Hunger Games: Catching Fire ) καθώς και την ταινία Νοw You See Me. Η συγκεκριμένη στην Ελλάδα προβλήθηκε με τον τίτλο «Η Συμμορία των Μάγων» και δεν είχε ιδιαίτερη τύχη στις κινηματογραφικές αίθουσες.
Αντίθετα στις ΗΠΑ έτυχε θερμής αποδοχής, παρά το γεγονός ότι κριτικοί τόνισαν πως η υπόθεση της δεν είχε απολύτως κανένα νόημα, καθώς παρουσίαζει ασύνδετα μεταξύ τους κομμάτια. Αρκετοί ήταν εκείνοι,όμως, που δικαιολόγησαν την τεράστια αποδοχή της από το κοινό, στο γεγονός ότι έκρυβε μηνύματα για τον τρόπο που η βιομηχανία του θεάματος καθοδηγεί τον άνθρωπο. Χαρακτηριστική, δε, είναι η φράση που επαναλαμβάνεται καθ΄όλη τη διάρκεια της : ‘Όσο πιο κοντά κοιτάς, τόσο λιγότερα βλέπεις”(“The closer you look, the less you see”) ενώ οι πρωταγωνιστές της προσλαμβάνονται από μια παγκόσμια μυστική οργάνωση που ονομάζεται: Τhe Eye.
Ιδρυτής της εταιρείας είναι ο καναδικής καταγωγής επιχειρηματίας Frank Giustra. O Giustra δεν είναι ένας τυχαίος επιχειρηματία. Το όνομα του φιλοξενείται στις σελίδες του Forbes, του Stock House και του Gold Editor. Ο ίδιος δηλώνει ακτιβιστής, έχει ενεργό πολιτική δράση μέσα από την ενασχόλησή του με μη κυβερνητικές οργανώσεις και διατηρεί άριστες επαφές με τον πρώην Αμερικανό πρόεδρο Bill Clinton.
H σχέση τους ξεκίνησε το 2004 όταν ο Giustra μέσω του ιδρύματος Radcliffe Foundation συνέβαλε οικονομικά στη προσπάθεια συγκέντρωσης χρημάτων για τους πληγέντες από το τσουνάμι κατοίκους της Αϊτής. Στη συνέχεια έγινε μέλος του διοικητικού συμβουλίου του think tank που διατηρεί μέχρι και σήμερα ο πρώην αμερικανός πρόεδρος μαζί με τη σύζυγό του Hilary και την κόρη τους Chelsea, ενώ παρείχε στον ίδιο τον Clinton ιδιωτικά τζετ για τα ταξίδια του.
Μάλιστα, το 2005 πέταξε μαζί με τον Bill Clinton μέχρι το Καζακστάν.
Δυο ημέρες μετά τη συνάντηση Clinton με τον πρόεδρο του Καζακστάν Nursultan Nazarbayev, η μόλις ιδρυθείσα εταιρεία ουρανίου του Giustra υπέγραψε προσύμφωνα που της έδιναν το δικαίωμα να αγοράσει τρία έργα ουρανίου που ελέγχονταν από το κρατικό πρακτορείο ουρανίου Kazatomprom. Η συμφωνία τέρας εξέπληξε τον εξορυκτική βιομηχανία, μετατρέποντας μια άγνωστη εικονική εταιρεία σε έναν από τους μεγαλύτερους παραγωγούς ουρανίου στον κόσμο.
Ο Giustra υπήρξε, επίσης, και από τους χορηγούς του σημερινού προέδρου Barack Obama κατά τη διάρκεια της πρώτης του θητείας, ενώ συνέχισε τις επαφές και συνεργασίες του με το ίδρυμα Clinton καθώς και με τον Μεξικανό επιχειρηματία και μεγιστάνα Carlos Slim.
Σήμερα είναι διευθυντής του International Crisis Group, ενός διεθνούς, μη-κυβερνητικού οργανισμού, η αποστολή του οποίου είναι να αποτρέψει και να επιλύσει θανάσιμες συγκρούσεις ανά τον πλανήτη μέσω διαπραγματεύσεων σε υψηλό επίπεδο. Παράλληλα, συνεργάζεται στενά με την Παγκόσμια Τράπεζα, τα Ηνωμένα Έθνη και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
« Εξήντα χιλιάδες επαναλήψεις κάνουν την αλήθεια».
Ο θαυμαστός καινούριος κόσμος, Aldous Leonard Huxley
Η Lion Gate, έχοντας ως στόχο το νεανικό κοινό, αποφάσισε να μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη το μυθιστόρημα Αγώνες Πείνας της αμερικανίδας Suzanne Collins .
Πρόκειται για ένα θρίλερ που χωρίζεται σε τρεις τόμους και θα μπορούσε κάποιος να το συσχετίσει με το εξαιρετικό βιβλίο του George Orwell “Η φάρμα των ζώων”. Η ιστορία λαμβάνει χώρα σε ένα δυστοπικό μέλλον όπου στον πλανήτη έχει απομείνει το έθνος της Πάνεμ. Οι φτωχές και εξαθλιωμένες μάζες ζουν κάτω από μια τυραννική κυβέρνηση μιας πλούσιας ελίτ που χρησιμοποιεί την υψηλή τεχνολογία, τα media και την αστυνομική βία για να επιβληθεί.
Ο κόσμος χωρίζεται σε 12 περιοχές, 12 υποταγμένες επαρχίες, οι οποίες προέκυψαν μετά το μεγάλο πόλεμο που συγκλόνισε το πλανήτη. Οι επαρχίες είναι υποχρεωμένες κάθε χρόνο να παρέχουν ως φόρο υποτέλειας 12 αγόρια και 12 κορίτσια ηλικίας 12 έως 18 ετών για να συμμετάσχουν στους Αγώνες Πείνας – ένα τηλεοπτικό γεγονός (reality show) όπου οι συμμετέχοντες είναι αναγκασμένοι να αγωνιστούν μέχρι θανάτου προκειμένου να υπάρξει ένας, και μόνο ένας, νικητής. Η θεωρία του Υπεράνθρωπου του Νίτσε επιστρέφει μέσα από ένα κυνήγι ωμής βίας και θανάτου που μεταδίδεται ζωντανά από τις τηλεοπτικές οθόνες σε όλες τις επαρχίες.
Η αρχική ιδέα της ιστορίας, όπως έχει αποκαλύψει και η συγγραφέας, μπορεί να συγκριθεί με το μύθο του Θησέα και του Μινώταυρου της αρχαίας Ελληνικής Μυθολογίας. Αντί, όμως, να θυσιαστούν γρήγορα στο σύγχρονο Λαβύρινθο, οι 24 νέοι αφήνονται στη τηλεοπτική ρωμαϊκή αρένα μέχρι να παρουσιάσουν το κατάλληλο θέαμα. Το όνομα Πάνεμ του έθνους που έχει απομείνει, εξάλλου, είναι δανεισμένο από το λατινικό «Panem et Circenses» (άρτος και θεάματα).
Η σύγχρονη αυτή αρένα έχει όλα τα στοιχεία της κοινωνίας των βάρβαρων θεαμάτων: εκατοντάδες κάμερες καταγράφουν τους αγώνες των μονομάχων, ενώ οι ίδιοι οφείλουν να γίνουν αρεστοί στο κοινό για να εξασφαλίσουν επιπλέον εφόδια από διάφορους χορηγούς (σαφέστατες αναφορές στη διαφήμιση, αλλά και τον τζόγο-ποντάρεις στο άτομο που θα ήθελες να κερδίσει) που θα συγκινηθούν από την προσωπικότητά τους. Μια προσωπικότητα που στη πραγματικότητα φαίνεται να μην έχει καμία αξία καθώς το άτομο μετατρέπεται σε αναλώσιμο είδος, σε «φόρο υποτέλειας» ή αφιέρωμα όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στη ταινία.
Τα αγόρια και τα κορίτσια που έχουν επιλεγεί για να λάβουν μέρος στους Αγώνες Πείνας, ονομάζονται «αφιερώματα» (“tributes”), ένας όρος που περιγράφει συνήθως μια πληρωμή που παρέχεται από έναν υποτελή στον κύριό του και έτσι ακόμα και αυτό αντανακλά τη δουλεία των μαζών στους κυβερνήτες τους.
Στην πραγματικότητα οι Αγώνες Πείνας δεν είναι παρά η απόδειξη της κυριαρχίας της Κάπιτολ πάνω στις περιοχές των υποτελών της και οι νέοι που αγωνίζονται, πληρώνουν με τη ζωή τους μια εξέγερση που είχε γίνει στο παρελθόν. Ο φόβος κρατά τους πολίτες της για πάντα υποταγμένους.Φόβος που εμφανίζεται εναλλάξ με δόσεις πλαστής ελπίδας για το μέλλον. «Η ελπίδα» όπως λέει χαρακτηριστικά ο Πρόεδρος της χώρας «είναι το αμέσως ισχυρότερο, μετά τον φόβο, όπλο για να εξουσιάσεις κάποιον». Αλλά προσοχή: «λίγη ελπίδα είναι χρήσιμη, πολλή ελπίδα είναι επικίνδυνη».
Η Collins έχει δηλώσει ότι η έμπνευση για τους Αγώνες Πείνας της ήρθε κάνοντας ζάπινγκ στην τηλεόραση. Σε ένα κανάλι παρακολούθησε ανθρώπους να διαγωνίζονται σε ένα ριάλιτι σόου και σε ένα άλλο κανάλι είδε σκηνές από την εισβολή στο Ιράκ. Οι δύο εικόνες «ξεκίνησαν να αναμειγνύονται με έναν ιδιαίτερο τρόπο» και η ιδέα για το βιβλίο σχηματίστηκε. H Collins ήταν κόρη ενός αξιωματικού της Αμερικανικής Πολεμικής Αεροπορίας που υπηρέτησε στον Πόλεμο του Βιετνάμ. Αυτή και η οικογένεια της μετακόμιζαν συνεχώς. Η αίσθηση της απώλειας που ανέπτυξε λόγω της θητείας του πατέρα της, επηρέασε, επίσης, την ιστορία. Σε μια από τις πολλές συνεντεύξεις της δήλωσε ότι το μυθιστόρημα της «αναλύει ζητήματα ακραίας φτώχειας, ασιτίας και καταπίεσης, καθώς επίσης και τα αποτελέσματα του πολέμου μεταξύ άλλων».
Στη κριτική τους οι Νew York Times, εξυμνώντας τη κινηματογραφική μεταφορά, έγραψαν χαρακτηριστικά: “Ένας Τρομακτικός Καινούριος Κόσμος…Η συγγραφέας έχει οραματιστεί το μέλλον με τρομακτική ακρίβεια και έχει ζωγραφίσει έξοχα τους χαρακτήρες της……Συναρπαστική αφήγηση, το μέλλον πειστικό και τρομακτικό, ενώ μας επιτρέπει να δούμε τις ομοιότητες ανάμεσα στον κόσμο της Κάτνις και το δικό μας.…Πλούσια αλληγορική δύναμη……Άψογη πλοκή…”
Δεν είναι η πρώτη φορά που η βιομηχανία του θεάματος παρουσιάζει σκηνές από το κοντινό ή το μακρινό μέλλον αναμεμειγμένες με τις θεωρίες που προδικάζονται ως το σκηνικό της Νέας Τάξης Πραγμάτων.
Οι Αγώνες Πείνας λαμβάνουν χώρα σε ένα τέτοιο πλαίσιο. Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά της Νέας Παγκόσμιας Τάξης είναι η διάλυση των εθνών-κρατών προς όφελος σχηματισμού μιας ενιαίας παγκόσμιας κυβέρνησης που θα κυβερνάται από μια κεντρική εξουσία στην κορυφή της οποίας θα βρίσκεται ο ένας παγκόσμιος ηγέτης.
Στο έθνος των Πάνεμ, οι έννοιες της δημοκρατίας και της ελευθερίας έχουν εξαφανιστεί και στην θέση τους έχει στηθεί μία υψηλής τεχνολογίας δικτατορία που βασίζεται στην επιτήρηση, την παρακολούθηση, την άγρια κατήχηση και πλύση εγκεφάλου μέσω των πλήρως ελεγχόμενων media, την αστυνομική βία και έναν βαθύ διαχωρισμό των κοινωνικών τάξεων. Η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών της Πάνεμ ζει σε συνθήκεςτριτοκοσμικής χώρας και βιώνει συνεχώς τη φτώχεια, την πείνα και την ασθένεια.
Ζώντας σε έντονη αντίθεση με το προλεταριάτο, η ελίτ κατοικεί στην αστραφτερή πόλη Capitol και παραδίδεται με ηδυπάθεια σε κάθε είδους υπερβολή και τάση της μόδας.οι θυσίες αίματος που σκοπό έχουν να σπείρουν το φόβο και να διατηρήσουν την εξουσία της ελίτ παρακολουθώντας κάθε είδους θέαμα προκειμένου να διασκεδάσει, ακόμη και ανθρωποθυσίες προκειμένου να ψυχαγωγηθούν.
Η κυβέρνηση, όπως αποκαλύπτεται, δημιούργησε τους Αγώνες Πείνας, προκειμένου να υπενθυμίσει στις μάζες την «μεγάλη προδοσία» που διαπράχθηκε από τη συμμετοχή τους σε μια εξέγερση. Οι θυσίες αίματος μετατρέπονται στο τηλεοπτικό γεγονός της χρονιάς και οι μάζες συμμετέχουν ενεργά στην εκδήλωση, επευφημώντας τους εκπροσώπους της περιοχής τους, ακόμη και αν η όλη εκδήλωση γιορτάζει τη θυσία των δικών τους παιδιών. Αυτό αντανακλά μια τρομακτική αλλά αληθινή πραγματικότητα σχετικά με τα μέσα μαζικής ενημέρωσης στη σημερινή εποχή. Τηλεόραση και διαδίκτυο έχουν μετατραπεί σε αρωγοί της βίας, καθώς σε καθημερινή βάση εμφανίζουν ζωντανά σφαγές ανθρώπων ανά τον κόσμο, είτε πρόκειται για τις πρόσφατες αιματηρές εικόνες στο Κίεβο της Ουκρανίας, είτε για τα βίντεο με τους αποκεφαλισμούς που διέπραξαν οι τζιχαντιστές. Αιματηρές εξεγέρσεις, βιασμοί και σκηνές τρόμου απενοχοποιούνται και παρουσιάζονται καθημερινά ως κάτι φυσιολογικό στα πλαίσια του Σοκ και Δέους.
Μια άρρωστη νοοτροπία που εξοικειώνει με τη βια τον καθισμένο στον υπολογιστή στη τηλεόραση θεατή,όπως ακριβώς εμφανίζονται και οι μάζες στο έθνος των Πάνεμ.Ένα reality show βαρβαρότητας σε πλήρη εξέλιξη με τους υποταγμένους ανθρώπους να τα δέχονται όλα παθητικά, όπως παθητικά δέχτηκαν και οι θεατές το γεγονός ότι στη συγκεκριμένη ταινία(το πρώτο μέρος των Αγώνων Πείνας) ωθούνται σε πράξεις βίας ανήλικα παιδιά. H ταινία The Hunger Games που είναι και ακατάλληλη για παιδιά κάτω των 13 ετών, ξεπέρασε ένα όριο που είναι σπάνιο σε ταινίες: Η βία από ανηλίκους και προς ανηλίκους,καθώς βλέπουμε παιδιά ηλικίας μεταξύ 12 και 18 ετών να προβαίνουν σε βίαια μαχαιρώματα, να κόβουν, να στραγγαλίζουν, να πυροβολούν και να σπάνε λαιμούς άλλων παιδιών – σκηνές που σπάνια εμφανίζονται σε ταινίες του Χόλυγουντ. Το μήνυμα είναι σαφές: «σκότωσε – για να μην σε σκοτώσουν».
«To έγκλημα της σκέψης δεν επιφέρει το θάνατο: το έγκλημα της σκέψης ΕΙΝΑΙ ο θάνατος» George Orwell, 1984
Oι ταινίες που παρουσιάζουν ένα δυστοπικό μέλλον, έχουν γίνει μόδα, πλέον στις ΗΠΑ. Εκτός από τους Αγώνες Πείνας, μια ακόμη ταινία, η Τριλογία της Απόκλισης έχει κατακτήσει τις καρδιές των εφήβων. Με την ανακοίνωση της προβολή της ταινίας Divergent, η τιμή της μετοχής της Lion Gate εκτινάχθηκε. Πρόκειται για μια περιπέτεια γεμάτη δράση, η οποία εκτυλίσεται σε μια κοινωνία του μέλλοντος που θέλει τους ανθρώπους χωρισμένους σε πέντε «φατρίες».
Κάθε μία από αυτές είναι αφιερωμένη στην καλλιέργεια μιας συγκεκριμένης αρετής και όλα τα μέλη της συγκεκριμένης κοινωνίας εντάσσονται υποχρεωτικά σε μια «φατρία» όταν συμπληρώσουν το δέκατο έκτο έτος της ηλικίας τους. Υπάρχουν, όμως, και κάποιες ξεχωριστές περιπτώσεις, που φαίνεται να μη χωράνε σε κάποια από τις υπάρχουσες κατηγορίες, οι λεγόμενοι διαφορετικοί, τους οποίους η μελλοντική κοινωνία δεν τους δέχεται, ακριβώς επειδή έχουν την ικανότητα να σκέφτονται. Και εδώ ξεκινάει η δράση…
Πίσω απ’ όλ’ αυτά βρίσκεται μια 25χρονη Αμερικανίδα της οποίας το μέλλον δεν φαντάζει καθόλου δυστοπικό: η κυρία Veronica Roth. Γράφοντας το πρώτο βιβλίο στις διακοπές τις από το Πανεπιστήμιο του Northwestern, το είδε να γίνεται αμέσως bestseller και με συνοπτικές διαδικασίες πούλησε τα δικαιώματα για να μεταφερθεί στη μεγάλη οθόνη.
Για μια ακόμη φορά στις νεαρές ηλικίες των εφήβων, στις οποίες απευθύνεται η ταινία, παρουσιάζεται ένα δυστοπικό μέλλον. Το ερώτημα γιατί το μέλλον πρέπει να είναι δυστοπικό άραγε δεν έχει απαντηθεί ούτε από ειδικούς, ούτε φυσικά από την εταιρεία παραγωγής. Η βία είναι σε πρώτο πλάνο, ο έλεγχος και η ασφάλεια επίσης,αλλά όχι και η ελευθερία. Όπως και στους Αγώνες Πείνας,έτσι στη Τριλογία της Απόκλισης η ανθρωπότητα προέρχεται από έναν καταστροφικό πόλεμο και μια κυβέρνηση έχει εγκαθιδρυθεί προκειμένου να ελέγχει ακόμη και τις σκέψεις.
Επίλογος:
Οι νέοι όλων των εποχών χαρακτηρίζονται από έξαρση και άνθιση της συναισθηματικής τους διάστασης . Το ίδιο, ακριβώς, συμβαίνει και με τους σημερινούς νέους . Όμως,η σημερινή εποχή διεκδικεί τα πρωτεία στην καταπίεση και εξόντωση του συναισθήματος, εκπέμποντας βίαια ερεθίσματα και προετοιμάζοντας τη νέα γενιά για το χειρότερο μέλλον. Ένα μέλλον που για να επιβιώσει, θα πρέπει να περάσει δια πυρός και σιδήρου χρησιμοποιώντας θεμιτά και αθέμιτα μέσα.
Ο κινηματογράφος, το διαίκτυο, τα βιντεοπαιχνίδια και όλες οι εικόνες -πληροφορίες που διοχευτεύονται προς τη νέα γενιά αρπάζουν το νέο και τον πετούν μέσα σε αρένες ζητώντας του να βγάλει τα κατώτερα ένστικτά του για να παραμείνει στη ζωή κατά το ρητό ο θάνατός σου, η ζωή μου.
Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης τον χειραγωγούν και τον προετοιμάζουν για το νέο ολοκληρωτικό καθεστώς. Μια απαθής νεολαία που στρατολογείται μέσα από εμπορικές επιτυχίες με κρυμμένα μηνύματα σε μια εποχή που τίποτα δε γίνεται τυχαία.