Το κρίσιμο δίλημμα των ΗΠΑ στο Ιράκ
Η αμερικανική παρουσία στο Ιράκ ταλανίζεται από παράδοξα. Ο Ντόναλντ Τραμπ έκανε προεκλογική εκστρατεία με πλατφόρμα την ελαχιστοποίηση της παρουσίας Αμερικανών στρατιωτών στην περιοχή, αλλά αναγκάστηκε να αυξήσει τον αριθμό τους. Οι Ιρακινοί είναι διχασμένοι, κατά κύριο λόγο ταγμένοι στις τάξεις ακραίων, για το μέγεθος της παρουσίας των ΗΠΑ. Το Ιράν επί μακρόν ήθελε να αποχωρήσουν όλες οι ξένες δυνάμεις του ΝΑΤΟ που πολέμησαν τον ISIS στο Ιράκ και το Λεβάντε, με εξαίρεση τη φάση που το ISIS δυνάμωσε σε βαθμό που δεν μπορούσαν να αντιμετωπίσουν η Τεχεράνη και η φίλιες προς αυτή δυνάμεις.
Η μετά-2011 προθυμία των ιρακινών να φιλοξενήσουν τις ΗΠΑ είχε μεταπτώσεις: όταν ο ISIS προέλαυνε, η βοήθεια των αμερικανών ήταν ευπρόσδεκτη. Όταν η απειλή του είχε αντιμετωπιστεί η ιστορία ξαναγράφτηκε για να δείξει ότι η νίκη ήταν αποκλειστικό επίτευγμα των Δυνάμεων Λαϊκής Κινητοποίησης (σ.σ. συνασπισμός περίπου 40 ιρακινών πολιτοφυλακών, κατά κύριο λόγο Σιιτών). Ως συνέπεια, τουλάχιστον στις τάξεις των Σιιτών πολιτικών, οι Αμερικανοί ήταν πάλι ανεπιθύμητοι.
Οι επιθέσεις, κατά κύριο λόγο από πολιτοφυλακές που στηρίζει το Ιράν, είχαν σχεδιαστεί έτσι ώστε να μην ξεπεράσουν το όριο που θα προκαλούσε αντίδραση των ΗΠΑ, έως ότου στις 27 Δεκεμβρίου 2019 σκοτώθηκε Αμερικανός πολίτης και δυο ιρακινοί αστυνομικοί, ενώ τραυματίστηκαν αρκετοί Αμερικανοί και Ιρακινοί.
Σε αντίποινα, στις 29 Δεκεμβρίου ο Ντ. Τραμπ διέταξε σειρά αεροπορικών επιδρομών κατά στρατιωτικών αποθηκών και εγκαταστάσεις της Kataib Hezbollah, της ιρακινής πολιτοφυλακής που είναι πιο στενά συνδεδεμένη με το Ιράν. Αυτό ξεκίνησε ένα κύκλο χτυπημάτων και αντιποίνων που οδήγησε στην επίθεση υποστηρικτών της Kataib Hezbollah στην Πρεσβεία των ΗΠΑ στη Βαγδάτη, και την δολοφονία του στρατηγού Κασέμ Σουλεϊμανί από τις ΗΠΑ.
Στον απόηχο αυτών των στρατιωτικών κινήσεων και σε ένα εξαιρετικά πιεσμένο περιβάλλον, το οποίο οδήγησε τους περισσότερους Σουνίτες και Κούρδους βουλευτές να απέχουν από την ψηφοφορία, το ιρακινό κοινοβούλιο υπερψήφισε ένα αίτημα προς τον πρωθυπουργό της χώρας να αποσυρθεί από τις συμφωνίες που επιτρέπουν στις συμμαχικές δυνάμεις να παραμένουν στη χώρα. Αναλυτές αμφισβητούν την ισχύ αυτής της εντολής και τη νομιμότητά της, λόγω έλλειψης απαρτίας, αλλά ανεξάρτητα από αυτό, το Ιράκ είναι πολύ λιγότερο φιλόξενο περιβάλλον για τις ΗΠΑ και τις συμμαχικές δυνάμεις απ’ όσο πριν από μερικές εβδομάδες.
Το Ιράν έκτοτε διεξήγαγε ως αντίποινα ένα χτύπημα που έτυχε μεγάλης προβολής, αλλά δεν είχε ουσιαστική στρατιωτική σημασία. Αν αυτή η αντίδραση αποδειχτεί ότι δεν ήταν αρκετά ισχυρή, η Τεχεράνη πιθανότατα θα συνεχίσει να δίνει οδηγίες στους Σιίτες μέλη του κοινοβουλίου να επιδιώξουν νομοθετική παρέμβαση που θα αφορά την απόσυρση των Αμερικανών. Ταυτόχρονα, αρκετές ομάδες πολιτοφυλακών θα πρέπει να αναμένουμε ότι θα αυξήσουν τις επιθέσεις, με εκτοξεύσεις ρουκετών και νάρκες.
Καθώς προχωρούμε υπάρχουν τρία σημαντικά θέματα ασφαλείας και ένας διαρκής όρος που καθορίζουν το εάν οι ΗΠΑ και οι συμμαχικές δυνάμεις θα παραμείνουν, και αν το κάνουν, ποιες θα είναι οι δυνάμεις τους και η αποστολή.
Η πρώτη ανησυχία είναι να διατηρήσουν την δυνατότητα να πολεμά τον ISIS. Η δεύτερη να διατηρήσουν κάποια δυνατότητα να μετριάσουν την επιρροή του Ιράν. Η τρίτη να εξασφαλίσουν την επιβίωση της αυτόνομης κουρδικής περιοχής στο Ιράκ. Ο διαρκής όρος είναι η απαραίτητη προϋπόθεση να αποφευχθούν σημαντικές αμερικανικές απώλειες ή μια επίθεση σε βάση που στεγάζει προσωπικό των ΗΠΑ ή συμμαχικών χωρών, η οποία θα προκαλέσει θύματα.
Οι ΗΠΑ δεν έχουν καλές επιλογές αν τους ζητηθεί να αποσυρθούν από το Ιράκ. Ο Ντ. Τραμπ έχει ήδη κηρύξει τη νίκη επί του ISIS και μια αποχώρηση από τη χώρα θα βοηθούσε να εκπληρώσει την υπόσχεσή του στους ψηφοφόρους να μειώσει τα στρατεύματα των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή. Δεδομένων, όμως, των εχθρικών σχολίων του μετά την ψηφοφορία στο ιρακινό κοινοβούλιο, ίσως θέλει ακόμα να κρατήσει κάποιες δυνάμεις στη χώρα για να «παρακολουθούν το Ιράν» ή «να προστατεύσουν το πετρέλαιο».
Φαίνεται πως δεν έχει πρόβλημα να φύγει από μια περιοχή που προβλέπει ότι δεν θα επιστρέψει, όπως στην περίπτωση της Βόρειας Συρίας, αλλά ίσως δεν επιθυμεί να θυσιάσει βάσεις που πιθανότατα θα χρειαστεί ξανά. Ετσι, ενώ δεν φαίνεται να ανησυχεί για τις σχετικά μικρές εγκαταστάσεις που εγκαταλείπει στη Συρία, απαίτησε δημόσια αποζημίωση για τις βελτιώσεις που έκαναν οι ΗΠΑ στην αεροπορική βάση Ain al-Asad, η οποία στεγάζει σημαντικό αριθμό προσωπικού και ήταν ο βασικός στόχος της πυραυλικής επίθεσης του Ιράν ως αντίποινα για τον στρατηγό Σουλεϊμανί.
Ο έλεγχος της περιφερειακής επιρροής του Ιράν τείνει να καθοριστεί από θεολογικούς αντί για αυστηρά στρατιωτικούς όρους. Η κυβέρνηση Τραμπ μοιάζει, όπως η προηγούμενη κυβέρνηση Ομπαμα, να ασπάζεται την πεποίθηση ή την ελπίδα ότι η παρουσία των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, μαζί με την εκπαίδευση, καθοδήγηση και βοήθεια επιλεγμένων δυνάμεων ασφαλείας του Ιράκ, με κάποιο τρόπο θα εξουδετερώσει τον έλεγχο των Δυνάμεων Λαϊκής Κινητοποίησης στη δομή ασφαλείας του Ιράκ, ενώ θα αποτρέψει τις διαρκείς προσπάθειες της Τεχεράνης να δημιουργήσει μια επίγεια γραμμή επικοινωνίας μέσω του Ιράκ στη Συρία και το Λίβανο για να στηρίξει τους συμμάχους της σε αυτές τις χώρες.
Ιρακινοί στρατιωτικοί αξιωματούχοι και πολιτικοί που φοβούνται αυξανόμενη ιρανική παρέμβαση στην κυβέρνηση, τις δυνάμεις ασφαλείας και την οικονομία βλέπουν τη συνέχιση της αμερικανικής παρουσίας ως τον μόνο τρόπο να αμβλυνθεί η διμέτωπη προσπάθεια του Ιράν να αποκτήσει την εξουσία μέσω της βίας πολιτοφυλακών και της αυξανόμενης εκλογικής επιρροής.
Στο εσωτερικό των ΗΠΑ ο δικομματικός σάλος με τον οποίο έγινε δεκτή η απόφαση του Ντ. Τραμπ για απόσυρση της στήριξης των Κούρδων της Συρίας, πιθανότατα θα αποτρέψει τον πλανητάρχη από το να αφήσει τους Ιρακινούς Κούρδους, που στηρίζονται στην παρουσία των Αμερικανών από το 1991.
πηγή:Euro2day.gr
