Ενίσχυση της αποτροπής και απόρριψη της ευθυδικίας
Γράφει ο Δημήτριος Τσαϊλάς *
Ο πρόεδρος Ερντογάν, δείχνοντας διαλλακτικότητα, ζήτησε απευθείας συνομιλίες μεταξύ μας, για την επίλυση των διαφορών. Δηλαδή δεν είπε κάτι καινούργιο, καθώς είναι πάγια απαίτηση των τουρκικών αρχών η «Ευθυδικία». Όμως γιατί άραγε το παρουσιάζει ως μια νέα πρόταση;
Η προώθηση μιας σταθερής αμυντικής συνεργασίας και η υποστήριξη μιας ασφαλούς Ανατολικής Μεσογείου αποτελούν βασικούς πυλώνες σχέσεων που επιβεβαιώνουν την ισχυρή δέσμευση των χωρών στην περιοχή. Η μόνη χώρα που αντιδρά σε αυτή τη συνεργασία και μάλιστα με απειλή χρήσης βίας είναι η Τουρκία.
Η εταιρική σχέση 3+1 μεταξύ Ελλάδας, Ισραήλ, Κύπρου και Ηνωμένων Πολιτειών εμπίπτει στο πλαίσιο της Ανατολικής Μεσογείου. Αυτή η πολυμερής εταιρική σχέση έχει επισφραγιστεί από τον νόμο East Mediterranean Security and Partnership Act του 2019, γνωστό ως East Med Act, ο οποίος υπεγράφη σε νόμο από τον Αμερικανό Πρόεδρο και προβλέπει συνεργασία για τη θαλάσσια ασφάλεια, τις ενεργειακές πρωτοβουλίες, και την απόρριψη παρεμβάσεων άλλων χωρών στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου και στον εναέριο χώρο της Ελλάδας.
Η Ελλάδα έχει γίνει ένα πραγματικό θετικό παράδειγμα για την περιοχή ως μια χώρα που έχει αποδείξει τη δέσμευσή της να επενδύσει στη σχέση συνεργασίας της με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο κρίσιμος ρόλος που διαδραματίζει η Ελλάδα ως χώρα σταθερότητας και νησίδα ασφαλείας στην Ανατολική Μεσόγειο αναγνωρίζεται από τους συμμάχους σε διαδοχικές δραστηριότητες.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ως απάντηση στις αυξανόμενες προκλήσεις και ευκαιρίες στην Ανατολική Μεσόγειο, η Ελλάδα και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν εμβαθύνει τις διμερείς σχέσεις τους και έχουν αυξήσει την πολυμερή δέσμευση με την Κύπρο και το Ισραήλ.
Καθώς το γεωπολιτικό πεδίο της περιοχής συνεχίζει να μεταβάλλεται με ταχείς ρυθμούς, αυτός είναι ένας μονόδρομος που θα συνεχίσει ο Ελληνισμός με τους συμμάχους και εταίρους να ακολουθούν για τη διασφάλιση της εθνικής τους ασφάλειας με το βλέμμα στην κοινή τους δέσμευση για ειρήνη και σταθερότητα.
Ταυτόχρονα στο εσωτερικό, γίνεται μια φιλόδοξη προσπάθεια εκσυγχρονισμού του ελληνικού αεροναυτικού στόλου, αλλά οποιαδήποτε πρόοδος θα είναι αργή, ειδικά λαμβάνοντας υπόψη την αδύναμη βιομηχανική βάση και τον προϋπολογισμό προμηθειών. Όμως σε αυτή την καμπή της ιστορίας μας έχουμε την υποστήριξη ισχυρότερων συμμάχων που μπορούν να βοηθήσουν στην υπεράσπιση των ανταγωνιστικών μας αξιώσεων στις θαλάσσιες ζώνες.
Αυτό που χρειαζόμαστε αυτή τη στιγμή είναι μια εθνική στρατηγική που να απαντάει στα παρακάτω πέντε κρίσιμα ερωτήματα:
- Ποιο είναι το μέλλον της πολυμέρειας στη θαλάσσια ασφάλεια στη Μέση Ανατολή;
- Ποιες είναι οι πραγματικές ευκαιρίες και οι περιορισμοί αυτής της προσέγγισης;
- Τι ρόλο αναμένεται να συνεχίσει να παίζει ο πέμπτος στόλος των ΗΠΑ;
- Πού βρίσκονται η Αίγυπτος, η Σαουδική Αραβία και η Ιορδανία στην εξίσωση ασφάλειας στη θάλασσα;
- Υπάρχουν ευκαιρίες για μεγαλύτερη εμπλοκή σε αυτόν τον τομέα;
*Ο Υποναύαρχος ε.α. Δημήτριος Τσαϊλάς δίδαξε επί σειρά ετών στις έδρες Επιχειρησιακής Σχεδιάσεως καθώς και της Στρατηγικής και Ασφάλειας, σε ανώτερους Αξιωματικούς στην Ανώτατη Διακλαδική Σχολή Πολέμου, είναι μέλος και ερευνητής του Ινστιτούτου για την Εθνική και Διεθνή Ασφάλεια.
