Παλαιστίνη: Σε παρακμή η Φατάχ

Daoud Kuttab
Al Monitor 

Η πρόσφατη δημόσια δήλωση του ανώτερου αξιωματούχου της Φατάχ, Μαχμούντ Αλούλ, ο οποίος θεωρείται ότι θα είναι ο διάδοχος του Μαχμούντ Αμπάς, σχετικά με την παρακμή του κινήματος  μπορεί να εκπλήσσει, αλλά αντανακλά την κατάσταση που επικρατεί εδώ και αρκετό καιρό στην περιοχή. 

Από τις κοινοβουλευτικές εκλογές του 2006, και την επακόλουθη σύγκρουση στη Γάζα μεταξύ της Φατάχ και της Χαμάς, η δημοτικότητα της Φατάχ μειώνεται, σύμφωνα με την εικόνα που δίνουν τόσο οι δημοσκοπήσεις όσο και οι πραγματικές ψηφοφορίες στις δημοτικές και πανεπιστημιακές εκλογές των φοιτητικών συμβουλίων. Η Φατάχ,  η πολιτικο-στρατιωτική οργάνωση των Αράβων Παλαιστινίων που ιδρύθηκε το 1958 από Παλαιστίνιους παλαίμαχους των αραβο-ισραηλινών συγκρούσεων του 1948 και 1956, εμφανίζεται χωρίς προοπτικές πολιτικού κινήματος στην παλαιστινιακή-ισραηλινή τροχιά τουλάχιστον μέχρι και τις εκλογές του 2024 στις ΗΠΑ, γεγονός που επιδεινώνεται και με την παρουσία του τρέχοντος ισραηλινού ακροδεξιού συνασπισμού ο οποίος αυξάνει την πίεση στους Παλαιστίνιους.

Αν και η αντιπαλότητα με την σουνιτική Χαμάς, η οποία ελέγχει ουσιαστικά την Λωρίδα της Γάζας, κρατάει χρόνια, ο κύριος αντίπαλος της Φατάχ σήμερα είναι το μεταρρυθμιστικό κίνημα της Φατάχ, το οποίο υποστηρίζεται και (κυρίως) χρηματοδοτείται από τον πρώην αρχηγό ασφαλείας της Φατάχ που ζει πλέον στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Μοχάμαντ Ντάλαν, ο οποίος έχει κάνει πολιτικά βήματα σε όλη την Ιερουσαλήμ, την υπόλοιπη Δυτική Όχθη και τη Γάζα.

Το αποδεκτό σενάριο ήταν ότι ο Ντάλαν και η ομάδα του θα έκαναν μια κίνηση μόνο όταν ο σημερινός επικεφαλής της Φατάχ, ο 86χρονος Μαχμούντ Αμπάς πάψει πλέον να είναι επικεφαλής. Την ίδια ώρα φαίνεται πως παρασκηνιακά λόμπι λαμβάνουν χώρα για να επιτραπεί στους ανθρώπους του Ντάλαν, ειδικά στο δεξί του χέρι Σαμίρ Μασράουι, να εργάζονται πιο δημόσια στη Γάζα. Πληροφορίες αναφέρουν ότι η  ομάδα του Ντάλαν συντονίζεται με όλες τις φατρίες της Φατάχ και προσεγγίζει παράλληλα τη Χαμάς, η οποία παρά τον έλεγχο της Γάζας χρειάζεται απεγνωσμένα βοήθεια.

Μια συμμαχία σχηματίζεται μεταξύ της ομάδας του Ντάλαν και της ομάδας του αποστάτη Nasser Kidwai, σε συντονισμό με τον φυλακισμένο Παλαιστίνιο ηγέτη της Φατάχ, Μαρουάν Μπαργκούτι. Ο Ντάλαν, ο οποίος έχει δηλώσει ότι δεν σκοπεύει να θέσει υποψηφιότητα για οποιαδήποτε πολιτική θέση, θέλει να πιέσει για τον Μπαργκούτι να αναλάβει τη θέση του επόμενου προέδρου ως της Παλαιστινιακής Αρχής. Ο Μπαργκούτι βρίσκεται στη φυλακή από το 2006, καταδικάστηκε και φυλακίστηκε για φόνο από ισραηλινό δικαστήριο, αλλά διαδοχικές δημοσκοπήσεις, συμπεριλαμβανομένης μιας πέρυσι, από το Παλαιστινιακό Κέντρο Πολιτικής και Έρευνας Έρευνας τον δείχνουν ως την πιο δημοφιλή παλαιστινιακή φιγούρα σήμερα.

Σε μια εκλογική μάχη με τον Ισμαήλ Χανίγιε της Χαμάς, ο Μπαργκούτι θα κέρδιζε με 59%-37%. Ο Αμπάς από την άλλη θα έχανε σύμφωνα με την ίδια δημοσκόπηση  με 38%-54% 

Η Φατάχ είναι ένα μη ιδεολογικό απελευθερωτικό κίνημα διαφόρων πολιτικών πεποιθήσεων. Τα μέλη του σήμερα εργάζονται σε μεγάλο βαθμό σε διάφορες θέσεις ασφαλείας και κυβερνητικές θέσεις και μια ολόκληρη κατηγορία αμειβόμενων προσώπων έχει εμφανιστεί τα τελευταία χρόνια. Αυτή η κυρίαρχη τάξη θεωρείται ως διεφθαρμένη γι΄αυτό και ενδιαφέρεται να παραμείνει ο Αμπάς στην εξουσία όσο το δυνατόν περισσότερο, ώστε να αποκομίσει τα οφέλη της νομιμότητάς του. Διοικείται από 20μελή κεντρική επιτροπή που εκλέγεται από συνέδριο 1.400 μελών. Το έβδομο συνέδριο της Φατάχ έλαβε χώρα στη Βηθλεέμ το 2016. Το επόμενο υποτίθεται ότι θα διεξαχθεί εντός δύο έως τριών ετών, αλλά δεν υπάρχουν σημάδια για αυτό σύντομα.

Στις εκλογές του φοιτητικού συμβουλίου του Πανεπιστημίου Bir Zeit, η Φατάχ πήρε πρόσφατα μόνο 20 έδρες σε σύγκριση με τις 25 της Χαμάς. Οι αριστεροί Παλαιστίνιοι μπόρεσαν να πάρουν έξι έδρες.

Οι Παλαιστίνιοι είναι απογοητευμένοι από την έλλειψη πολιτικής προόδου και δεν βλέπουν απτή στρατηγική για την απελευθέρωση ή για μια καλύτερη κυβερνητική πολιτική. Η ακύρωση των προεδρικών και βουλευτικών εκλογών τον Απρίλιο του 2022 είναι ακόμα αισθητή σήμερα, καθώς οι Παλαιστίνιοι ανησυχούν ότι η συνέχιση της εξουσίας σε ένα άτομο χωρίς εκλογές θα οδηγήσει την Παλαιστίνη όλο και περισσότερο στον αυταρχισμό.