06/05/2024

Πώς η διάλυση της Wagner επηρεάζει το παγκόσμιο αποτύπωμα της Ρωσίας

Τον περασμένο μήνα, ο ηγέτης της ιδιωτικής στρατιωτικής ομάδας Wagner, οδήγησε τους μαχητές του σε μια ανεπιτυχή εξέγερση εναντίον της στρατιωτικής ελίτ της Ρωσίας. Ο Γιεβγκένι Πριγκόζιν οδήγησε τις δυνάμεις του να ξεκινήσουν μια στρατιωτική κατάληψη σε αυτό που ήταν ουσιαστικά το αποκορύφωμα μιας δημόσιας διαμάχης μεταξύ της Wagner και των κορυφαίων στρατιωτικών της Ρωσίας η οποία κλιμακωνόταν εδώ και μήνες. Για εβδομάδες πριν από την ανταρσία, ο Πριγκόζιν είχε κατηγορήσει τον δισταγμό της Μόσχας να παρέχει στους μαχητές του υλικοτεχνική υποστήριξη και προμήθειες με αποτέλεσμα τον τεράστιο αριθμό  θυμάτων από τις μονάδες της ομάδας –συνολικά πάνω από 20.000, σύμφωνα με τον ίδιο– στην επίθεση στην πόλη Μπαχμούτ της ανατολικής Ουκρανίας.

Αν και ο Πριγκόζιν ισχυρίστηκε ότι το θέμα του δεν ήταν με τον ίδιο τον Βλαντιμίρ Πούτιν αλλά μάλλον με τη στρατιωτική διοίκηση, ό,τι ήταν ένα ντροπιαστικό πλήγμα για τον Ρώσο πρόεδρο, αποκαλύπτοντας βασικά κενά που μπορούσαν να εκμεταλλευτούν οι αντίπαλοι του για να υπονομεύσουν την εμπιστοσύνη του κοινού στο Κρεμλίνο και στην ηγεσία του.  καθεστώς. Όπως φαίνεται μέχρι στιγμής, η Wagner πιθανότατα θα διαλυθεί και η ηγεσία τhw θα εκκαθαριστεί. Ο Πριγκόζιν υποτίθεται ότι εξορίστηκε στη Λευκορωσία, αν και ο Λευκορώσος ηγέτης είπε πρόσφατα o Ρώσος μισθοφόρος ότι επέστρεψε στη Ρωσία. Πολλά έχουν ειπωθεί για το πώς αυτό το περιστατικό θα διαμορφώσει τον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά αυτό που δεν έχει λάβει σχεδόν τόση προσοχή είναι πώς η κατάρρευση της Wagner θα αλλάξει το αποτύπωμα της Ρωσίας σε ευτύτερο πλαίσιο. 

Από την ίδρυσή της, η Wagner έπαιξε σημαντικό ρόλο στην στρατιωτική στάση της Ρωσίας. Για τη Μόσχα, ένα βασικό πλεονέκτημα ήταν ότι η ομάδα μπορούσε να βοηθήσει στην προώθηση των στόχων εξωτερικής πολιτικής του Κρεμλίνου, που περιλαμβάνουν την αντιμετώπιση της παρουσίας των ΗΠΑ σε περιοχές σε όλο τον κόσμο, παρέχοντας παράλληλα ένα επίπεδο εύλογης άρνησης. Με μια εκτεταμένη παρουσία μέσω μισθοφόρων που είχαν ουσιαστικά οδηγίες από τη Μόσχα, η Ρωσία ανέπτυξε μια λεπτή, υφέρπουσα επιρροή σε περιοχές που θεωρούσε γεωπολιτικά ζωτικής σημασίας.

 

A map of Wagner Group activities: Russia Known to operate Suspected or reported but unconfirmed presence

Οι δυνάμεις της  Wagner αναπτύχθηκαν σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της Ουκρανίας, της Βενεζουέλας, της Σρι Λάνκα, της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας, του Σουδάν, του Μάλι, της Λιβύης και της Συρίας. Εκτελούσαν αποστολές όπως η προστασία των ορυχείων χρυσού και διαμαντιών, η διασφάλιση αυταρχικών καθεστώτων που είχαν καλές σχέσεις με το Κρεμλίνο και η αντιμετώπιση ένοπλων τρομοκρατικών οργανώσεων. Η Ρωσία χρησιμοποίησε επίσης δυνάμεις της Wagner σε αυτές τις περιοχές για να αντιμετωπίσει τους διεθνείς αντιπάλους της, συμπεριλαμβανομένων κυρίως των Ηνωμένων Πολιτειών. Οι δραστηριότητες της θεωρήθηκαν ότι βοηθούν τον στόχο της Ρωσίας να καλλιεργήσει εξαρτημένη πελατεία μεταξύ των κυβερνήσεων και των τοπικών ομάδων ασφαλείας σε μακρινές περιοχές για να επεκτείνει τη ρωσική επιρροή.

Αλλά η πρόσφατη κίνηση που έμοιαζε με ανταρσία ή πρραξικόπημα σήμαινε ότι ο Πούτιν δεν μπορούσε πλέον να βασίζεται στην ομάδα για να κάνει τις προσφορές του. Στις συνέπειες της εξέγερσης, η Μόσχα προσπάθησε να εξαφανίσει δημόσια την ηγεσία της Wagner και να αποσυναρμολογήσει την ομάδα ως σύνολο.

Όπως ήταν αναμενόμενο, ο Πούτιν προσπάθησε αμέσως να εξουδετερώσει τον αρχηγό της ομάδας, εκδίδοντας ένταλμα σύλληψης για τον Πριγκόζιν στις 24 Ιουνίου και επιτρέποντάς του να διαφύγει στη Λευκορωσία. Η ρωσική κυβέρνηση φέρεται επίσης να έχει πατάξει στελέχη του υπουργείου που συνδέονται στενά με την ομάδα, όπως ο Ανώτατος Διοικητής των Αεροδιαστημικών Δυνάμεων Σεργκέι Σουροβίκιν –  πρώην ανώτατος διοικητής της χώρας στην Ουκρανία- και ο αναπληρωτής υπουργός Άμυνας Γιουνούς Γιεβκούροφ.

Οι Times είχαν γράψει ότι οι αμερικανοί αξιωματούχοι πιστεύουν ότι ο στρατηγός Σουροβίκιν είχε εκ των προτέρων γνώση της ανταρσίας, αλλά δεν γνωρίζουν εάν συμμετείχε. Τις ώρες μετά την έναρξη της εξέγερσης, οι ρωσικές αρχές κυκλοφόρησαν γρήγορα ένα βίντεο με τον στρατηγό που καλούσε τους μαχητές της Wagner να παραιτηθούν.

Ο Σουροβίκιν δεν έχει εμφανιστεί δημοσίως από το Σάββατο 24 Ιουνίου, όταν κυκλοφόρησε ένα βίντεο, στο οποίο ζητούσε από τον Πριγκόζιν να σταματήσει την ανταρσία. Έκτοτε, παραμένει άφαντος. Την ίδια στιγμή ένας Ρώσος βουλευτής, ο Αντρέι Καρταπόλοφ, επικεφαλής της Επιτροπής Άμυνας της Δούμας, ακούγεται να λέει σε ένα βίντεο που αναρτήθηκε σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης: «Ο Σουροβίκιν αυτή την περίοδο ξεκουράζεται. (Δεν είναι) διαθέσιμος προς το παρόν».

 

Πέραν του Σουροβίκιν πιστεύεται ότι έχουν βρεθεί στο στόχαστρο ο συνταγματάρχης Αντρέι Γιούντιν, ο αναπληρωτής επικεφαλής της GRU, αντιστράτηγος, Βλαντιμίρ Αλεξέγιεφ καθώς και ο πρώην αναπληρωτής υπουργός Άμυνας Μιχαήλ Μιζίντσεφ. Πηγές που μίλησαν στην αμερικανική εφημερίδα ανέφεραν ότι υπάρχουν και άλλοι αξιωματούχοι που βρίσκονται στο στόχαστρο του Πούτιν. 

Wagner Group rebellion as of 24 June 2023, based on approximation

Η ανταρσία ενίσχυσε επίσης τα κίνητρα για το ρωσικό Υπουργείο Άμυνας να μειώσει την αντιπροσωπεία στρατιωτικών εργολάβων στο σύνολό της και να τους συγχωνεύσει με τις ένοπλες δυνάμεις της Ρωσίας. Ακόμη και πριν από την μοιραία πορεία των μαχητών του Πριγκόζιν στη Μόσχα, η ρωσική κυβέρνηση είχε εισαγάγει έναν κανόνα σύμφωνα με τον οποίο όλοι οι ιδιώτες εργολάβοι πρέπει να καταταγούν στον ρωσικό στρατό μέχρι τον Ιούλιο. Ωστόσο, θα χρειαστεί χρόνος για την ενσωμάτωση των μισθοφόρων. Ενώ κάποιοι πολέμησαν μαζί με τα ρωσικά στρατεύματα και μοιράζονταν μαζί τους παρόμοιους στόχους, οι μισθοφόροι της Wagner έλαβαν διαφορετική εκπαίδευση και είχαν διαφορετικές εμπειρίες στο πεδίο της μάχης από τους ομολόγους τους στο στρατό. Οι δύο πλευρές ανταγωνίστηκαν επίσης για πόρους και πίστωση για επιτυχίες στο πεδίο της μάχης – κάτι που θα κάνει τη συγχώνευση ακόμη πιο δύσκολη. Οι δυνάμεις της Wagner εξέφρασαν απογοήτευση για τον τρόπο με τον οποίο το Υπουργείο Άμυνας χειρίστηκε τον πόλεμο στην Ουκρανία, λέγοντας ότι υπέφεραν από κακοδιαχείριση επιμελητείας, εφοδιασμού και προσωπικού, ενώ η ηγεσία των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων αντιλαμβανόταν την ομάδα ως αντίπαλο με επικίνδυνο βαθμό αυτονομίας στο πεδίο της μάχης. Αναμφίβολα θα είναι ένας ανώμαλος δρόμος για το Κρεμλίνο, καθώς επιδιώκει να μετριάσει αυτές τις διαιρέσεις και να ενσωματώσει πλήρως τους μισθοφόρους εντός του ρωσικού στρατού.  

Ένας άλλος παράγοντας που έρχεται ως απόρροια της ανταρσίας της Wagner είναι η ανανεωμένη εστίαση του Κρεμλίνου προς τα μέσα. Η απόπειρα εξέγερσης ήταν μια κλήση αφύπνισης για τον Πούτιν και τους συμβούλους του, δείχνοντας ότι οι δυνάμεις της αντιπολίτευσης μπορούν με ευκολία να εκμεταλλευτούν τα κενά στη ρωσική ασφάλεια και τη δημόσια συνοχή. Το ότι η μισθοφορική ομάδα μπόρεσε να φτάσει τόσο κοντά στη Μόσχα ήταν μια ένδειξη ότι το Κρεμλίνο έχει  χαμηλώσει την ασφάλειά του. Έτσι, είναι πιθανό η Ρωσία να επικεντρωθεί τώρα στην ενίσχυση της εσωτερικής ασφάλειας. Ο Πούτιν και οι κορυφαίοι στρατιωτικοί του θα επιδιώξουν να στηρίξουν πρόσθετη υποστήριξη για την πολεμική προσπάθεια στην Ουκρανία, επιταχύνοντας την επίθεσή της στα ανατολικά και πιέζοντας για αποφασιστικές νίκες για να δείξουν στο κοινό και στους αντιπάλους ότι ο ρωσικός στρατός μπορεί να αποδώσει επιτυχώς χωρίς τους μισθοφόρους του Πριγκόζιν. Λόγω αυτής της διπλής εστίασης στην ασφάλεια του καθεστώτος και στις επιχειρησιακές επιδόσεις στην Ουκρανία, είναι πιθανό η Ρωσία να μην επιδιώξει να καλύψει αμέσως τα κενά που αφήνουν πίσω οι μισθοφόροι της Wagner στη Λιβύη, τη Συρία και την Κεντρική Ασία. Αν και η Μόσχα εξακολουθεί να θέλει πρόσβαση σε πράγματα όπως πόρους και λιμάνια, καθώς και επιρροή σε αυτές τις περιοχές, η ασφάλεια στο εσωτερικό και η νίκη στην Ουκρανία θα είναι μεγαλύτερες προτεραιότητες καθώς το Κρεμλίνο προσπαθεί να ξεπεράσει την αποτυχημένη εκστρατεία του Πριγκόζιν.

Η διάλυση της Wagner – είτε επίσημη είτε ανεπίσημη – επηρεάζει όχι μόνο το τοπίο εσωτερικής ασφάλειας της Ρωσίας αλλά και το παγκόσμιο αποτύπωμά της. Καθώς οι διοικητές της ομάδας εκκαθαρίζονται και το προσωπικό απορροφάται από τις ένοπλες δυνάμεις, θα ανοίξουν πιθανά κενά σε ενεργές και λανθάνουσες ζώνες συγκρούσεων, συμπεριλαμβανομένης της Λιβύης, της Συρίας, του Σαχέλ και της Κεντρικής Ασίας. Και μαζί με αυτό θα έρθουν νέες ευκαιρίες για ανταγωνιστές στην περιοχή. 

Λιβύη: πώς το ζήτημα της Wagner δημιουργεί αποσταθεροποίηση

 

Wagner: Μετά την ανταρσία- τί θα γίνει με τις αποστολές σε Συρία και Αφρική

 

Facebooktwitterredditpinterestlinkedinmail
Geopolitics & Daily News Copyrights Reserved 2024