Το αδιέξοδο ασφαλείας του Πούτιν
Luc de Barochez
Le Point
Το τρομοκρατικό χτύπημα, την ευθύνη του οποίου ανέλαβε το Ισλαμικό Κράτος, αποκαλύπτει τον παραλογισμό της στρατηγικής συμμαχίας του Πούτιν με τις αντιδυτικές δυνάμεις.
Οι τρομοκράτες χτυπούν εκεί που δεν το περιμένεις. Η σφαγή που διέπραξαν οι τρομοκράτες του Ισλαμικού Κράτους στα προάστια της Μόσχας ανέδειξαν την ανικανότητα του Βλαντιμίρ Πούτιν να προστατεύσει τους πολίτες του. Δεόντως προειδοποιημένος από τις αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών για μια επικείμενη επίθεση τζιχαντιστών, ο δεσπότης του Κρεμλίνου αγνόησε την προειδοποίηση, κατηγορώντας αντ’ αυτού την Ουάσιγκτον για «προκλητικές δηλώσεις». Το ποτήρι είναι πικρό για τον άνθρωπο που μόλις είχε οργανώσει, χάρη σε μία γιγαντιαία εκλογική νοθεία, τη θριαμβευτική επανεκλογή του.
Τίποτα δεν είναι χειρότερο για έναν ισχυρό άνδρα από το να αποκαλύπτει την αδυναμία του. Για είκοσι τέσσερα χρόνια που ηγήθηκε της μοίρας της Ρωσίας, ο πρώην πράκτορας της KGB βασίζει το κύρος του στην εγκαθίδρυση μιας παντοδύναμης «κάθετης εξουσίας», που υποτίθεται ότι προσφέρει στους πολίτες του, αν όχι ελευθερία, τουλάχιστον ασφάλεια. Ωστόσο, και πολύ περισσότερο από τότε που διεξάγει τον πόλεμο κατά της Ουκρανίας, οι δυνάμεις ασφαλείας του είναι κυρίως υπεύθυνες για την κατάπνίξη της λαϊκής διαμαρτυρίας, αντί για την προστασία του πληθυσμού. Αναπτύχθηκαν κατά εκατοντάδες στην κηδεία του αντιπάλου Alexeï Navalny την 1η Μαρτίου στη Μόσχα. Ελαμψαν δια της απουσία τους στη ροκ συναυλία που δόθηκε στις 22 Μαρτίου στο Δημαρχείο Crocus, λιγότερο από 20 χιλιόμετρα από το Κρεμλίνο.
Ο χρόνος που χρειάστηκαν για να επέμβουν (πάνω από μία ώρα!), περισσότεροι από 130 άνθρωποι είχαν χάσει τη ζωή τους στα χέρια των τρομοκρατών και δεκάδες άλλοι τραυματίστηκαν σοβαρά. Επί Πούτιν, η ασφάλεια του καθεστώτος προηγείται αυτής των πολιτών. Ο λεγόμενος σταυροφόρος του χριστιανικού πολιτισμού ενάντια στους τρελούς του Αλλάχ δείχνει πόσο λίγο ενδιαφέρεται για τον κίνδυνο των τζιχαντιστών. Η εμμονή του με το ουκρανικό «ναζιστικό» σκιάχτρο, που υπάρχει μόνο στη φαντασία του, αγνόησε τον πραγματικό κίνδυνο που προέρχονταν από το ίδιο το εσωτερικό της αυτοκρατορίας του.
Ο κίνδυνος ήταν ωστόσο προφανής. Το παρακλάδι του Ισλαμικού Κράτους στην Κεντρική Ασία, το Ισλαμικό Κράτος στο Χορασάν (IS-K), έχει πολλούς λόγους να επιτεθεί στο καθεστώς Πούτιν : η ρωσική επέμβαση στη Συρία το 2015 για να σωθεί ο τύραννος Μπασάρ αλ Άσαντ, η υποστήριξη που παρείχε η Μόσχα στον δικτάτορα του Τατζικιστάν, Emomali Rahmon, στην εξουσία για τριάντα χρόνια, οι πόλεμοι της Τσετσενίας της δεκαετίας του 1990 και του 2000, η σοβιετική επέμβαση στο Αφγανιστάν τη δεκαετία του 1970… Οι μαχητές του Ισλαμικού Κράτους μπόρεσαν να διεισδύσουν στην Ρωσία ανάμεσα στους μετανάστες από την Κεντρική Ασία, που εισάγει μαζικά η Μόσχα τους τελευταίους μήνες για να διατηρήσει σε λειτουργία την πολεμική της οικονομία. Οι Τατζικιστές ισλαμιστές δεν δυσκολεύτηκαν να κινηθούν καθώς το Κρεμλίνο έχει αποσύρει τα ρωσικά σώματα που παραδοσιακά φύλαγαν τα σύνορα μεταξύ Αφγανιστάν και Τατζικιστάν, προκειμένου να τα αναπτύξουν στην Ουκρανία.
Είναι όλη η στρατηγική της συμμαχίας του δεσπότη της Μόσχας με τις αντιδυτικές και αντιδημοκρατικές δυνάμεις που αποκαλύπτει έτσι τον παραλογισμό της. Από την εισβολή του στην Ουκρανία το 2022, ο Πούτιν δεν δίστασε να ευθυγραμμιστεί με το Ιράν, την ηγέτιδα δύναμη του ισλαμισμού, και να συνεργαστεί με τη Χαμάς, προερχόμενη από την Μουσουλμανική Αδελφότητα, στην οποία έστρωσε το κόκκινο χαλί στη Μόσχα. Θυσίασε τη σχέση που είχε δημιουργήσει όλα αυτά τα χρόνια με το Ισραήλ και αναμετέδωσε χωρίς ενδοιασμούς την προπαγάνδα των Παλαιστινίων ισλαμιστών. Πάνω απ’ όλα, δαιμονοποίησε την Αμερική και τους Ευρωπαίους συμμάχους της, κατηγορώντας τους ότι συνωμότησαν με την Ουκρανία για την πτώση της Ρωσίας.
Αποφεύγοντας, ενάντια σε όλα τα στοιχεία, να κατηγορήσει το Ισλαμικό Κράτος για το έγκλημά του, ο Πούτιν παγιδεύεται σε ένα σενάριο που είναι τόσο απίθανο όσο και επικίνδυνο. Το να δείχνει προς το Κίεβο του επιτρέπει να αποφύγει να αναγνωρίσει την αποτυχία των υπηρεσιών ασφαλείας του. Αυτό το πρόσχημα τον βοηθά επίσης να αποφύγει τη δική του ευθύνη για την απόρριψη των αμερικανικών προειδοποιήσεων. Αυτό όμως δεν θα τον εμποδίσει να αρπάξει την ευκαιρία να πολλαπλασιάσει τα χτυπήματά του κατά των Ουκρανών. Ο Πούτιν είναι πρωταθλητής στην τέχνη του να κατηγορεί τους άλλους για τα δικά του λάθη.
Μια διακρατική απειλή που διαρκώς αναγεννάται από τις στάχτες του, το Ισλαμικό Κράτος μπορεί να καταπολεμηθεί μόνο μέσω στενής και αποφασιστικής διεθνούς συνεργασίας. Ρώσοι, Ευρωπαίοι και Αμερικανοί μπαίνουν στο ίδιο τσουβάλι από τους τζιχαντιστές που τους θεωρούν όλους «άπιστους» τους οποίους πρέπει να εξοντώσουν για να αξίζουν τον παράδεισό τους. Αρνούμενος να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα, ο Ρώσος ηγέτης δείχνει πελώρια ανευθυνότητα. Η υπόθεση ότι θα μπορούσε να συναφθεί ένας ειρηνικός συμβιβασμός μαζί του γίνεται κάθε μέρα πιο απίθανη.
