Επαφές Πούτιν Ερντογάν- υπό συζήτηση το θέμα της τουρκικής εισβολής στη Συρία
Ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και ο Ρώσος ηγέτης Βλαντιμίρ Πούτιν πρόκειται να συναντηθούν στην Τεχεράνη την επόμενη εβδομάδα, με τις ουκρανικές εξαγωγές σιτηρών και μια πιθανή τουρκική επιχείρηση στη Συρία πιθανότατα στην κορυφή της ατζέντας.
Ο εκπρόσωπος Τύπου του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε ότι ο Πούτιν θα επισκεφθεί το Ιράν στις 19 Ιουλίου για να συμμετάσχει σε μια τριμερή σύνοδο κορυφής μεταξύ Τούρκων, Ιρανών και Ρώσων ηγετών και θα έχει επίσης διμερείς συναντήσεις με τους δύο ηγέτες στο περιθώριο.
Οι προσπάθειες της Άγκυρας να διευκολύνει μια πρωτοβουλία υπό την ηγεσία των Ηνωμένων Εθνών για έναν ναυτικό διάδρομο της Μαύρης Θάλασσας για την εξαγωγή σιτηρών από την Ουκρανία αναμένεται να αποτελέσει κορυφαίο θέμα της ατζέντας στις διμερείς συνομιλίες μεταξύ Πούτιν και Ερντογάν. Η συνάντηση θα ακολουθήσει τετραμερείς συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη που έχουν προγραμματιστεί για την Τετάρτη 20 Ιουλίου. Τουρκικές, ουκρανικές και ρωσικές στρατιωτικές αντιπροσωπείες καθώς και αξιωματούχοι του ΟΗΕ θα συζητήσουν την ασφαλή εξαγωγή ουκρανικών σιτηρών, δήλωσε ο υπουργός Άμυνας της Τουρκίας Χουλουσί Ακάρ.
Ο ΟΗΕ έχει προειδοποιήσει για τις υψηλές προσδοκίες, καθώς η διεθνής κοινότητα ανησυχεί για μια επικείμενη παγκόσμια επισιτιστική κρίση, εάν οι προσπάθειες αποτύχουν.
“Εργαζόμαστε σκληρά, πράγματι, αλλά υπάρχει ακόμη δρόμος να διανύσουμε. Πολλοί άνθρωποι μιλούν γι’ αυτό, θα προτιμούσαμε να προσπαθήσουμε να το κάνουμε”, δήλωσε σήμερα ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες. Ουκρανοί αξιωματούχοι λένε 400 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο εξαρτώνται από τις εξαγωγές σιτηρών της Ουκρανίας.
Η Ρωσία επιμένει ότι η Ουκρανία πρέπει να ναρκοθετήσει τα λιμάνια της για να ξεκινήσουν οι εξαγωγές. Η Ουκρανία, με τη σειρά της, πιέζει για εγγυήσεις ασφαλείας, απαιτώντας από τρίτες χώρες και τα Ηνωμένα Έθνη να εμποδίσουν τη Ρωσία να εξαπολύσει αμφίβιες επιθέσεις στις ακτές της μόλις τα ύδατα ναρκοθετηθούν.
«Η μόχλευση της Ρωσίας είτε για την επιδείνωση είτε για την ανακούφιση της διαφαινόμενης επισιτιστικής κρίσης είναι μεγάλη», δήλωσε στο Al-Monitor ο Μακίμ Σουτσκόφ, μελετητής στο Ινστιτούτο Μέσης Ανατολής. Σύμφωνα με τον Σουτσκόφ, η Μόσχα θέλει να αποδείξει ότι δεν ήταν υπεύθυνη για την κρίση των σιτηρών και η Τουρκία επιδιώκει «να καθιερωθεί» στις συνομιλίες.
«Εδώ πάλι οι προθέσεις Πούτιν και Ερντογάν βρήκαν κοινή θέση επιδιώκοντας κάπως διαφορετικά συμφέροντα», είπε, προσθέτοντας ότι η συνεργασία Τουρκίας-Ρωσίας για έναν ασφαλή ναυτικό διάδρομο είναι επίσης «προς τα συμφέροντα και των δύο μερών».
Η κρίση σιτηρών έχει ήδη οδηγήσει σε ένταση μεταξύ Άγκυρας και Κιέβου την περασμένη εβδομάδα, αφού οι τουρκικές αρχές απελευθέρωσαν ένα ρωσικό πλοίο που το Κίεβο κατηγόρησε ότι ήταν φορτωμένο με σιτηρά από ρωσικά κατεχόμενα εδάφη, παρά τα «εγκληματικά στοιχεία που παρουσιάστηκαν στις τουρκικές αρχές», όπως δήλωσε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Ουκρανίας Όλεγκ Νικολένκο.
Οι τετραμερείς συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη στις 20 Ιουλίου θα πραγματοποιηθούν αφού ο Ερντογάν συζήτησε τις προσπάθειες με τον Πούτιν και τον Ουκρανό ηγέτη Βολοντίμιρ Ζελένσκι σε ξεχωριστές τηλεφωνικές συνομιλίες στις 11 Ιουλίου.
Ο Ερντογάν είπε στον Πούτιν «ότι ήρθε η ώρα να αναλάβουμε δράση σχετικά με το σχέδιο του ΟΗΕ για τη δημιουργία ασφαλών διαδρόμων για τις εξαγωγές σιτηρών στη Μαύρη Θάλασσα», σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση της Τουρκίας.
Οι δύο τους «συζήτησαν επίσης την κατάσταση στη Συρία», προστίθεται στην ανακοίνωση, καθώς οι τουρκικές απειλές για νέα στρατιωτική επίθεση κατά των κουρδικών ομάδων στη βόρεια Συρία εξακολουθούν να υπάρχουν. Ο Ερντογάν πιθανότατα θα πιέσει τον Πούτιν και τον Ιρανό Πρόεδρο Εμπραχίμ Ραΐσι να υποστηρίξουν την επιχείρηση.
Η Άγκυρα απέσυρε πρόσφατα την απειλητική ρητορική της σχετικά με μια πιθανή επιχείρηση κατά των κουρδικών ομάδων – σημαντικών συμμάχων των δυνάμεων του διεθνούς συνασπισμού υπό την ηγεσία των ΗΠΑ για την καταπολέμηση του Ισλαμικού Κράτους – εν μέσω απουσίας στήριξης τόσο από τη Ρωσία όσο και από τις ΗΠΑ. Ο Ερντογάν είπε την περασμένη εβδομάδα ότι η χώρα του «δεν βιάζεται».
Ωστόσο, η υπό την ηγεσία των Κούρδων αυτοδιοίκηση στη βόρεια Συρία κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, επικαλούμενη την αναμενόμενη εισβολή. Στις 10 Ιουλίου, ο Ακάρ επανέλαβε τις απειλές της Άγκυρας, λέγοντας ότι τα τουρκικά στρατεύματα έχουν υποστεί «σοβαρές παρενοχλήσεις» από το Τελ Ριφάατ και τη Μανμπίτζ, τις πόλεις της βόρειας Συρίας που ο Ερντογάν δεσμεύτηκε να «καθαρίσει από τρομοκράτες» τον περασμένο μήνα. Το Tελ Ριφάατ φαίνεται λιγότερο πιθανή επιλογή δεδομένης της γειτνίασής του με τις πόλεις Nubl και al-Zahra με σιιτική πλειοψηφία, όπου βρίσκονται οι φιλοϊρανικές δυνάμεις.
Ο Ακάρ είπε ότι «αποκλείεται» η Τουρκία να λάβει υπόψη τις εκκλήσεις από ξένες πρωτεύουσες και να μην πραγματοποιήσει αυτή την επιχείρηση, προσθέτοντας ότι «οι συνομιλίες με τα αρμόδια μέρη και τους ανθρώπους» συνεχίζονται.
Η Τουρκία απέτυχε να λάβει τα πράσινα φώτα από τους εταίρους της στην Αστάνα για μια ολοκληρωτική επιχείρηση κατά τη διάρκεια του τελευταίου γύρου συνομιλιών στο Καζακστάν τον περασμένο μήνα.
Είναι όμως δυνατή μια περιορισμένη επιχείρηση στη πόλη Μανμπίτζ;
Σύμφωνα με τον Σουτσκόφ η απάντηση εξαρτάται από τρεις βασικούς παράγοντες: εάν μια τέτοια επιχείρηση θα περιέπλεκε την παρουσία και την πολιτική επιρροή της ίδιας της Ρωσίας στη Συρία, εάν αυτό θα σήμαινε μια αντιπαράθεση μεταξύ των τουρκικών στρατευμάτων και των συριακών κυβερνητικών δυνάμεων και τη θέση της Τεχεράνης.
