Συνάντηση Νετανιάχου Ερντογάν για πρώτη φορά
Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου συζήτησε την προσπάθεια εξομάλυνσης των σχέσεων με τη Σαουδική Αραβία κατά την πρώτη συνάντησή του με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών χθες Τρίτη 19/9
Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε μια ημέρα αφότου ο Ερντογάν είπε στους δημοσιογράφους ότι υποστήριξε την πρωτοβουλία της κυβέρνησης Μπάιντεν να μεσολαβήσει για μια συμφωνία Ισραήλ-Σαουδικής Αραβίας, λέγοντας ότι θα μείωνε τις εντάσεις στην περιοχή.
Ο Νετανιάχου και ο Ερντογάν συμφώνησαν επίσης να συντονίσουν αμοιβαίες επισκέψεις στο εγγύς μέλλον, σύμφωνα με το γραφείο του Νετανιάχου.
Ο Ερντογάν ενδιαφέρεται να οργανώσει ένα ταξίδι στο Ισραήλ το συντομότερο δυνατό με σκοπό να προσευχηθεί στο Τζαμί Αλ-Ακσά της Ιερουσαλήμ, όπως μεταδίδει το Channel 12 News, χωρίς να αναφέρει πηγή για την συγκεκριμένη είδηση. Η προσευχή του Ερντογάν θα σηματοδοτούσε τα 100 χρόνια της Τουρκικής Δημοκρατίας, που ιδρύθηκε στις 29 Οκτωβρίου 1923, γι΄αυτό και ο Τούρκος πρόεδρος βιάζεται να αποκαταστήσει τις σχεσεις με το Ισραήλ.
Σύμφωνα με την τουρκική ανάγνωση της συνάντησης της Τρίτης, οι ηγέτες συζήτησαν τις εξελίξεις στις ισραηλινοπαλαιστινιακές σχέσεις. Η τουρκική πλευρά ανέφερε επίσης ότι ο Ερντογάν προέτρεψε τη συνεργασία στην ενέργεια, την τεχνολογία, την καινοτομία, την τεχνητή νοημοσύνη και την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο.
Στη συνάντηση ήταν επίσης παρόντες ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, ο υπουργός Ενέργειας και ο επικεφαλής των πληροφοριών.
Ο Ερντογάν δημοσίευσε στο Twitter φωτογραφίες από τη συγκέντρωση, εκφράζοντας την ελπίδα ότι «οι διαβουλεύσεις μας θα είναι επωφελείς για τη χώρα μας και την περιοχή».
Δεν είναι τυχαίο ότι ο Ερντογάν χειρίστηκε με ανάλογο τρόπο και την ομιλία του στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών η οποία πραγματοποιήθηκε χθες Τρίτη. Σε αντίθεση με τα προηγούμενα χρόνια, ο Ερντογάν απέφυγε να καταδικάσει το Ισραήλ και πρόσφερε μόνο λίγα λόγια υποστήριξης στους Παλαιστίνιους.
«Για να ηχήσει η ειρήνη στη Μέση Ανατολή, η παλαιστινιο-ισραηλινή σύγκρουση θα πρέπει να βρεθεί σε μια τελική λύση», είπε. «Θα συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε τον παλαιστινιακό λαό και τον αγώνα του για νόμιμα δικαιώματα βάσει του διεθνούς δικαίου».
Χωρίς ένα παλαιστινιακό κράτος βασισμένο στα σύνορα του 1967 «είναι δύσκολο για το Ισραήλ να βρει την ειρήνη και την ασφάλεια που αναζητά σε αυτό το μέρος του κόσμου», είπε.
«Θα συνεχίσουμε να επιδιώκουμε τον σεβασμό για το ιστορικό καθεστώς της Ιερουσαλήμ», πρόσθεσε.
Τα προηγούμενα χρόνια, ο Ερντογάν έχει χρησιμοποιήσει το βήμα για να ασκήσει σκληρή μομφή στο Ισραήλ σχετικά με τη μεταχείρισή του προς τους Παλαιστινίους. Το 2020, προκάλεσε την αποχώρηση του Ισραηλινού απεσταλμένου, αφού είπε ότι «το βρώμικο χέρι που φτάνει στην ιδιωτική ζωή της Ιερουσαλήμ, όπου συνυπάρχουν οι ιεροί τόποι των τριών μεγάλων θρησκειών, αυξάνει συνεχώς το θράσος του».
Η συνάντηση της Τρίτης ήταν η πρώτη μεταξύ του Τούρκου ηγέτη και του Νετανιάχου. Έγινε εν μέσω θερμάνσεως των σχέσεων μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας μετά από χρόνια εχθρότητας μεταξύ των ηγετών των δύο χωρών. Ο Πρόεδρος Ισαάκ Χέρτζογκ φιλοξενήθηκε από τον Ερντογάν τον περασμένο Μάρτιο στην Άγκυρα —η πρώτη επίσκεψη υψηλού επιπέδου στο Ισραήλ από το 2008— και ο υπουργός Εξωτερικών Έλι Κοέν συναντήθηκε με τον Τούρκο ηγέτη τον Φεβρουάριο.
Ο τότε πρωθυπουργός Yair Lapid συναντήθηκε με τον Ερντογάν στη Νέα Υόρκη κατά τη διάρκεια της περσινής Γενικής Συνέλευσης.Τόσο ο Νετανιάχου όσο και ο Χέρτζογκ κάλεσαν τον Ερντογάν τον Μάιο για να τον συγχαρούν για τη νίκη του στις προεδρικές εκλογές και προέτρεψαν για συνεχή βελτίωση των δεσμών μεταξύ των δύο περιφερειακών δυνάμεων.
Το Ισραήλ ήταν μακροχρόνιος περιφερειακός σύμμαχος της Τουρκίας πριν ανέλθει ο Ερντογάν στην εξουσία, αλλά οι δεσμοί κατέρρευσαν μετά την επιδρομή των Ισραηλινών κομάντο το 2010 στο πλοίο Mavi Marmara με προορισμό τη Γάζα. Ο Νετανιάχου και ο Ερντογάν στόχευσαν επανειλημμένα ο ένας εναντίον του άλλου, συμπεριλαμβανομένων των κατηγοριών για γενοκτονία ο ένας εναντίον του άλλου. Τον Ιούλιο του 2014, ο Ερντογάν κατηγόρησε το εβραϊκό κράτος ότι «διατήρησε το πνεύμα του Χίτλερ ζωντανό» κατά τη διάρκεια ενός πολέμου με τη Γάζα.
Οι δεσμοί αργότερα είδαν μια μέτρια βελτίωση, αλλά και οι δύο χώρες απέσυραν τους πρεσβευτές τους το 2018.Αντιμετωπίζοντας την σκληρυνόμενη διπλωματική απομόνωση και τα οικονομικά δεινά, ο Ερντογάν άρχισε να επιδεικνύει δημόσια ανοιχτό πνεύμα προσέγγισης τον Δεκέμβριο του 2020. Τον Αύγουστο του περασμένου έτους, το Ισραήλ και η Τουρκία ανακοίνωσαν την πλήρη ανανέωση των διπλωματικών σχέσεων.
