O Ερντογάν υπέρ του Αζερμπαϊτζάν
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε την Τρίτη ότι η χώρα του υποστηρίζει τη στρατιωτική επίθεση του Αζερμπαϊτζάν κατά των αρμενικών δυνάμεων στη περιοχή του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, ακριβώς τη στιγμή που το Μπακού εξαπέλυσε νέα επίθεση εναντίον των Αρμενίων.
Απευθυνόμενος στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, ο Ερντογάν είπε: «Όπως όλοι πλέον αναγνωρίζουν, το Καραμπάχ είναι έδαφος του Αζερμπαϊτζάν. Η επιβολή άλλου καθεστώτος [στην περιοχή] δεν θα γίνει ποτέ αποδεκτή».
Και συνέχισε, «Υποστηρίζουμε τα βήματα που έλαβε το Αζερμπαϊτζάν – με το οποίο ενεργούμε μαζί με το σύνθημα ενός έθνους, δύο κρατών – για την υπεράσπιση της εδαφικής του ακεραιότητας».
Ο Ερντογάν κατηγόρησε την Αρμενία ότι δεν εκπλήρωσε τις δεσμεύσεις της στο πλαίσιο της εκεχειρίας. «Υποστηρίξαμε από την αρχή τη διαπραγματευτική διαδικασία μεταξύ του Αζερμπαϊτζάν και της Αρμενίας. Ωστόσο, βλέπουμε ότι η Αρμενία δεν μπόρεσε να εκμεταλλευτεί αυτή την ιστορική ευκαιρία. Αναμένουμε από την Αρμενία να εκπληρώσει τις υποσχέσεις της», είπε.
Οι δηλώσεις του έγιναν λίγες ώρες αφότου οι δυνάμεις του Αζερμπαϊτζάν εξαπέλυσαν στρατιωτική επίθεση εναντίον των αρμενικών δυνάμεων στην περιοχή Ναγκόρνο-Καραμπάχ την Τρίτη εν μέσω προειδοποιήσεων για ανθρωπιστικές συνέπειες και περιφερειακή σταθερότητα.
Το υπουργείο Άμυνας του Αζερμπαϊτζάν χαρακτήρισε την επίθεση ως «αντιτρομοκρατική επιχείρηση» με στόχο την απώθηση των αρμενικών στρατευμάτων μακριά από αμφισβητούμενες περιοχές στην περιοχή του Ναγκόρνο-Καραμπάχ.
«Ο μόνος τρόπος για να επιτευχθεί ειρήνη και σταθερότητα στην περιοχή είναι η άνευ όρων και πλήρης αποχώρηση των αρμενικών ενόπλων δυνάμεων από την περιοχή Καραμπάχ του Αζερμπαϊτζάν και η διάλυση του καθεστώτος μαριονέτας», αναφέρεται στην ανακοίνωση του υπουργείου, προσθέτοντας ότι η επιχείρηση ξεκίνησε ως απάντηση στη δολοφονία έξι στρατιωτών του Αζερμπαϊτζάν σε έκρηξη νάρκης το βράδυ της Δευτέρας.
Το Μπακού αναφέρει πυρά παρενόχλησης από τις αρμενικές δυνάμεις και νάρκες που τοποθετήθηκαν από αρμενικές δυνάμεις στις επίμαχες περιοχές.
Η Αρμενία, με τη σειρά της, απορρίπτει ότι έχει δυνάμεις στο έδαφος, κατηγορώντας το Μπακού ότι εμποδίζει τις ανθρωπιστικές προμήθειες να φτάσουν στην περιοχή αψηφώντας τις διεθνείς εκκλήσεις.
«Το Αζερμπαϊτζάν εξαπέλυσε άλλη μια μεγάλης κλίμακας επίθεση εναντίον [του] λαού του Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Καταδικάζουμε σθεναρά αυτήν την επιθετικότητα [και] τη μαζική θηριωδία», αναφέρεται σε ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών της Αρμενίας.
Ο επίτροπος ανθρωπίνων δικαιωμάτων του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, Gegham Stepanyan, δήλωσε νωρίτερα την Τρίτη ότι 25 άνθρωποι, μεταξύ των οποίων δύο άμαχοι, σκοτώθηκαν και άλλοι 138, μεταξύ των οποίων 29 άμαχοι, τραυματίστηκαν στις συγκρούσεις.
Η ένταση έχει αυξηθεί στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ τους τελευταίους μήνες, με το Μπακού και το Ερεβάν να αναπτύσσουν τα στρατεύματά τους κοντά στην περιοχή. Νωρίτερα τον Σεπτέμβριο, οι προεδρικές εκλογές που διεξήχθησαν από τον αρμενικό πληθυσμό στην περιοχή προκάλεσαν έντονες καταδίκες από το Μπακού και την Άγκυρα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσαν ότι δεν αναγνώρισαν τις εκλογές.
Το Ναγκόρνο-Καραμπάχ, το οποίο κατοικείται κυρίως από Αρμένιους, φιλοξενεί σχεδόν 150.000 ανθρώπους και αμφισβητείται μεταξύ Μπακού και Ερεβάν από τις αρχές της δεκαετίας του 1990. Οι εντάσεις οδήγησαν σε έναν πόλεμο 44 ημερών μεταξύ των δύο χωρών το 2020, ο οποίος έληξε με τις αζερικές δυνάμεις, με την υποστήριξη της Τουρκίας και του Ισραήλ, να ανακαταλάβουν μεγάλα κομμάτια της αμφισβητούμενης περιοχής, η οποία είναι διεθνώς αναγνωρισμένη ως αζερικό έδαφος.
Έκκληση Ρωσίας και ΗΠΑ για παύση των εχθροπραξιών
Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών κάλεσε την Τρίτη τα μέρη «να σταματήσουν αμέσως τις εχθροπραξίες και να επιστρέψουν στον δρόμο της πολιτικής και διπλωματικής διευθέτησης».
Η Ρωσία, η οποία μεσολάβησε για την κατάπαυση του πυρός μεταξύ Αζερών και Αρμενίων το 2020, αλλά έχει χάσει την επιρροή της στην περιοχή από την εισβολή της στην Ουκρανία, ανέπτυξε χιλιάδες ειρηνευτικά στρατεύματα στην περιοχή. Ωστόσο, η Αρμενία κατηγορεί τις ρωσικές ειρηνευτικές δυνάμεις ότι δεν κατάφεραν να πείσουν το Αζερμπαϊτζάν να ανοίξει βασικούς διαδρόμους που οδηγούν στις αρμενικές περιοχές τους τελευταίους εννέα μήνες, προκαλώντας ανθρωπιστική κρίση στην περιοχή.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν έσπευσε να καταδικάσει την επίθεση του Μπακού. «Οι απαράδεκτες στρατιωτικές ενέργειες του Αζερμπαϊτζάν κινδυνεύουν να επιδεινώσουν την ανθρωπιστική κατάσταση στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Ζητούμε τον άμεσο τερματισμό των εχθροπραξιών και τον άμεσο διάλογο», έγραψε στο Twitter.
Την περασμένη εβδομάδα, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Αρμενία πραγματοποίησαν κοινές στρατιωτικές ασκήσεις σε μια κίνηση που προκάλεσε κριτική από Ρώσους διπλωμάτες.
Παρατηρητές και υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν προειδοποιήσει για καταστροφικές ανθρωπιστικές συνέπειες από την επανάληψη της ένοπλης σύγκρουσης τις τελευταίες εβδομάδες.
Μιλώντας σε πάνελ νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, η Olesya Vartanyan, αναλύτρια του Νότιου Καυκάσου της International Crisis Group, είπε ότι η επανέναρξη των μαχών μπορεί να οδηγήσει σε «τεράστιες ανθρωπιστικές συνέπειες» και «μη αναστρέψιμες αλλαγές σε ολόκληρη την περιοχή».
Ο Thomas de Waal, ανώτερος συνεργάτης στο Carnegie Europe και συγγραφέας πολλών βιβλίων για τον Καύκασο, είπε ότι οι εβδομάδες της διπλωματίας από τις δυτικές πρωτεύουσες για την πρόληψη της σύγκρουσης απέτυχαν μπροστά στην αδράνεια της Ρωσίας. «Υπήρχε ελπίδα ότι μετά από μερικές εβδομάδες έντονης διπλωματίας από την ΕΕ και τις ΗΠΑ αυτό είχε αποφευχθεί. Αλλά ο ρόλος της Ρωσίας (η απόφασή της να μην ενεργήσει) [είναι] πιθανώς κρίσιμος», έγραψε ο Waal στο Twitter.
