Η Τουρκία χαίρεται για το κατηγορητήριο του Menendez, αλλά θα πάρει τα αεροσκάφη F-16;
Adam Lucente
Al Monitor
Η ανακοίνωση των ομοσπονδιακών κατηγοριών διαφθοράς κατά του γερουσιαστή Bob Menendez, την Παρασκευή, η οποία οδήγησε στην παραίτησή του από την προεδρία της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας (SFRC), έγινε δεκτή από έντονες αντιδράσεις στα τουρκικά πρακτορεία ειδήσεων και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ως απάντηση στην έντονη και επίμονη κριτική του Αμερικανού προς την Τουρκία.
Ο Μενέντεζ, γνωστός εκπρόσωπος της εξωτερικής πολιτικής και καταξιωμένος στη Γερουσία, φέρεται να συμμετείχε σε σχέδιο δωροδοκίας που αφορούσε τη σύζυγό του, Ναντίν, και τρεις επιχειρηματίες στην πολιτεία του Νιου Τζέρσεϊ, όπως ανακοίνωσαν οι ομοσπονδιακοί εισαγγελείς.
Ο εισαγγελέας των ΗΠΑ για τη Νότια Περιφέρεια της Νέας Υόρκης, Ντάμιαν Γουίλιαμς, είπε στους δημοσιογράφους ότι ο γερουσιαστής φέρεται να «χρησιμοποίησε τη δύναμη και την επιρροή του, συμπεριλαμβανομένου του ηγετικού του ρόλου στην Επιτροπή Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας, για να ωφελήσει την κυβέρνηση της Αιγύπτου με διάφορους τρόπους».
Αργότερα την ίδια μέρα, ο επικεφαλής της πλειοψηφίας της Γερουσίας Τσακ Σούμερ ανακοίνωσε ότι ο Μενέντεζ θα παραιτηθεί προσωρινά από επικεφαλής της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας.
Τουρκικές αντιδράσεις
Τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης σημείωσαν τις διαφορές του Μενέντεζ με την Τουρκία στην κάλυψη του θέματος, συμπεριλαμβανομένης της υποστήριξής του προς την Ελλάδα και την Αρμενία. Το επίσημο πρακτορείο Anadolu της Τουρκίας κατηγόρησε τον γερουσιαστή ότι συνδέεται με το «ελληνικό και αρμενικό λόμπι».
«Ο Μενέντεζ είναι γνωστός για τη στάση του κατά της Τουρκίας και για τους στενούς δεσμούς του με τα ελληνικά και αρμενικά λόμπι», υποστήριξε το δημοσίευμα.
Ο δημόσιος ραδιοτηλεοπτικός σταθμός της Τουρκίας TRT δημοσίευσε κείμενο με τίτλο «Αμερικανός γερουσιαστής κατά της Τουρκίας κατηγορείται για δωροδοκία».
Ο Τούρκος δημοσιογράφος Ραγκίπ Σοϊλού το πήγε ένα βήμα παραπέρα, αναφερόμενος στον Menendez ως «Αρμένιο και Έλληνα λομπίστα» σε ένα tweet.
Μενέντεζ και Τουρκία
Οι αντιδράσεις δεν προκαλούν έκπληξη δεδομένης της ιστορίας του Μενέντεζ με την Τουρκία. Ο γερουσιαστής υπήρξε εδώ και καιρό ένθερμος υποστηρικτής του αρμενικού ζητήματος, προτρέποντας την κυβέρνηση των ΗΠΑ να αναγνωρίσει τη γενοκτονία των Αρμενίων, κάτι που έκανε η Ουάσιγκτον το 2021. Η Τουρκία αμφισβητεί ότι τα γεγονότα συνιστούν γενοκτονία και επέκρινε τον Πρόεδρο των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν για την απόφασή του.
Επίσης, ο 69χρονος Μενέντεζ ασκεί κριτική στο σύμμαχο της Τουρκίας Αζερμπαϊτζάν στη συνεχιζόμενη σύγκρουση με την Αρμενία για την περιοχή του Ναγκόρνο-Καραμπάχ.
Είναι έντονος στην υπεράσπιση της Ελλάδας στις διαμάχες της με την Τουρκία, συμπεριλαμβανομένων των θαλάσσιων συνόρων και έχει συχνά επικρίνει τη στρατιωτική παρουσία της Άγκυρας στην Κύπρο.
«Αν το να αντιστέκομαι στις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων με κάνει εχθρό του Ερντογάν – αν η κλήση της Τουρκίας ότι εξόπλισε το Αζερμπαϊτζάν και επέτρεψε τη σφαγή αθώων Αρμενίων αμάχων με κάνει εχθρό του Ερντογάν – εάν η απαίτηση από την Τουρκία να αναγνωρίσει την ελληνική και κυπριακή κυριαρχία με κάνει εχθρό τουΕρντογάν — τότε είναι ένα σήμα που θα φορέσω με τιμή», είπε ο Μενέντεζ σε δήλωση του Δεκεμβρίου.
Ο Μενέντεζ έχει επίσης δεσμεύσει την πώληση αμερικανικών μαχητικών αεροσκαφών F-16 στην Τουρκία, κάτι που έχει εξοργίσει το κατεστημένο πολιτικής και ασφάλειας στην Τουρκία.
Η Τουρκία είχε ζητήσει τον Οκτώβριο του 2021 να αγοράσει μαχητικά αεροσκάφη F-16 αξίας 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων και σχεδόν 80 κιτ εκσυγχρονισμού. Υψηλόβαθμα μέλη του Κογκρέσου, συμπεριλαμβανομένου του Μενέντεζ, έχουν αντιταχθεί σε αυτή την πώληση, αλλά θα μπορούσαν να αμβλύνουν τη θέση τους εάν η Άγκυρα επικυρώσει την ένταξη της Σουηδίας, βελτιώσει τις σχέσεις με την Ελλάδα και διατηρήσει απόσταση από τη Ρωσία.
Τον Ιούλιο, ο Μενέντεζ είπε ότι βρισκόταν σε συνομιλίες με την κυβέρνηση Μπάιντεν για το θέμα, καλώντας την κυβέρνηση να χαλιναγωγήσει την «επιθετικότητα» της Τουρκίας.
Η αναστολή είναι μια άτυπη πρακτική κατά την οποία ένας γερουσιαστής μπορεί να καθυστερήσει τη δράση για ένα θέμα του Κογκρέσου. Σύμφωνα με το Σύνταγμα των ΗΠΑ, το Κογκρέσο έχει το δικαίωμα να επανεξετάσει τις ξένες πωλήσεις όπλων.
«Το μεγαλύτερο εμπόδιο για την πώληση των F-16 στην Τουρκία ήταν ο Μενέντεζ», έγραψε στο Twitter την Παρασκευή η Τουρκάλα δημοσιογράφος Ασλί Αϊντιντασμπάς, προσθέτοντας ότι η Τουρκία παρακολουθεί το κατηγορητήριο «πολύ στενά».
«Η κυβέρνηση των ΗΠΑ χρειάζεται την έγκριση της Γερουσίας για την πώληση. Η κυβέρνηση Μπάιντεν αγωνίζεται εδώ και καιρό να πείσει τον Μενέντεζ», πρόσθεσε.
Κάποιοι άλλοι παρατηρητές συμφωνούν ότι το κατηγορητήριο του Μενέντεζ θα είναι ευπρόσδεκτη είδηση στην Άγκυρα λόγω του ζητήματος των F-16.
«Είμαι βέβαιος ότι το τουρκικό κατεστημένο θα είναι ευχαριστημένο με την είδηση της κατηγορίας του γερουσιαστή Μενέντεζ για δωροδοκία από την Αίγυπτο», έγραψε στο Twitter ο καθηγητής Λούις Φίσμαν στο Κολέγιο του Μπρούκλιν την Παρασκευή. «Είναι ένας από τους πιο ένθερμους αντιπάλους της Τουρκίας στην Ουάσιγκτον, εμποδίζοντας τις πωλήσεις των F-16. Αυτό θα κάνει το έργο του Μπάιντεν πιο εύκολο».
Ωστόσο, οι διαφορές μεταξύ Ερντογάν και Μπάιντεν θα μπορούσαν να καθυστερήσουν την αγορά. Ο Αμερικανός πρόεδρος δεν έχει ακόμη προσκαλέσει τον Τούρκο ομόλογό του στον Λευκό Οίκο και οι δυο τους δεν συναντήθηκαν ενώ βρίσκονταν στη Νέα Υόρκη αυτήν την εβδομάδα για τις συνεδριάσεις της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών.
Η καθυστέρηση του Ερντογάν στην επικύρωση της ένταξης Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, οι νέες κυρώσεις των ΗΠΑ σε τουρκικές εταιρείες που φέρονται να συνεργάζονται με τη Ρωσία και η ένταση με τους συμμάχους των ΗΠΑ στη Συρία δημιούργησαν ρήγμα μεταξύ Ουάσιγκτον και Άγκυρας, κάνοντας την πώληση F-16 λιγότερο ζήτημα Μενέντεζ και περισσότερο ζήτημα σχέσης των δυο πλευρών.
