Ράστεμ Ουμέροφ: Το προφίλ του Υπουργού Άμυνας της Ουκρανίας
Κωνσταντίνος Νικολετόπουλος*
Ο άνθρωπος που ανέλαβε πολιτικός προϊστάμενος των Ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων στη χειρότερη στιγμή της ουκρανικής στρατιωτικής ιστορίας.
Ο Ράστεμ Ουμέροφ κατέχει τη θέση του υπουργού άμυνας της Ουκρανίας από τις 6 Σεπτεμβρίου 2023. Ο Ουμέροφ έχει αναλάβει τα καθήκοντα του σε μια εξαιρετικά δύσκολη περίοδο, καθώς η «πολυδιαφημιζόμενη» ουκρανική αντεπίθεση του καλοκαιριού μάλλον απέτυχε, ενώ τη δεδομένη στιγμή οι ουκρανικές δυνάμεις αγωνίζονται να κρατήσουν τα εδάφη που κατέχουν στα ανατολικά της χώρας.
Γεννήθηκε στις 16 Απριλίου του 1982 στο Ουζμπεκιστάν. Είναι Τάταρος και πολλά μέλη της οικογένειας του διώχθηκαν από τα στρατεύματα του Στάλιν με το πέρας του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Αποφοίτησε από το Οικοτροφείο της Κριμαίας και σπούδασε Οικονομικά στο Κίεβο. Καθόλη τη διάρκεια της σταδιοδρομίας του ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τα δικαιώματα των Τατάρων της Κριμαίας. Προς αυτή τη κατεύθυνση συνέβαλλε το 2007 και στη δημιουργία της ένωσης Τατάρων Κριμαίας.
Από το 2014 έχει αναπτύξει στενή συνεργασία με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για την εγκατάσταση των Τατάρων της Κριμαίας σε πόλεις της Ουκρανίας. Η Τουρκία ανέλαβε την κατασκευή 1.000 κατοικιών στην ουκρανική επικράτεια για τους Τάταρους της Κριμαίας, με έμφαση να δίνεται στο Κίεβο και το Λβίβ.
Στις 20 Ιανουαρίου 2021, ως επικεφαλής της πλατφόρμας της Κριμαίας (διακλαδική ένωση αντιπροσώπων) ηγήθηκε συνάντησης της διακοινοβουλευτικής ομάδας Τουρκίας –Ουκρανίας για την απελευθέρωση της Κριμαίας. Κύριο θέμα συζήτησης ήταν η κατάσταση στη Μαύρη Θάλασσα και η πολιτική των κυρώσεων ενάντια στην Ρωσία. O Ουμέροφ εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι οι σχέσεις Ουκρανίας- ΗΠΑ θα γινόντουσαν πολύ πιο στενές με την εκλογή του Τζο Μπάιντεν.
Τον Απρίλιο του 2021, Ερντογάν και Ζελένσκι συναντήθηκαν στην Κωνσταντινούπολη και υπέγραψαν κοινή δήλωση. Οι δυο χώρες θα ανέπτυσσαν περαιτέρω την συνεργασία τους στον τουρισμό, την ασφάλεια και τη βιομηχανία. Στη κοινή δήλωση των δυο πλευρών αναφερόταν η υποστήριξη της Τουρκίας στην ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ.
Στις 18 Μαΐου 2021, ο Ουμέροφ εισήγαγε στη βουλή νόμο για την ακύρωση της ελεύθερης οικονομικής ζώνης στην Κριμαία. Ουσιαστικά, με το νόμο αυτό σταματούσε κάθε ουκρανική οικονομική δραστηριότητα στη Κριμαία μέχρι την οριστική απελευθέρωση της πόλης.
Στις 28 Μαρτίου 2022, ήταν ένα από τα μέλη της διαπραγματευτικής ομάδας της Ουκρανίας που δηλητηριάστηκε. Ευτυχώς χάρη στην άμεση επέμβαση των γιατρών απέφυγε τα χειρότερα. Το Κίεβο διέταξε αμέσως σχετική έρευνα, τα αποτελέσματα της οποίας δεν έχουν γίνει γνωστά. Το Σεπτέμβριο του 2022 ήταν ο εκπρόσωπος του Ζελένσκι στις διαπραγματεύσεις που έκανε η Ουκρανία μέσω Σαουδικής Αραβίας για την απελευθέρωση των μελών του τάγματος Αζόφ. Εδώ πρέπει να αναφερθεί ότι μετά την πτώση της Μαριούπολης, η ηγεσία του Τάγματος Αζόφ αιχμαλωτίστηκε. H Σαουδική Αραβία ήταν αυτή που έκανε τις συζητήσεις με τη Ρωσία για την απελευθέρωση της ηγεσίας του επίλεκτου ουκρανικού τάγματος.
Στις 4 Σεπτεμβρίου 2023, o Ουκρανός πρόεδρος Βολοντιμίρ Ζελένσκυ απέλυσε τον μέχρι τότε υπουργό άμυνας της χώρας Ολέκσιι Ρέζνικοφ. Ως υποψήφιο αντικαταστάτη του όρισε τον Ρούστεμ Ουμέροφ. Ο Ζελένσκι δικαιολόγησε την επιλογή αυτή τονίζοντας ότι το υπουργείο άμυνας της χώρας χρειάζεται νέα στρατηγική και νέες προσεγγίσεις. Η ουκρανική βουλή ενέκρινε σχεδόν με απόλυτη πλειοψηφία τον διορισμό του. Ο ίδιος, στις αρχικές του δηλώσεις, τόνισε ότι θα κάνει ό,τι είναι δυνατό ώστε να απελευθερωθεί ολοκληρωτικά κάθε εκατοστό ουκρανικής γης.
Στις 6 Δεκεμβρίου 2023, o Ουμέροφ επισκέφτηκε τις ΗΠΑ και συναντήθηκε με τον υπουργό άμυνας των ΗΠΑ Λόιντ Όστιν . O Όστιν στη διάρκεια της συνάντησης εξήρε τον ηρωισμό του ουκρανικού στρατού και διαβεβαίωσε για ακόμα μια φορά ότι οι ΗΠΑ θα σταθούν στο πλευρό της Ουκρανίας. Ο Όστιν ανακοίνωσε επίσης την αποστολή του 52ου πακέτου βοήθειας, ύψους 176 εκατομμυρίων δολαρίων.
Στις 15 Δεκεμβρίου 2023, ο Ουμέροφ συναντήθηκε με τον Τούρκο πρέσβη Λεβέντ Μπίλγκεν . Η Τουρκία έχει υποστηρίξει την Ουκρανία από την πρώτη μέρα της ρωσικής εισβολής- είχε όμως υποστηρίξει και την Ρωσία. Η τουρκική βοήθεια δεν έχει φέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα στο πεδίο της μάχης. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα είναι τα Μπαϊρακτάρ (μη επανδρωμένα αεροσκάφη). Τα Μπαϊρακτάρ είχαν παίξει σημαντικό ρόλο στις επιχειρήσεις του τουρκικού στρατού σε Συρία και Λιβύη και είχαν αξιόλογα αποτελέσματα.
H Τουρκία έχει παραδώσει τουλάχιστον 70 μη επανδρωμένα αεροσκάφη στην Ουκρανία. Το 90% εξ αυτών όμως έχουν καταρριφθεί από τη ρωσική αεράμυνα ή έχουν καταστραφεί από την ρωσική αεροπορία και το πυροβολικό, πολύ πριν την απογείωση τους. Αυτό δείχνει ότι το Μπαϊρακτά δεν είναι κάποιο υπερόπλο και ότι είναι ευάλωτο απέναντι σε μια αποτελεσματική αεράμυνα.
Συμπεράσματα: O Ουμέροφ ανέλαβε τη θέση του Υπουργού Άμυνας σε μια εξαιρετικά δύσκολη στιγμή για την Ουκρανία. Η ουκρανική αντεπίθεση δείχνει να έχει αποτύχει. Οι μονάδες του ουκρανικού στρατού αποδεκατίζονται. Πλέον, στο μόνο που μπορεί να ελπίζει είναι στην αντίσταση μέχρι εσχάτων του ουκρανικού στρατού στο Χάρκοβο. Η κατάληψη της πόλης αποτελεί καίριο στόχο για τον ρωσικό στρατό. Εδώ πρέπει να πούμε ότι ο ίδιος ως Τάταρος έχει σαν καίριο στόχο την απελευθέρωση της πατρίδας του της Κριμαίας. Εγχείρημα εξαιρετικά δύσκολο.
Κεντρική φωτογραφία: Secretary of Defense Lloyd J. Austin III thanks Ukraine’s Defence Minister Rustem Umerov at the conclusion of the 15th meeting of the Ukraine Defense Contact Group at Ramstein Air Base, Germany, Sept. 19, 2023 The Secretary and Chairman of Joint Chiefs of Staff, Gen. Mark A. MIlley joined ministers of defense and senior military officials from nearly 50 nations to discuss the ongoing crisis in Ukraine and the continued close coordination by the international community to provide the Ukrainian people with the means necessary to defend their sovereign territory.(DoD photo by Chad J. McNeeley)
