19/03/2024

Πρακτικές Χειραγώγησης Δημόσιου Διαλόγου – Παιχνίδια Εξουσίας

 

 

 

Γράφουν οι Γιώτα Χουλιάρα και Αλέξανδρος Νίκλαν 

Συχνά στο δημόσιο διάλογο  παρατηρούμε περιπτώσεις πολιτικών, αξιωματούχων κυβερνήσεων ή φορέων, δημόσια πρόσωπα και σχολιαστές στο χώρο του Τύπου να μιλούν, συζητούν ή αρθρογραφούν χωρίς ουσιαστικά να προσφέρουν κάποια ουσιαστική λύση στα προβλήματα/ζητήματα που ταλανίζουν τον πολίτη, τα οποία διαιωνίζονται για χρόνια. Συχνό είναι, επίσης, το φαινόμενο κομμάτων που κερδίζουν τις εκλογικές αναμετρήσεις και αντί να παρουσιάσουν το πρόγραμμα που θα ακολουθήσουν με σαφήνεια, αναφέρονται διαρκώς στα λάθη των προηγούμενων, σε μια προσπάθεια να στρέψουν το ενδιαφέρον του κοινού στο παρελθόν και όχι στο παρόν και το μέλλον. 

Οι συζητήσεις των πολιτικών στη τηλεόραδη, τα γνωστά μας τηλεοπτικά πάνελ, σπάνια έχουν να προσφέρουν κάτι ουσιαστικό, καθώς δεν παρουσιάζουν προτάσεις με επιχειρήματα αλλά φροντίζουν να εγείρουν το συναίσθημα του όχλου χειραγωγόντας με κατηγορίες και ταμπέλες, ενιχύοντας με τον τρόπο αυτό το λαϊκισμό. 

Δυστυχώς, η διαλεκτική και η σχετική επιχειρηματολογία-ψυχολογία, ειδικά για τα δημόσια πρόσωπα, είναι μια τακτική που χρησιμοποιείται κατά κόρον για την προβολή ή ανάπτυξη θεματολογίας με στόχο αποκλειστικά και μόνο την προσωπική ατζέντα ακολουθώντας συγκεκριμένες τακτικές που θυμίζουν προπαγάνδα και βασίζονται στην επιλεκτική χρήση επιχειρηματολογίας.

Η αλήθεια στον πολιτικό/δημόσιο λόγο χάνεται. Οι αντιπαραθέσεις θυμίζουν καφενείο της δεκαετίας του 80 όταν γαλάζιοι και πράσινοι, δηλαδή οπαδοί της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, ερχόταν σε αντιπαράθεση. Γι΄αυτό στο Geopolitics αποφασίσαμε να σας δώσουμε συνοπτικά 25 τρόπους που ακολουθούν όσοι από θέσεις εξουσίας διαχειρίζονται το δημόσιο διάλογο προκειμένου να πετάξουν την μπάλα στην εξέδρα για να ικανοποιήσουν τα οπαδικά κομματικά ακροατήρια ή για να ρίξουν σκιές στο φως της αλήθειας.  Οι 25 αυτές τοποθετήσεις είναι μόνο ένα σύντομο δείγμα αυτών των πρακτικών (υπάρχει ολόκληρη θεματολογία προς μελέτη) και ίσως μπορεί να δώσει μια πρώτη εικόνα ακόμα και σε εκείνους που δεν έχουν εντρυφήσει σε αυτού του είδους τις αντιπαραθέσεις. Η ειδική θεματολογία η οποία εξηγεί τον τρόπο μιας τέτοιας διαχείρισης του δημοσίου λόγου είναι αντικείμενο σεμιναρίων που χρήζει γνώσεων, τόσο πολιτικής όσο και ψυχολογίας, καθώς απευθύνεται ταυτόχρονα στον πιο αδύναμο και συνάμα πιο ισχυρό παράγοντα, στο μυαλό και τις καρδιές των ανθρώπων. Δεν είναι τυχαίο πώς μέρος όλων αυτών είναι και οι λεγόμενες ΨΕΠ (Ψυχολογικές Επιχειρήσεις Πολέμου).

 

=================================================

 

1. Δεν άκουσα κανένα κακό, δεν είδα κακό, δεν λέω κακό.  Ένα δημόσιο πρόσωπο επιλέγει να μην αναφέρεται σε λάθη, παραλήψεις ή εγκληματικές πράξεις. Αν δεν αναφέρεται, δεν συνέβη και δεν θα χρειαστεί ποτέ να ασχοληθεί με το θέμα.

2. Είναι δύσπιστος και αγανακτισμένος. Αποφεύγει τη συζήτηση βασικών ζητημάτων και αντ ‘αυτού επικεντρώνετε σε δευτερεύοντα ζητήματα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να δείχνουν το κύριο θέμα ως επικριτική άποψη ή ζήτημα ευθιξίας. Αυτό είναι επίσης γνωστό ως «Πώς τολμάς!” κίνηση.

3. Δημιουργεί κοινό που διψά για φήμες. Αποφεύγει να συζητά θέματα ανεξάρτητα από τον τόπο ή τα αποδεικτικά στοιχεία, με την αιτιολογία πώς είναι απλές φήμες και ανύπαρκτες κατηγορίες. Χρησιμοποιεί συχνά υποτιμητικούς όρους που λασπολογούν την αλήθεια. Αυτή η μέθοδος λειτουργεί όταν ο Τύπος είναι χειραγωγούμεμος, διότι ο μόνος τρόπος με τον οποίο το κοινό μπορεί να μάθει τα πραγματικά γεγονότα, είναι μέσα από τέτοιες «εύπεπτες φήμες» που μπορούν να αμφισβητηθούν. Συσχετίζει το ζήτημα με το Internet, για να πιστοποιήσει ότι είναι μια «άγρια ​​φήμη» από ένα «μάτσο παιδιών στο Διαδίκτυο» που δεν μπορεί να έχει καμία βάση με την πραγματικότητα.

4. Χρησιμοποιεί έναν αχυράνθρωπο/σκιάχτρο. Βρίσκει ή δημιουργεί ένα στοιχείο του επιχειρήματος του αντιπάλου του, το οποίο μπορεί εύκολα να αντικρούσει για να κάνει τον εαυτό του να δείχνει καλός και ο αντίπαλος να φαίνεται κακός. 

5. Χειραγωγεί τους αντιπάλους με ειρωνεία και χρήση ταμπέλας προς απόδοση χαρακτηρισμών. Αυτό είναι επίσης γνωστό ως «επίθεση στον αγγελιαφόρο». Συνδέει τους αντιπάλους με δημοφιλείς ταμπέλες  όπως «ακροδεξιά», «φιλελεύθεροι», «ακροαριστερά», «τρομοκράτες», «σύντροφοι συνωμοσίας», «ριζοσπάστες», «ρατσιστές» και ούτω καθεξής. Αυτό κάνει τους άλλους γύρω από τους αντιπάλους του να αυτοπεριορίζονται και να μην τους στηρίζουν από το φόβο να μην τους αποδοθεί η ίδια ετκέτα.  

6. Hit & Run. Σε οποιοδήποτε δημόσιο φόρουμ και συζήτηση, ακόμη και τηλεοπτικό κανάλι, κάνει μια σύντομη επίθεση κατά του αντιπάλου του ή της θέσης του και στη συνέχεια απομακρύνεται βρίσκοντας μιας δικαιολογία ή αλλάζοντας θέμα για να μπορέσει να αποφύγει μια άμεση απάντηση ή απλά να μπορέσει να αγνοήσει οποιαδήποτε απάντηση στην συνέχεια λόγω άκαιρου χρονισμού. Αυτό λειτουργεί εξαιρετικά καλά στο περιβάλλον του Διαδικτύου και των σχολιασμών σε άρθρα, όπου μπορεί να γίνει χρήση των λεγόμενων τρολ λογαριασμών (ψεύτικοι λογαριασμοί) χωρίς να χρειάζεται να εξηγήσουν με επιχειρήματα. Οι τρολ λογαριασμοί απλά κάνουν μια επίθεση ρίχοντας μιας κατηγορία. Στη συνέχεια ποτέ δεν συζητούν ουσιαστικά και ποτέ δεν απαντούν σε οποιαδήποτε μεταγενέστερη ερώτηση.

7. Αμφισβητεί τα κίνητρα του αντιπάλου. Περιστρέφει ή ενισχύει οποιοδήποτε γεγονός που θα μπορούσε να θεωρηθεί  πως ο αντίπαλος λειτουργεί με μια κρυμμένη προσωπική ατζέντα ή άλλη προκατάληψη. Αυτό αποφεύγει τη συζήτηση θεμάτων και αναγκάζει το πρόσωπο που κατηγορείται να έρθει σε κατάσταση άμυνας.

8. Επικαλείται σχέση με εξουσία. Παρουσιάζει τον εαυτό του ή συσχετίζει τον εαυτό του με μια μορφή εξουσίας (ή ειδικότητας) και αναλύει το επιχείρημά του με  «φρασεολογία» και «ορολογία» μη κατανοητή  για να φανερώσετε ότι είναι «κάποιος που ξέρει» και απλά λέει ότι δεν συμβαίνει αυτό, χωρίς να συζητάει στην ουσία το θέμα/ζήτημα/πρόβλημα ενώ παράλληλα, αποφεύγει να αναφέρει πηγές προς διασταύρωση.

9. Παίζει τον ηλίθιο. Ανεξάρτητα από το ποια αποδεικτικά ή λογικά επιχειρήματα προσφέρονται, αποφεύγει τη συζήτηση επί της ουσίας παρά μόνο κάνει χρήση αρνήσεων που απορρίπτουν την αξιοπιστία του θέματος, λέγοντας ότι δεν έχει νόημα, αρνείτε οποιαδήποτε απόδειξη, και φυσικά όποιο λογικό συμπέρασμα. Η συνεχής χρήση της άρνησης σε διάφορα επίπεδα είναι ιδανική για μέγιστο αποτέλεσμα, αφού εξοντώνει τον αντίπαλο σε μια μάχη δίχως τέλος, λόγω των παράλογων απαιτήσεων.

10. Συνδέει τις κατηγορίες προς τον αντίπαλο του με παλιές ειδήσεις που αφορούσαν τον ίδιο ως κατηγορίες που έχει απαλλαχθεί. Οι μεταγενέστερες χρεώσεις, ανεξάρτητα από την εγκυρότητα τους συνήθως μπορούν να συσχετιστούν με την αρχική είδηση και να απορριφθούν ως απλή ανασύνταξη, φέρνοντας τον αντίπαλο σε άμυνα, όπου όμως δεν θα μπορεί να ανακατευθυνθεί προς τα τρέχοντα ζητήματα – τόσο το καλύτερο φυσικά αν ο αντίπαλος είναι ή συμμετείχε στην αρχική είδηση/κατηγορία (η συγκεκριμένη τακτική λέγεται και λάσπη στον ανεμιστήρα). 

11. Καθορίζει και οργανώνει σχέδιο για υποχώρηση και ανασύνταξη θέσεων. Χρησιμοποιώντας μια δευτερεύουσα δικαιολογία ή ένα δευτερεύων στοιχείο των γεγονότων, « υποχωρει και εξομολογείται» με ειλικρίνεια ότι κάποιο αθώο λάθος, έγινε – αλλά ότι οι αντίπαλοι εκμεταλλεύτηκαν την ευκαιρία να το κλιμακώσουν με ανόητο τρόπο και ότι υπάρχουν άλλες μεγαλύτερες εγκληματικές πράξεις από αυτούς οι οποίες, «απλά δεν είναι όπως φαίνονται». Παράλληλα, σε δεύτερο χρόνο χρησιμοποιεί συμμάχους που μπορούν  να τον ενισχύσουν δημοσίως «για να ζητήσουν ένα τέλος στις ανοησίες» επειδή έχει ήδη «γίνει το σωστό». Αν αυτή η τακτική γίνει σωστά, μπορεί να συγκεντρώσει τη συμπάθεια και το σεβασμό για «το ότι ήταν ειλικρινής» και «πως αναλαμβάνει ευθύνες» για τα λάθη, χωρίς να αντιμετωπίζει όμως τα πιο σοβαρά ζητήματα που είχαν τεθεί αρχικά εναντίον του.

12. Τα αινίγματα δεν έχουν λύση. Με βάση τη συνολική ομπρέλα των γεγονότων που περιβάλλουν το έγκλημα και το πλήθος των παικτών και των γεγονότων, περιγράφει όλη την υπόθεση ως πολύ περίπλοκη για να λυθεί. Αυτό θα εννοεί ότι όσοι θα ακολουθήσουν το ζήτημα, θα αρχίσουν να χάνουν το ενδιαφέρον τους πιο γρήγορα ,καθώς θα θεωρείται εξορισμού άλυτο το πρόβλημα.

13. Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων. Αποφεύγει τη συζήτηση των ζητημάτων με συλλογιστική προς τα πίσω ή με φαινομενική παραπλανητική λογική που ανατρέπει κάθε πραγματικό γεγονός.

14. Ζητά ολοκληρωμένες λύσεις. Αποφεύγει τα ζητήματα ζητώντας από τους αντιπάλους να λύσουν εντελώς το «έγκλημα», ένα μοτίβο που λειτουργεί καλύτερα με θέματα που πληρούν τις προϋποθέσεις του κανόνα 10.

15. Τοποθετεί τα γεγονότα με τρόπους που εναλλάσσουν κατά το δοκούν τα συμπεράσματα. Αυτό απαιτεί δημιουργική σκέψη, εκτός εάν το ζήτημα σχεδιάστηκε με σχέδια έκτακτης ανάγκης προς χρήση για να αποφευχθεί κάποιο αδιέξοδο.

16. Αποσιωπά αποδεικτικά στοιχεία και μάρτυρες. Εάν δεν υπάρξουν ποτέ, δεν είναι γεγονός και δεν τίθεται θέμα αντιμετώπισης του ζητήματος.

17. Αλλάζει το θέμα (Αλλαγή ατζέντας). Βρίσκει έναν τρόπο να παρακολουθεί τη συζήτηση με αμφιλεγόμενα σχόλια με την ελπίδα να στρέψει την προσοχή σε ένα νέο, πιο διαχειρίσιμο θέμα. Αυτό λειτουργεί ιδιαίτερα καλά όταν στη δημόσια συζήτηση συμμετέχουν και υποστηρικτές/οπαδοί, οι οποίοι μπορούν να «επιχειρήσουν»  για το νέο θέμα και να πολώσουν τη συζήτηση για να μην συζητηθεί τελικά το πραγματικό πρόβλημα.

18. Προσθέτει συναίσθημα, ανταγωνίζεται με κόντρα και ένταση όταν αντιμετωπίζει τους αντιπάλους. Αν δεν μπορεί να κάνετε τίποτα άλλο, προσπαθεί να παρασύρρει τους αντιπάλους του και να τους τραβήξει  σε συναισθηματικές απαντήσεις που θα τείνουν να τους κάνουν να φαίνονται ανόητοι και εμπαθείς.

19. Αγνοεί τα αποδεικτικά στοιχεία που παρουσιάζονται, ζητά αποδείξεις που είναι αδύνατον να δοθούν. Αυτή είναι ίσως μια παραλλαγή του κανόνα «κάνε τον ηλίθιο». Ανεξάρτητα από το ποιο υλικό μπορεί να παρουσιαστεί από έναν αντίπαλο σε μια δημόσια συζήτηση, ισχυρίζεται πώς ό,τι αναφέρεται είναι άσχετο. Παράλληλα, στέκεται αρνητικά σε κάθε επιχείρημα και κατηγορία , ισχυριζόμενος πώς είναι πλαστό ή παραποιημένο ή ότι ο αντίπαλος έχει ατζέντα.

20. Πλαστά στοιχεία. Όποτε είναι δυνατόν, εισάγει νέα στοιχεία ή ενδείξεις σχεδιασμένες και κατασκευασμένες ώστε να έρχονται σε σύγκρουση με τις παρουσιάσεις των αντιπάλων – ως χρήσιμα εργαλεία για την εξουδετέρωση ευαίσθητων θεμάτων ή για την παρεμπόδιση της επίλυσης. 

21. Καλεί μια μεγάλη κριτική επιτροπή, ειδική εισαγγελική αρχή ή άλλο εξουσιοδοτημένο όργανο διερεύνησης. Ανατρέπει τη διαδικασία προς όφελός του και εξουδετερώνει αποτελεσματικά όλα τα ευαίσθητα ζητήματα χωρίς ανοιχτή συζήτηση. Έτσι, μπορεί να διασφαλίσετε ότι μια μεγάλη κριτική επιτροπή δεν θα ακούσει χρήσιμα αποδεικτικά στοιχεία και ότι τα αποδεικτικά στοιχεία είναι σφραγισμένα και δεν είναι διαθέσιμα στους επόμενους ερευνητές. Μόλις επιτευχθεί μια ευνοϊκή ετυμηγορία, το θέμα μπορεί να θεωρηθεί επισήμως κλειστό. Συνήθως, αυτή η τεχνική εφαρμόζεται για να βρεθεί ο ένοχος ως αθώος, αλλά μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για να δημιουργηθούν κατηγορίες προς την δημιουργία ενός νέου θύματος.

22. Δημιουργεί μια νέα αλήθεια. Δημιουργεί τους δικούς τους εμπειρογνώμονες, ομάδες, ανθρώπους που θα τον στηρίξουν δημόσια ή προσπαθεί να επηρεάσει υπάρχοντες που επιθυμούν να δημιουργήσουν νέο έδαφος μέσω επιστημονικής, ερευνητικής ή κοινωνικής έρευνας ή μαρτυρίας που θα καταλήγει ευνοϊκά για τον ίδιο. Με αυτό τον τρόπο, εάν πρέπει να αντιμετωπίσεί  πραγματικά ζητήματα, μπορεί να το κάνει έγκυρα.

23. Δημιουργεί μεγαλύτερους αντιπερισπασμούς. Εάν τα παραπάνω δεν φαίνεται να δουλεύουν και να αποσπούν την προσοχή από ευαίσθητα ζητήματα ή να αποτρέπουν την ανεπιθύμητη κάλυψη από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης των ασταμάτητων γεγονότων, όπως είναι οι δίκες, δημιουργεί μεγαλύτερες ειδήσεις (τακτική των επικεφαλίδων) για να αποσπούνται τα πλήθη.

24. Λογοκρίνει την κριτική. Απομακρύνει τους αντιπάλους του, ώστε να εξαλειφθεί πλήρως η ανάγκη αντιμετώπισης των ζητημάτων. Αυτό μπορεί να οφείλετα στον θάνατο (έχει πεθάνει ο αντιπαλος) , τη σύλληψη και την κράτησή τους, τον εκβιασμό ή την καταστροφή του χαρακτήρα τους με την απελευθέρωση πληροφοριών εκβιασμού ή απλώς καταστρέφοντάς τους οικονομικά, συναισθηματικά.

25. Εξαφανίζεται από το προσκήνιο. Εάν είναι βασικός κάτοχος και γνώστης μυστικών ή  υπερβολικά εκτεθειμένος στην δημοσιότητα και νομίζει ότι η κατάσταση έχει ενταθεί πολύ, για να αποφύγει τα ζητήματα που θα του τεθούν, απλά προχωράει στην αφάνεια.

 

 

Facebooktwitterredditpinterestlinkedinmail
Geopolitics & Daily News Copyrights Reserved 2023