Παιχνίδια έντασης μεταξύ Ρωσίας Τουρκίας αλλά συμφωνία σε ό,τι αφορά την προκλητική συμπεριφορά των Τούρκων στην Κύπρο

Γράφει η Γιώτα Χουλιάρα 

Παιχνίδια έντασης μεταξύ Ρωσίας Τουρκίας με φόντο τη συμφωνία για τα σιτηρά, αλλά κοινή στάση σε ό,τι αφορά την προκλητική συμπεριφορά των Τούρκων στην Κύπρο

Υπάρχουν ορισμένες ενδείξεις υποβόσκουσας ένταση στις σχέσεις Τουρκίας-Ρωσίας, την ώρα που η Άγκυρα καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να κρατήσει τα ζητήματα που αφορούν τις δυο χώρες και τις μεταξύ τους εντάσεις σε χαμηλά επίπεδα.

Πρώτον, ο Πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν δεν έχει ταξιδέψει ακόμη στην Τουρκία αυτόν τον μήνα, παρά τις επανειλημμένες δηλώσεις του Τούρκου Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ότι περίμενε την επίσκεψη του Πούτιν για να συζητήσουν το ζήτημα των σιτηρών (Συμφωνία της Μαύρης Θάλασσας). Σύμφωνα με τοπικά τουρκικά ΜΜΕ που είναι κοντά στη τουρκική προεδρία, η συνάντηση μεταξύ Πούτιν και Ερντογάν είναι ακόμη στο τραπέζι, αλλά άγνωστο πότε ακριβώς θα πραγματοποιηθεί, καθώς ο Τούρκος πρόεδρος έχει προγραμματιστεί να ταξιδέψει στην Ουγγαρία, την Ινδία και τις Ηνωμένες Πολιτείες τις επόμενες εβδομάδες. Ωστόσο, εάν η συνάντηση πραγματοποιηθεί, θα μπορούσε να συμβεί στη Ρωσία αντί στην Τουρκία, όπως αναφέρουν πηγές. Έτσι ο Πούτιν δεν θα αναγκαζόταν να επισκεφτεί μια χώρα του ΝΑΤΟ, κάτι που δεν έχει πραγματοποιήσει μετά την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.

Δεύτερον, τις προηγούμενες ημέρες είχαμε μια ρωσική επιδρομή σε φορτηγό πλοίο με προορισμό την Ουκρανία που ανήκει σε Τούρκο πολίτη στα ανοικτά των ακτών της Μαύρης Θάλασσας την περασμένη Κυριακή. Μάλιστα, η Μόσχα δημοσίευσε βοντεοσκοπημένα πλάνα από την επιδρομή που δείχνει το τουρκικό πλήρωμα με τα χέρια στα γόνατα να προσπαθεί νευρικά να επικοινωνήσει με Ρώσους στρατιώτες που επιβιβάστηκαν αφού σταμάτησαν το σκάφος με προειδοποιητικούς πυροβολισμούς. Ενώ η Μόσχα χαρακτήρισε την επιδρομή ως «επιθεώρηση», η αποφυγή της Άγκυρας να σχολιάσει δημόσια την εξέλιξη δέχτηκε έντονη κριτική, αναγκάζοντας τις τουρκικές αρχές να ανακοινώσουν ότι η Ρωσία «προειδοποιήθηκε» για το περιστατικό.

Ωστόσο, το γραφείο Τύπου του Τούρκου προέδρου την Πέμπτη υποβάθμισε το περιστατικό, τονίζοντας ότι το πλοίο στο οποίο έγινε η επιδρομή δεν ήταν πλοίο υπό σημαία Τουρκίας- η αλήθεια είναι πως το πλοίο ανήκει σε Τούρκο πλοιοκτήτη αλλά έχει σημαία Παλάου, ένα σύμπλεγμα νησιών στο δυτικό Ειρηνικό . «Παρ’ όλα αυτά», αναφέρεται στην ανακοίνωση, «οι συνομιλητές στη Ρωσική Ομοσπονδία προειδοποιήθηκαν με τον κατάλληλο τρόπο για απόπειρες που θα κλιμάκωσαν την ένταση στη Μαύρη Θάλασσα».

Επίσης, την Πέμπτη το τουρκικό υπουργείο Άμυνας απομάκρυνε προσεκτικά την Τουρκία από τις δυτικές προσπάθειες να βρει εναλλακτικές διαδρομές στη Μαύρη Θάλασσα μετά την απόσυρση της Ρωσίας από τη βασική συμφωνία που παρείχε ασφαλή διέλευση σε εμπορικά και πολιτικά πλοία που ταξίδευαν από και προς την Ουκρανία.

Υψηλόβαθμο στέλεχος του τουρκικού υπουργείου Άμυνας, μιλώντας σε τουρκικά μέσα ενημέρωσης, τόνισε ότι η Άγκυρα επικεντρώνει τις προσπάθειές της στην αναβίωση της συμφωνίας για τα σιτηρά Ουκρανίας-Ρωσίας στη Μαύρη Θάλασσα με τη μεσολάβηση της Τουρκίας και των Ηνωμένων Εθνών. «Άλλες χώρες», είπε ο αξιωματούχος, «εργάζονται σε εναλλακτικές διαδρομές. Παρακολουθούμε επίσης στενά αυτές τις εξελίξεις».

Η δήλωση έγινε την ώρα που ένα φορτηγό πλοίο με σημαία Χονγκ Κονγκ, το Joseph Schulte κατευθυνόταν προς τα τουρκικά ύδατα, αφού πρώτα εγκατέλειψε ένα ουκρανικό λιμάνι της Μαύρης Θάλασσας υπό τον de facto ρωσικό αποκλεισμό μετά την αποχώρηση της Μόσχας από τη συμφωνία για τα σιτηρά. Το πλοίο έφτασε με ασφάλεια στα ρουμανικά ύδατα αφού έφυγε από το λιμάνι της Οδησσού της Ουκρανίας εν μέσω ρωσικών επιθέσεων. Αποφεύγοντας τα διεθνή ύδατα, έφτασε στις τουρκικές θάλασσες μέσω βουλγαρικών υδάτων.

Παρά τις εντάσεις όμως στις ρωσοτουρκικές σχέσεις, η Ρωσία φαίνεται πως στηρίζει την τουρκική πλευρά καθώς «μπλόκαρε» τη δήλωση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για καταδίκη των τουρκικών επιθέσεων στην Πύλα της Κύπρου. Πιο συγκεκριμένα, ο μόνιμος αντιπρόσωπος της Ρωσίας στον ΟΗΕ, προέβαλε βέτο στην έκδοση κοινής δήλωσης, ζητώντας χρόνο γιατί το θέμα δεν θεωρείται επείγον. Υπενθυμίζουμε πως πρόσφατα, η Ρωσία ανακοίνωσε ότι η ρωσική πρεσβεία στην Κύπρο θα αρχίσει σύντομα να παρέχει προξενικές υπηρεσίες «στο βόρειο τμήμα του νησιού», όπως αναφέρονται τα κατεχόμενα σε τηλεγράφημα του ρωσικού κρατικού πρακτορείου ειδήσεων TASS από τη Λευκωσία.